18. ಒಗಟುಲಾ-ಗಾದೆಲಾ – ಗೊಂಚಿಲ್-9

1.  ಬೊಳ್ಳಿ ತಿಂದುದು ಬಂಗಾರ್ ದಕ್ಕುವೆಗೆ

ಉತ್ತರ: (ಬಾರೆ) ಪರ್ಣ್ಡು ತಿನಿಪಿಣಿ.  ಬಾರೆ ಪರುಂಡದ ತಿರುಳ್ ಬೊಳ್ದು (ಬೊಳ್ಳಿದ ಬಣ್ಣ).  ಆಯಿತ ಚೂಳಿ/ಸೂಲಿ  ಮಂಜಲ್ – ಬಂಗಾರದ ಬಣ್ಣ.

2. ಅರ್ತ  ತೆರಿಲೆ, ಗುರ್ತು ಮಲ್ಪುಳೆ

ಉಂದೆನು ನಾನಾ ಅರ್ಥ ಕೊರ್ಪಿನ ಎಲ್ಲ್ಯ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಗೆದ  ಒಗಟುದ ಪಾತೆರೊ ಇಂದುದುಯಾನ್ ಪಣ್ಪೆ. ಎಂಚ್? ಅರ್ಥ ಬುಡುಪಾವುಗ.

ಅ) ಶಬ್ದಬಂಧ ಆಟ:  ಅಡ್ಡಪದ ಚೌಕಬಂಧದ ಖಾಲಿ ಜಾಗೊನು ದಿಂಜಾವೆರ, ಚಕ್ರಪದ ಸಾವಲುಡು ಕೊರ್ತಿನ ಸೂಚನೆನು ಅರ್ಥ ಮಲ್ಪೋಡು ಬೊಕ್ಕ ಸರಿ ಸಬುದೊನು ಗುರ್ತ ಮಲ್ಪೋಡು.

ಆ)  ಒಗಟುದ ಅರ್ಥ ಬುಡಪಾವುದ್, ಆಯಿಟ್ ಪಣಿತಿನ ವಸ್ತು ಅಥವಾ ಕೆಲಸ ಎಂಚಿನ ಇಂದುದುದು ನಾಡ್ಡು ಪತ್ತೊಡು.

ಇ)  ಒರಿಯನ್ನೊಟ್ಟುಗು ಇತ್ತುದು, ಆಯಿ ಎಂಚಿನ ಸ್ವಭಾವದಾಯಿ ಇಂದುದು ಅಂದಾಜು ಮಲ್ತೊನುಣು, ಅರ್ತ ಮಳ್ಪೊಡು. ನಾಲಾಯಿ ನಮ್ಮ ಗುಣದೋಷದ ಕನ್ನಡಿ ಪಣ್ಪೇರ್ ಅತ್ತೆ?

ಉಂದೊಂಜಿ ಒಗಟಾ, ನಾಡ  ನುಡಿಯಾ?  ನಿಕುಳೆ ಎನ್ನುಳೆ. 

3.  ಇನಿತ ದಿನೊ ನಮ್ಮವು, ಎಲ್ಲೆದ ದಿನೊ ದೇವೆರೆ ಕಯಿಟ್

Live in the present. Do not procrastinate.  ಇನಿತ ದಿನ ಎಡ್ಡೆ  ದಿನ. ಎಲ್ಲೆದ ದಿನ

ದೇವೆರೆ ಕಯಿಟ್. ಇನಿ ಮಲ್ಪುನ ಕೆಲಸೋನು  ಇನಿಯೇ ಮಲ್ಪುಲೆ. ಎಲ್ಲೆಗ್ ದೀವಡೆ.ದಾಸೆರು ಪಣ್ತಿನಂಚ: “ಇಂದಿನ ದಿನ ಸುದಿನ, ನಾಳೆಗೆಂದರೆ ಬಲು ಕಠಿಣ.”

ಅಷ್ಟಮಿದ ದಿನೊಟು,ನಡುರಾತ್ರಿ ಚಂದ್ರೆ ಮೂಡ್ಡು ಬನ್ನಗ, ಬ್ರಾಣೆರ  ಇಲ್ಲೋಡ್ ಜಾಗಟೆ ಕೇಣ್ನಗ,ಇಲ್ಲಡು ತುಳಸಿ ಕಟ್ಟೆಡ್ ಪೂಜೆ ಮಲ್ತುದು ಮೂಡೆ-ತೊಂದ್ರುದ ಪೇರಡ್ಡೆನು ತಿನ್ನಗ,ಅಪ್ಪೆ ಕಯಿಟ್ ಒರಿಯೊರಿಯೆರೆನ ಬಾಯಿಗ್ ಪೇರಡ್ಡೆ ತಿನಿಪಾವನಗ, ಪನೋದಿತ್ತೇರು: “ಈ ವರ್ಸ ಯಾನ್ ಉಲ್ಲೆ, ಬರ್ಪಿ ವರ್ಸ ಏರ!”

4.  ಆಯೆನ ಬೆರಿಯೆ ನೇಲೊಂದು ಜನಕುಲ್ಲೆರ್  ಪಾಕ ತಿಗಳ ಗಂಟೆರೆ

ಸಮಾಜ ಕಂಟಕೆರು ಅಥವಾ ಕಾಸುದಕಲೆನ ಪಿರವುಡ್ ತಿರುಗುದು, ತಿಂದುದು, ತಿಗಳೆ ಬುಲೆಪಾವೊಂದು  ಪೋಡಿಗೆ ದಾಂತೆ ಉಲ್ಲೆರ್ ಕೆಲೆವೆರು.  ಆ  ತಿಗಳೆಗಂಟೆರೆನ ಮಿತ್ತುಡ್ ಬೊಕ್ಕ ಬರೆಕ.

5.  ಕಂತ ಮುಟ್ಟೆ  ಪತ್ತುಂಡಲಾ, ಸೂತ (ತೂತ) ನಾಲಯಿ ಮಿತ್ತ್  

ಅಭ್ಯಾಸ ಬಲ ತೈಯಂದ್ (Habit dies hard).ತೂ ಪತ್ತಿದಿನ ಕಡ್ಡಿನ್ ತರೆ ತಿರ್ತು, ಅಡಿ ಮಿತ್ತ್ ಮಲ್ತುದು ಪತ್ತುಂಡಲಾ, ತೂ ಅರುಲುನು, ನಾಲಯಿ ಮಿತ್ತ್ ಕೊರ್ದೇ.  ಉಂದು ತೂತ ಸ್ವಭಾವ.  ಅಂಚನೆ ನರಮಾನಿಲಾ ಎಂಚಿನ ವಿಪರೀತ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಡುಲ ಆಕೆಳೆನ ಸ್ವಭಾವ ಬುಡಾಯೆರು, ತಿದ್ದಾಯೆರು.

6.  ಓಲೆದಾಳೆನ ಒಟ್ಟುಗು ಸೇರಿಂಡ ಓಲೆದ ಬುದ್ಧಿ.  ಒಲಿತ್ತಾಳೆನ ಒಟ್ಟುಗು ಸೇರುಂಡ ಒಲಿತ ಬುದ್ಧಿ

ಒಂಜಿ ಕಾಲೊಡ್, ಪ್ರಕೃತಿಡ್ ತಿಕ್ಕುನ ವಸ್ತುಳೆನೆ ಉಪಯೋಗ ಮಾಲ್ತೋಂದಿತ್ತೆರ್. ಒಲಿತ ಓಲೆ = Earring made of palm tree leaf. ನಮ ಏರೆನ ಒಟ್ಟುಗು  ಎಚ್ಚ ಉಪ್ಪುವೊನ, ಆಕೆಳೆನ ಸ್ವಭಾವ ನಮಕುಲಾ ಬರ್ಪುನು.  ಒರ್ತಿ ಪೊಣ್ಣಗು ಸಿರಿವಂತಿಕೆದ ಪೊಣ್ಣನ ದೋಸ್ತಿ ಇತ್ತುಣ್ಡ, ಆಳ್ ತನ್ಕುಲಾ ಬಂಗಾರ್ದ ಓಲೆನೆ (Earring)  ಆವೊದುಂದು ಕಂಡನಿಗ್ ಪಣುವೊಲ್.   ಒಲಿತ ಓಲೆದಾಳೆನ (ತನ್ನಂಚನೆ ಬಡವೆದಿನ) ಒಟ್ಟುಗು  ಇತ್ತುಣ್ಡ, ಒಲಿತ ಓಲೆನೆ ಉಪ್ಪಡ್ ಇಂದುದು ಪಣ್ವೋಲ್. ಆಡಂಬರ-ಸರಳ ಸ್ವಭಾವದ ನಡುತ ಸಂಬಂಧನೊನು ತೂಲೆ.  ಬದಲಾವಣೆನಮ ಏರೆಡೊಟ್ಟುಗು ಉಳ್ಳನಾ, ಆಯಿತ ಮಿತ್ತುಡ್ ಆವು.

7.  ಒರುಮೆ ಕಲ್ಪೊಡು ಕಕ್ಕೆಡ, ಕರ್ಮೊ ಕಲ್ಪೊಡು ಚೀಯೊದ ಕೆಲೆಂಜಿಡ

ಎಂಚ ಒಗ್ಗಟ್ಟುಡು ಉಪ್ಪೊಲಿ ಇಂದುದು ಕಕ್ಕೆನು ತೂದು ಕಲ್ಪೊಡು.  ಒಂಜಿ ಕಕ್ಕೆಗ್ ಪರ್ಪಿನ ನೀರ್,  ತಿನಿಪಿನ ವಸ್ತು  ತೊಜುಂಡ. ಕಾಕಾ ಪಣ್ಡುದು ಮಾತ ಕಕ್ಕೆನ್ನುಲಾ ಲೆಪ್ಪುನು.   ಒಂಜಿ ಕಕ್ಕೆ ತಯಿತಿದ್  ಬುರುಂಡ ಮಾತೆರ್ನುಲ್ಲ ಲೆಪ್ಪುನು.  ನರಮಾಣಿನ ಮಂಡೆಗು ಕುಟ್ಟುನು.  ಕಕ್ಕೆದ ಗೂಡುಡು ಕಿನ್ನಿಳು ಇತ್ತುಂಡ, ಕಯ್ತಲ್ ಪೊಯಿನಕೆಳೆನ ಮಂಡೆಗ್ ಸುಯಿಂದು ಪಣ್ದು ಪಾರುದು ಬರು, ಮಂಡೆಗ್ ಗೀರು.  

ತಿಗೆತ ಕೆಲೆಂಜಿ, ಪೂಪೂ ತಿರುಗುದ್, ಪೂತ ಚೀಪೆ ರಸೊನು ಬಾಯಿದ ಒಯ್ಪು-ಕೊಳವೆಡು ಸೀಂಟುನು.  ಪಿರ ಬತ್ತುದು ಪಟ್ಟುದ ಕನಕನೊಟು ಒಟ್ಟು ಮಲ್ಪುಣು.  ಒಡ್ಕದಾಂತೆ ರಾತ್ರೆ - ಪಗೆಲ್ ಕೆಲಸ ಮಲ್ತೋಂದೆ ಉಪ್ಪುನು – ಬೇನೆ-ಬೇಸರ, ಸುಸ್ತು - ಸೋಮಾರಿತನ ತೋಜಾವಂದೆ.  ಇಂಚಿನ ಚೀಯೊದ ಕೆಲೆಂಜಿನು ತೂದು ಮನುಸ್ಯೆ  ಕೆಲಸದ ಪೆರ್ಮೆನು ತೆರಿಯೊನೆಲಿ.

8.  ಒರುನ  ಇಲ್ಲೂಲಾ, ತೋರುನ  ಇಲ್ಲೂಲಾ ಒಂಜೆ  ಲೆಕ್ಕ.  ಯಾಪಲ ಎಡ್ಡೆ ಆವಂದ್ ಒರಿಯನ ಇಲ್ಲಗ್ ಮಾಟ ಮಲ್ಪುನ ಬೋಡ್ಚಿ ಅವುಳು ಶಾಂತಿ ಇಜ್ಜಿಡ.  ಜಗಳ ಮಲ್ಪುನ ಇಲ್ಲಾಗು ಏಳಿಗೆ ಇಜ್ಜಿ.  ಬರ್ಸೋಗು ತೋರುನ ಇಲ್ಲುದ ವಸ್ತುಲು ಪೂರಾ ಹಾಳಾಪ. 

9.  ಒರುನ  ಬುಡೆದಿಡ್ಡು  ಅರಾದ್  ಪತ್ತುನ ಮಾರಿ ಎಡ್ಡೆಗ್ಯೆ

ಕುಡೊಂಜಿ ಗಾದೆಲ ಉಂದೇ ವಿಸಯೊನು ಪಂಪುಣು: ‘ಒರಿ ಇಲ್ಲುಲಾ ತೋರಿ ಇಲ್ಲುಲಾ ಹಾಳ್’.  ಪತ್ನಿ ಪಣ್ದುಂಡ:  “ಪತನ ತ್ರಾಯತೇ ಇತಿ ಪತ್ನಿ.” [= (ಪತಿ) ಬುರಂದಿನಂಚದೆರ್ತುದು ಪತ್ತುನಾಳ್].  ಕಂಡನಿ ಹಾಳು ಸಾದಿ ಪತ್ತನಗ ಸರಿ ಸಾದಿಗು ಕನೋಡು. ಯಾಪಲ ಒರೊಂದುಪ್ಪುನ ಕೈ ಪತ್ತಿನಾಲೆಡ್ಡು ಅರಂಬುದ್ ಪತ್ತುನ ಮಾರಿ ಎಡ್ಡೆ.  ಮಾರಿದ ಪೆಟ್ಟು ಒಂಜಿ ಇಯವು ನೆಲಪತ್ತಾವೆರೆ.  ಬುಡೆದಿ  ದಿನಾಲ ಕಚ್ಚಾಡೊಂದು ಚಿತ್ರೆ ಹಿಂಸೆ  ಕೊರ್ಪೊಳು. 

10.  ಓರೆ  ಮೂಂಕುದಾಯಿ  ಕನ್ನಡಿ  ದರ್ತಿ ಗಾದೆ

ಒರ್ದ ಮುಕುದಾಯಿ ಎನ್ನುವೆ, ಕನ್ನಡಿನು ಪುಡತ್ ಪಾಡುಂಡ (ಆಯಗು) ಅಯನ ಮೂಕು ತೊಜಾಂದು.  ಸಮಾಜೋಡು ಜನಕುಳು ಆಕಲೆನಾ ಕುಂದು ಕೊರತೆನು ಮಾಜವೆರ ಎದುರುಡ್ ಎಡ್ಡೆ ಕೆಲಸ ಮಲ್ಪುವೆರ್.  ಪಿರವುಡ್ ಬೇತೆನೆ ಹಾಳು ಕೆಲಸ ಮಲ್ಪುವೆರು.

- ಹೊಸಬೆಟ್ಟು ವಿಶ್ವನಾಥ್ (ಪುಣೆ)

09.04.2017