32. ಒಗಟುಲು – ಗೊಂಚಿಲ್ 16 – ಬಿರ್ಸೆರೆಗು

ಈ ಅಂಕೋಡ್ಡು, ಒಗಟುಲೆನ ಸರೊನು  ಬೇತೆನೆ ಕಟ್ಟೋಂದುಳ್ಳೆ.  ಸುರುಟು ಪಂತಿನಂಚ,  ಒಗಟುಳು  ಪನ್ನುಣ್ಡ, ನರಮಾಣಿ ತನ್ನ ಬದುಕುಡು ಬರ್ಪಿನ ವಿಸಯೊಣು ಯಾ ತೂಯಿನ, ತೆರಿನ ಸಂಗತಿಲೆನು ಸ್ವಾರಸ್ಯವಾದು, ರಹಸ್ಯಮಯವಾದು ಪದ್ಯ ಅಥವಾ ಗದ್ಯೊಡು  ಪಣ್ಪಿಣಿ.  ಕೇಣಿನಾಯಿ ಉತ್ತರ ಕೊರೋಡಾಂಡ,  ತರೆನು ಒಂತೆ  ಕೆರೆಪೊಡಾವು.  ಬಡ್ಡಾದಿತ್ತಿನ  ಆಯೆನ ತರೆ ಚುರುಕು ಅಪುಣು.  ಅಪಗ ಬೊಂಡುದ ಆರೋಗ್ಯ ಎಡ್ಡೆ ಆಪುಣು. ಬೊಕ್ಕ ನೆನೆಪು ಶಕ್ತಿಲಾ ಹೆಚ್ಚಾಪುನು.  ಪದಬಂಧ  ಚೌಕೊಡು, ಒಗಟುಡು ಪಣ್ತಿನ ಪಾತೆರೊಡು  ದೆಂಗುದು ಕುಳ್ಡಿನ  ಪದೊನು ನಾಡ್ಡು ಪತ್ತುದು ಚೌಕೊನು  ದಿಂಜಾವುನಲಾ ಒಂಜಿ ಮಲ್ಲ ಮಿದುಳುಗು ಕಸರತ್ತು  ಕೊರ್ಪಿನ ಆಟ.  ಮೆದುಳುದ ರಡ್ಡ್  ಬರಿಲಾ ಸರಿ ಕೆಲಸ ಮಲ್ಪುನು.  ಅಪಗ  ಶರೀರದ ಸಮತೋಲನ ಶಕ್ತಿ  ಎಡ್ಡೆ  ಒರಿನಿಂದು  ತೆರಿದನಕುಳು  ಪಣ್ಪೆರ್.

ನನ, ಪ್ರತಿ ಗಾದೆದ ಮಿತ್ತುದ  ಅರ್ಥೊಣು ಅಪಗಪಗ  ಬೇತೆನೇ  ಕೊರ್ಪೆ.  ಓದಿನಕುಳು ಆಯಿತ  ಮಿತ್ತ್ ಒಕ್ಕಣೆ  ಕೊರಿಯೆರಾಂಡ, ಎಂಕುಳು  ಬರೆತಿನ ಸಾರ್ಥಕವಾವು.

1.  ಚುಂಯ್ ಚುಂಯ್ ಪಕ್ಕಿಗು ನೂದು ಕಣ್ಣುಳು.

2.  ಪತ್ತುಣ್ಡ  ಮುಷ್ಟಿ,  ಬುಡುಂಡ ಕೋಟೆ.

3.  ದಿಂಜಿದಿನ  ಕೊಡಪಾನೊಗು ಬಾಯಿ ಇಜ್ಜಿ.

4.  ಲಾಗಿಯೆಡ  ಹನುಮಂತೆ,  ಕುಳ್ಳಿಯೆಡ  ಮುನಿ, ಕಲ್ಕಿಯೆಡ ರಾವಣೆ ವಾ ಕಾಡುದ ರಾಜೆ.  ಯಾನು ಏರ್?

5.  ಕಪ್ಪುಂಡು  ಕಸ್ತೂರಿ ಅತ್ತ್,  ನೀರುಂಡು ಗುವೆಲ್ ಅತ್ತ್,  ರೆಕ್ಕೆಳು ಉಂಡು ಪಕ್ಕಿಯತ್ತ್.  ಯಾನ್ ಏರ್?

6.  ಪೊಗ್ಗನಗ ಒಂಜಿ ಆದ್, ಪಿದಯಿ ಬಣ್ಣಗ ನೂದು ಆದು.

7.  ಗೂಡುಡಿತ್ತಿ  ಪಕ್ಕಿ  ಊರು ಪೂರಲಾ ತೂಪುನು.

8.  ಒಂಜಿ ಕಾಸುದ  ಕುದುರೆಗೂ  ಬೀಲೊಡು ಲಗಾಮು.

9.  ಇರೆ ಇಜ್ಜಿ, ಸುಣ್ಣ ಇಜ್ಜಿ,  ಬಿಮ್ಮ ಕೆಂಪುಂಡು.  ಬರ್ಸ ಇಜ್ಜಿ, ಬುಳೆ ಇಜ್ಜಿ,  ಮೆಯಿ ಪಚ್ಚೆ ಆತುನು.

10. ಸುತ್ತಲಾ  ಸುಣ್ಣದ ಗೋಡೆ,  ಒಲ್ಪ ತೂಂಡಲಾ ಬಾಕಿಲಿಜ್ಜಿ.

11.  ಇಲ್ಲು ಒಂಜಿ, ರಡ್ಡ್  ಬಾಕಿಲ್, ಮುಚ್ಚಿಂಡ ಕೇಡು.

12.  ಪದರಾಡು ಜನ ಪಂಕ್ತಿಡ್ ಕುಳ್ಳುದೆರ್, ರಡ್ಡ್ ಜನ ಬಲಸುವೆರು, ಒರಿ  ಒರಿಯೊಗು ಬಲಸನಗ, ಬೊಕ್ಕೋರಿ ಪದರಾಡ್ ಜನಕುಳಾ ಬಲಸುವೆ.

13.  ಒಂಜಿ ರುಮಾಲು, ಏರೆಗುಲಾ ಸುತ್ತೆರೆ ಆಪುಜಿ.

14.  ಸಾಗರ ಪುತ್ರೆ, ಸಾರುದ ಮಿತ್ರೆ.

15.  ಬೊಳ್ದು ಸಿಪಾಯಿಗ್  ಕಪ್ಪು ಟೊಪ್ಪಿ.

ಉತ್ತರ

1.  ದೋಸೆ,  2. ಬೀಸನದ ಬಲೆ, 3.  ಕೋರಿದ ತೆತ್ತಿ, 4. ಕಪ್ಪೆ,  5.  ಕಣ್ಣು,  6.  ಸೇಮಯಿದ ಅಡ್ಡೆ,  7.  ಕಣ್ಣು,  8.  ಸೂಜಿ ದಾರ,  9.  ಗಿಳಿ, 10. ತೆತ್ತಿ.  11. ಮೂಕು, 12. ಗಡಿಯಾರ,  13, ಸಾದಿ,14. ಉಪ್ಪು. 15. ತೂತಪೆಟ್ಟಿಗೆದ ಕಡ್ಡಿ

ನೆಯ್ತಿನಾರ್:  ಹೊಸಬೆಟ್ಟು ವಿಶ್ವನಾಥ್, ಪುಣೆ

31. ಪೇರಗ್ ಪೆರ್ಪು , ಇಲ್ಲ್ ಗು ತೂ

ಈ ಪ್ರಪಂಚೊಡು ಮಾತ ವಿಸಯೊಗುಲಾ ಆಯಿತಾಯಿತ ಶಕ್ತಿ ಉಂಡು, ಬೆಲೆ ಉಂಡು.  ಎಲ್ಯ ವಸ್ತು ಯಾ ಸಂಗತಿಲೆನು ಎಲ್ಯ ಇಂದುದು ತಾತ್ಸಾರ ಮಲ್ಪುವೆರು ಕೆಲವೆರು.  ಆಕಲೆಗು  ಗೊತ್ತಾವು ಆಕೆಳ ತಪ್ಪು ಆ ವಸ್ತು ಬೋಡಾಪಿನಪಗ ಸಮಯೊಡು ತಿಕ್ಕಿಜಾಂಡ,. ಉದಾರ್ಣೆ  ಕೊರ್ಪಿಣಾಂಡ, ಒಂಜಿ ಯಂತ್ರದ ಒಂಜಿ  ಎಲ್ಯ ಕಿಲ್ಲ್ಯೆನು  ದೆತೊನುಗ.  ಎಲ್ಯ ಕೀಲುದ ಎಲ್ಯ ಆನಿ ಯಾ ಕಿಲ್ಲ್ಯೆ (ಆಂಗ್ಲ: ರಿಟೈನಿಂಗ್ ಪಿನ್)  ತತ್ತುಂಡ, ಆ ನೀರ್ ದೆರ್ಪುನ ಯಂತ್ರ, ಪಣುಂಡ  ಪಂಪ್, ಪೂರಾ ಉಂತುದು ಪೋವು. ತುಳು ಬಾಸೆದ ಗಾದೆ:‘

ಪೇರಗ್ ಪೆರ್ಪು, ಇಲ್ಲ್ ಗು ತೂ’ - ಉಂದೇ ಅರ್ಥೋನು  ಕೊರ್ಪುನು. 

ಪೇರ್-ಗು  ಪೆರ್ಪು

ಪೇರುನು ಬೆಂಜನ (curd) ಮಲ್ಪೆರ ಏತ್ ಪೆರ್ಪು (= ಬೆಂಜನ)-ದ ಅಂಶ ಬೋಡಾವು? ಒಂಜಿ  ಚೂರು ಪುಳಿತ ವಸ್ತು ಬೂರುಂಡಲಾ  ಪೇರ್  ಹಾಳಾಪುನು.  ಅಂಚಾದು ಒಂಜಿ ಚಿಟಿಕೆ ಪೆರ್ಪುಳಾ ಈಯಾವು ಪೇರ್ ಗಟ್ಟಿಯಾದ್ ಪೂರಾ ಪೆರ್ಪಾವೆರ.  ಆಯಿತ ಶಕ್ತಿ  ಅಯಿಕೇ ಗೊತ್ತು. 

‘ಶಕ್ರಂ ತಕ್ರಂ ನಾಸ್ತಿ’ ಪಣ್ಪಿ ಗಾದೆ ಕೇಣ್ದುಪ್ಪರ್.   ಪೆರ್ಪುನು ಕಡೆಣ್ಡ, ಬೊಲ್-ನೆಯ್ ತಿಕ್ಕುನು. ಒರಿನವು ಅಲೆ ಆಪುಣು. ಅಲೆ ಪರುಂಡ ನಮ್ಮ ಪಚನ ಕ್ರಿಯೆ ಎಡ್ಡೆ ಆಪುನು.    ಅಂಚಿನ ಅಲೆನು ಪರ್ಪಿನ ಭಾಗ್ಯ ಈ ಜಗತ  ಜನಕುಲೆಗುಂಡು,  ಆಂಡ, ಸ್ವರ್ಗ ಲೋಕದ ದೇವೇಂದ್ರಗುಲಾ ಇಜ್ಜಿಗ್ಯ. ಬೆಚ್ಚ ಮಲ್ತುಂಡ ಬೊಳ್ನೆಯಿಟು ನೆಯಿ ಆಪುಣು.  ಆ ನೆಯಿಟು ತಿನ್ಪಿ  ಚೀಪೆದ ವಸ್ತುಲೆನು ಮಲ್ಪುವೆರು. 

ಸಂಗ ದೋಷೊಡು  ಎಡ್ಡ್ಯ ನರಮಾಣಿಲಾ ಹಾಳಾಪೆ.  ಈ ಎಲ್ಯ ತಪ್ಪುಡು, ಆಯೆನ  ಬದುಕುಲಾ ಮಿತ್ತ್ ತಿರ್ತು ಆವೆರ ಎಚ್ಚ ಪೋರ್ತು ತಾಗಂದು.  ‘ತಡ್ಯ  ದಾಂಟಿ ಪೊಣ್ಣ್,  ನಾಯಿ ಮುಟ್ಟಿ ಕರಕುಲಾ, ಹಾಳಾಯಿನ  ಪೇರುಗುಲಾ ಸಮ’ - ಇಂದುದು ಹೋಲಿಕೆ ಮಲ್ಪುವೆರು,  ತಪ್ಪು ಏರೆನ ಇಂದುದು ತೂವಂದೆ. ಪೆರ್ಪು-ಅಲೆ-ನೆಯ್ ತ  ಕತೆದಂಚ, ಸಾದಿ ತತ್ತಿ  ಆಣ್ಲಾ, ಪೊಣ್ಣುಲಾ  ಎಡ್ಡೆ  ಸಾದಿ  ಪತ್ತ್ಯೆರ ಸಾಧ್ಯ – ಸಮಾಜಮುಖಿ ಆವೆರ ಇಡೆ ಉಂಡು.

ಇಲ್ಲ್ ಗು  ತೂ

ಇಲ್ಲು ಪೂರಾ ಪೊತ್ತುದು ಪೊವೆರ, ತೂ ಪತ್ತ್ಯೆರ, ಏತ್ ತೂ ಬೋಡಾವು?  ಎಚ್ಚ ದಾಲ  ಬೋರ್ಚಿ.   ಒಂಜಿ ಎಲ್ಯ ಕಿಡಿಲಾ ಈಯಾವು.  ಮಂಗನ – ಪಂಡುಂಡ ಹನುಮಂತ ದೇವೆರೆನ - ಬೀಲೋಗು ಕೊರಿನ ತೂ  ಇಡೀ  ಲಂಕೆನೆ  ಪೊತ್ತಾವುದು  ಪಾಡಿನ  ಕತೆ  ನಿಕಲೆಗು ಮಾತ  ಗೊತ್ತು.

ಎಲ್ಲಿಡ್, ಎನ್ನ ಬರಿತ ಇಲ್ಲಡು ತೂ ಬೂರ್ದಿತ್ತುನು.  ಅವು ಮುಳಿ ಮಾಡುದ ಇಲ್ಲು (ಅಪಗ ಎಚ್ಚಿನ  ಇಲ್ಲಗು ಓಡುದ ಮಾಡ್ ಇತ್ತುಜಿ).  ಎಲ್ಯ ಬಾಲೆಗು  ತೊರತು ದೆಪ್ಪನಗ ಅಯಿನಾವು  ಈ ಅನಾಹುತ.  ಒಂಜಿ  ಕೋಲುಗು ಎಣ್ಣೆದ ನಿನೆ ಕಟ್ಟುದು, ತೂ ಇಂದು ಪಣ್ದು ಕುರಿನೀರು ತಳ್ತಿದು, ಅವೆನು  ಬಾಲೆದ ಮೊನೆದ ಎದುರು ಬಲಿ ದೆಪ್ಪುವೆರು,.     ಇಂಚ ನೀರ್ ತಳಿಪನಗ ಒಂಜಿ ಎಲ್ಯ ಮೆಣ್  ರಟ್ಟುದು ಮಾಡುಗು ಬೂರುನ್ದು. ಏರೆಗುಲಾ ಗೊತ್ತಾಜಿ; ಮಾಡ್ ಪೊತ್ತನಗನೆ  ಗೊತ್ತಾಂಡು.  ಜನಕುಳು ಬತ್ತೆರು, ತೂ ತೆಕ್ಕಯೆರು.  ಬೊಕ್ಕ  ಆಕೆಳೆಗು  ಓಡುಮಾಡುದ ಇಲ್ಲಾಂಡು.  ಇತ್ತೆ  ಅವೆನು ಜರಿತಿದು, ತೆರೆಸುದ  ಇಲ್ಲು ಕಟ್ದೆರು.

ಬಂಜಿದ  ಉರಿ ಯಾ ಮತ್ಸರದ  ತೂ ಇಲ್ಲು ಇಲ್ಲನು ನಾಶ  ಮಳ್ತಿದಿನ ಏತೋ ಕತೆಳು  ಉಳ್ಳ.ಗಾಳಿ, ನೀರ್ ಬೊಕ್ಕ ತೂಕು ಏರ್ಲಾ ಎದುರಿಜ್ಜಿ.

ಎಲ್ಯ-ಮಲ್ಯ

ಯಾನ್ ಮಲ್ಯ, ಆಯಿ ಎಲ್ಯ ಪಣ್ಪಿಣ ವಿಚಾರ ತಪ್ಪು. ಮೆಯಿತ ಅಂಗೊಳು ಸಂಪು ಮಲ್ತೆರು‘ ಯಾನ್ ಮಲ್ಯ, ಈ ಎಲ್ಯ’ ಇಂದುದು.  ಮಾತ ಆಂಗೊಳು ಬಚ್ಚಿದು ಪೊಂಡ್.  ಆಕೆಳೆನ ತಪ್ಪು ತೆರಿನು. ಈ  ಒಂಜಿ  ಕತೆದ ಪ್ರಕಾರ, ನಮ ಮಾತ ಸರಿ - ಸಮ ಇಂದುದು ಎನ್ನುಗ ದೇಶದ ಒಗ್ಗಟುನು ಒರಿಪಾವುಗ.

ಹೊಸಬೆಟ್ಟು ವಿಶ್ವನಾಥ, ಪುಣೆ

30. ಒಗಟುಳಾ-ಗಾದೆಲಾ – ಗೊ0ಚಿಲ್ 15

1.  ಪೊಟ್ಟು ಗುವೆಲುಡು ಕೊರು0ಗು ನಲಿಪುಣು  (ಉತ್ತರ: ಪೊದ್ದೊಳ್ ಪೊರಿಪುನು)

2.  ಕಿಣ್ಣಿ ಕಿಣ್ಣಿ  ಜೊಕುಳೆಗು  ಕಿಣ್ಯ ಕಿಣ್ಯ ಮುಟ್ಟಳೆ.  (ಉತ್ತರ:  ಕೈತ ಬೆರೆಳು ಬೊಕ್ಕ ಉಗುರು)

3. ಆಯಿತ ಕಾರುನು ಲೆಕ್ಕ ಮಳ್ಪೊಲಿ, ಆ0ಡ ಆಯಿತ ನೆರಿನು ಲೆಕ್ಕ ಮಳ್ಪೆರ ಸಾಧ್ಯ ಇಜ್ಜಿ

(ಉತ್ತರ: ನಾಯಿ ಕೊಡೆ, ಕನ್ನಡೊಡು: ಅಣಬೆ)

4.  ಕರುಳುದಾ0ತಿ ಮೀನೊ0ಜಿ ಕಡಲುಡು, ತಿರ್ಲು/ಚಿರ್ಲು ದಾ0ತಿ ಮರವೊ0ಜಿ ಕಾಡುಡು.

(ಉತ್ತರ: ಎಟ್ಟಿ ಬೊಕ್ಕ ಬೆದ್ರು)

5.  ದಿ0ಜಿದಿನ ಕಡ್ಯ, ಆಯಿಕ್ ಬಾಯೇ  ಇಜ್ಜಿ   (ಉತ್ತರ:  ಪೆರೆಡೆದ  ತೆತ್ತಿ)

6.  ಪಚ್ಚಿರ್  ಅಜಪ್ಪರೆ  ಮಾಣಿ  ಉ0ಡು,  ಪೊದು0ಕುಲು  ಅಜಪ್ಪರೆ  ಮಾಣಿ  ಇಜ್ಜ:

ಪೆಲಕಾಯಿ ಕುದುಪನಗ,  ಆಯಿತ ಪಚ್ಚಿರ್  (ಸೋಳೆ)  ದೆಪ್ಪರೆ ಜೋಕುಳು  ಬರ್ಪೆರು.        

ಆ ಕೆಲಸ  ಮಳ್ಪನಗ ನಡುನಡುಟು ಪೆಲಕಾಯಿ ತಿನೋಲಿ, ಇಜ್ಜಾ0ಡ, ರಚ್ಚೊಡ್  ಪತ್ತಿದಿನ ಕಣ್ಣಿ (ಪೆಲಕಾಯಿ)ಳೆನು  ತಿನೋಲಿ.    ಆ0ಡ  ಬೋಳೆದ ಚಿಲುಕ (ಸಿಪ್ಪೆ)ನು ದೆಪ್ಪೆರೆ  ಆ ಜೊಕುಲು  ಏರ್ಲಾ ದು0ಬು ಬರ್ಪುಜೆರು. -  ಉ0ದೆತ್ತ  ಉಳ  ಅರ್ಥ:  ಪ್ರಯೋಜನ ಇತ್ತಿನ  ಕೆಲಸೊಗು ಸಹಾಯ ಮಳ್ಪೆರ  ಮಾತೆರ್ಲಾ ತಯಾರುಳ್ಲೆರು.  ಆ0ಡ ಲಾಭ   ಇಜ್ಜಾ0ದಿನ ಕೆಲಸ ಮಲ್ಪೆರ ತಪ್ಪಾದು ದೆಪ್ಪುವೆರು.

7.  ಪೊತ್ತಿ ಇಲ್ಲಗ್ ನಾಯಿ ತೂರಿ ಲೆಕ್ಕ!

ಇಲ್ಲಗು ತೂ ಬೂರುನು ಪನ್ನಗ ಒ0ಜಿ ನೇಲೆ ನಷ್ಟ ಆಪಿನ  ಕೆಟ್ಟ ಸ0ಗತಿ.  ಅವೆನು ಅಪಶಕುನ (ill-omen) ಇ0ದುದು ಪಣ್ಪೆರ್.   ಪೊತ್ತಿದಿನ ಇಲ್ಲಗು ಆಪಗನೇ  ನಾಯಿ ಪೊಗ್ಗು0ಡಾ ಇಲ್ಲುದ ವಸ್ತುಳೆನು ಹಾಳು ಮಳ್ಪು .  ಇಲ್ಲದ ಉಳಾಯಿ ಹೇಸಿಗೆ ಮಳ್ಪು.  ‘ಅಪಶಕುನದ ಉಳಾಯಿ ಕುಡೊ0ಜಿ ಅಪಶಕುನ’ ಪಣ್ಪಿನೆಕ್ಕಾತ್ರ  ಇ0ಚಿನ ಪಾತೆರೊದ  ನುಡಿಮುತ್ತು ಉದುರುದುನು. 

 8.  ಉರೆಲ್ ಕೊಡಿತಿ  ಕೆಯಿಟ್  ಪರೆಲ್ಲಾ  ತಿಕ್ಕ0ದ್-ಗ್ !

 ತಾನಾದೆ ಕೊಡಿತಿನ ಬಾರುಡು ತಿಕ್ಕುನು ಪೊಟ್ಟು  ಬಾರ್.   ಒ0ಜಿ ಬುಳೆ ಕೊಯಿ  ಬೊಕ್ಕ ಕೆಲವು (ಬೊಟ್ಟು) ಕ0ಡೊಳೆಡು ನನೊ0ಜಿ ಬುಳೆ  ಆಯಿತ ಬೆರಿಟೇ  ಮಳ್ಪುಜೆರ್.   ಅ0ಚಿನ ಕ0ಡೊಡು  ಬೂರ್ದಿನ ಬೀಜೊಳು  ತಾನೆ ತಾನಾದು ಕೊಡಿನು – ಕ0ಡೊಡಿತ್ತಿನ  ನೀರ್ದ ಪಸೆಡ್ದಾತ್ರ.  ಆ0ಡ ಆ ಬುಳೆ ಪೊಟ್ಟು ಬುಳೆ.   ಆ ಬಾರುಡು  ಅರಿಯೇ  ತಿಕ್ಕ0ದು.   ರೈತೆ  ಕ0ಡ ದತ್ತುದು, ಬೀಜ ಬಿರ್ಕುದು,  ಬೀಜೊಗು ತಕ್ಕ ನೀರು-ಸಾರ  ಪಾಡುವೆ.  ಅ0ಚನೆ ಎಡ್ಡೆ  ಬುಳೆ  ಬರ್ಪುನು.  ಅ0ಚನೆ, ಪುಟ್ಟಿ ಬಾಲೆನು ಎಡ್ಡೆ  ರೀತಿಡ್  ತೂ0ಡನೇ  ಆಕುಲು ಸೀಕ-ಸ0ಕಟ ದಾ0ತೆ, ವಿದ್ಯೆ-ಬುದ್ಢಿ  ಕಲ್ತುದು ಮಲ್ಲಾಪೆರು.  ಎಡ್ಡೆ ಸಾದಿ ಪತ್ತುವೆರು.  ಇತ್ತೆ,  ಕಾಲ ಬದಲಾತುನು.  ಅಪ್ಪೆ-ಅಮ್ಮೆರ್ ಒಟ್ಟುಗುಪ್ಪುಜೆರ್.  ಕೂಡ ಬರಿಟ್ ಆತಿನ ಮದ್ಮೆ ಅಥವ ಪ್ರೇಮವಶಾತ್ (ಎಚ್ಚಾದು ಜಾತಿ ಮತ ತೂವ0ದೆ)  ಆತಿನ  ಮದ್ಮೆಲೆಡು ಕೂಡು ಸ0ಸಾರ ಆವ0ದೆ ಸ0ಬ0ಧ  ತು0ಡಾಪುನು (ಸೋಡಚೀಟಿ ಆಪುನು).  ಆಕೆಳ ಜೊಕುಲೆಗು ಅಪ್ಪ-ಅಮ್ಮೆರೆನ  ಸುಖ ತಿಕ್ಕರೆ ಕಷ್ಟ  ಆತುನು.   ಅ0ಚಿನ ಜೊಕುಲೆಗು  ಸರಿಸಾದಿ ತೊಜಾವೆರ  ಅಜ್ಜ-ಅಜ್ಜಿನಕೆಳೆಗು ಕಷ್ಟ ಸಾಧ್ಯ  ಬೊಕ್ಕ ಆಕೆಲ ಅತಿ ಮೊಕೆಡ್ ಜೊಕುಲು ಜೋರಾವೆರು.   ಜವನಿಗೆದ  ಜೋರುಡು ಅಪ್ಪೆ-ಅಮ್ಮೆರ್ನಕುಳು ಕುಡ ಬೇತೆ ಮದ್ಮೆ ಆಯೆರ್ಡ ಜೊಕುಲೆ  ಗತಿ ಎ0ಚ ಆಪುನು0ದು  ಪಣೆರೆ ಸಾಧ್ಯ ಇಜ್ಜಿ. 

             

9.  ಪ0ಡುದು ತಪ್ಪಡ,  ಬಲ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ತಿಕ್ಕಡ!

ಕೊರ್ತಿ ಪಾತೆರೊಗು ತಪ್ಪಡ.  ತಪ್ಪಾವೆರ ಪಾರ್ ಪೋಯಿ ಬೊಕ್ಕ ತಿಕ್ಕುದು ಬೂರಡ. ಈ ರಡ್ಡ್  ಸ0ದರ್ಭೊಡುಲಾ ಹಾನಿ ತಪ್ಪ0ದು. 

ಕಡ ದೆತ್ತೊಣಿ ಬೊಕ್ಕ ಪ0ಡಿನ  ವಾಯಿದೆಡೇ ಪಿರ ಕೊರೊಡು.  ಸಹಾಯ ಮಳ್ಪುವೆ ಇ0ದುದು ಭರವಸೆ ಕೊರಿ ಬೊಕ್ಕ ಪಿರ ಜಾರೆರ ಬಲ್ಲಿ.  ಆ ಪಾತೆರೊನು ಒರಿಪಾವೊಡು.  ಆ ಪಾತೆರೊಗು ತತ್ತು0ಡ ನ0ಬಿಕೆ  ದ್ರೋಹವಾಪು0ಡು.  ಜನಕುಳು ಬೊಕ್ಕ ಅ0ಚಿನಕ್ಕೆಲನ  ಪಾತೆರೊನು ಯಾಪಲಾ  ನ0ಬಯೆರು.  ಇರ್ವೆರೆಲೆನಾ  ಸ0ಬ0ಧ  ಕಡ್ತು ಪೋವು.   ಒರಿಯನೊರಿ ನ0ಬುಜೆರು. 

ಈ ಜೀವನೊಡು ಬಲ್ತುದು ಪೋಪಿನ  ಪ್ರಸ0ಗೊಳು ಏತೊ ಬರ್ಪುನು.  ಉ0ದೊಜಿ ಜವಾಬುದಾರಿನು ತಪ್ಪಾವುನಕೆಲೆಗು ತಾಗುನ ಪಾತೆರೊ.   ಬುಡುಪ್ಪಾವುದು ಪಣೊಡು ಪ0ದು ಇಜ್ಜಿ.  ಅ0ಚಿನ ಪ್ರಸ0ಗೊಡು, ಬಲ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ತಿಕ್ಕುದು ಬೂರೆರ ಬಲ್ಲಿ.   ತಿಕ್ಕುದು  ಬೂರಿಯೆರ್ಡಾ ಪೆಟ್ಟು ತಪ್ಪ0ದು; ಎಣ್ಣುಳೆ, ತಯಾರುಪ್ಪುಳೆ. 

10.  ಪಿಜಿನ್ ದಾತ್  ಬಲ ಕೊರು,  ಪೊ0ಜೋವುದಾತ್  ಧೈರ್ಯ ಕೊರು

ಎ0ಚಿನ ಸೋಜಿಗದ ಪಾತೆರೊ!  ಕಾರ್ದ ಅಡಿಕ್ ಬೂರು0ಡ ಅರೆ ಜೀವವಾಪಿನ ಪಿಜಿನುಗು ಎ0ಚಿನ ಬಲ?  ಬೊಬ್ಬೆ ಪಾಡುನ ನಾಜೂಕ್  ಪೊಣ್ಣಗು ಎ0ಚಿನ ಧೈರ್ಯ?

ಉ0ದೊಜಿ ದೇವೆರೆನು ನಟ್ಟೊನ್ನ ಪಾತೆರೊ.     ಶಕ್ತಿ- ಸಾಮರ್ಥ್ಯ  ಇತ್ತು0ಡಲಾ  ಕೆಲವೆರುಗು ಬತ್ತಿ ಪ್ರಸ0ಗೊನು ಎದುರಿಸೆರ  ಧೈರ್ಯ-ಸಾಹಸ ಕಡಿಮೆ.   ಬಲ್ಪೆರ ತೂವೆರು.  ಅ0ಚಿನಕೆಳುನು ತೂವನಗ ಈ ಗಾದೆನು ನೆನೆಪುಳೆ.   

ಈ ಲೋಕದ  ಜೀವ-ಜ0ತುಳೆಡು ಪಿಜಿನ್ ಒ0ಜಿ ಎಲ್ಯ ಕೀಟ.  ಪಿರಾಕುದ ಕಾಲೊಡ್ದಿ0ಚಿ ಪುಟ್ಟುದು ನಾಶವಾವ0ದಿನ0ಚ ವ0ಶ ಬುಳೆಪೊವುನ್ದು  ಬಯಿದಿನ್  ಈ  ಕೀಟ. ನಡಪುನಕೆಳೆನ ಕಾರ್ದ ಅದಿಕ್ ಬೂರು0ಡ್ಲಾ  ಸೈಯ0ದೆ ಅರೆಜೀವಾದು ಕುಡ ಬದುಕುನು.  ಕರಾವಳಿ ಬರಿಟ್ ನೇಲೆ ನೇಲೆ  ಕೆ0ಪು ಪಿಜಿನ್ ಇತ್ತಿಜೆಗೆ.  ಇರ್ವನೆ ಶತಮಾನದ 30ದ ನಡುಟು ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡೊಡು ನೇಲೆ ಬೊಲ್ಲ ಬತ್ತಿದು ಇತ್ತುನು.  ಆಪಗ ಈ ಪಿಜಿನುದ ಪಟ್ಟುಳು ತುದೆ-ಕಡಲು ಸೇರ್ದು ಕಿನಾರೆಗು  ಬತ್ತುದು ಹೊ0ದುನೆಗ.    ರಾತ್ರೆ-ಪಗೆಲ್ ಕೆಲಸಮಳ್ತೊ0ದು ಉಪ್ಪುನು,  ಬೇನೆ ಬೇಸರ  ದಾ0ತೆ.  ಚೀಪೆದ  ವಸ್ತುಳು ಇತ್ತಿನಲ್ಪ  ಆಕುಳು ಹಾಜರು.  ಒ0ಜೊ0ಜೆ  ತು0ಡುಳೆನು  ದೆರ್ತ್ತೊ0ದು ಪೋಪುನು.  ದೆರ್ತ್ತೊ0ದು ಪೋಪಿನ ಪಿಜಿನಿಗು  ಕಷ್ಟ  ಆ0ಡ. ಬೇತೆ ಪಿಜಿನುಳು ಬತ್ತುದು ಕೈಸಹಾಯ  ಕೊರ್ಪುನು.   ತನಾಡ್ದು  ಭಾರಿ ವಸ್ತುಳೆನುಲಾ  ಅವು ಒ0ಜಿ ಕೋಡಿಡ್ದು  ಬಕ್ಕೊ0ಜಿ ಕೋಡಿಗ್,  ತನ್ನ  ಗೂಡುಗು  ಕೊನೊದು ಪೋಪುನು.  ಒಗ್ಗಟ್ಟುನು ಆಕೆಳುನು ತೂದು  ಮನುಸೆ  ಕಲ್ಪೊಡು.   ತಿನ್ಪಿ ಸಮಾನುಳೆನು ಒಟ್ಟು ಮಳ್ಪುನು.  ಅವು ಪೋಪಿ ಸಾಲುನು ನಮ ಅಡ್ಡಿ  ಮಳ್ತು0ಡಲಾ, ಕುಡಲಾ   ಅವು ಅವೆ  ಸಾದಿನು ಪತ್ತೊ0ದು ಪೋಪುನು.  ಈ  ಮಾತ ಗುಣೊಡ್ದು  ಆಯಿಕೆಲ ಸ0ಖ್ಯೆ  ಏರೊ0ದೆ ಉಪ್ಪುನು. 

ಪೊಣ್ಣೊಳೆಗು  ಧೈರ್ಯ ಜಾಸ್ತಿ.  ಕಷ್ಟ  ಬನ್ನಗ,  ಆ ಸಮಯೊಗು ಎ0ಚ  ನಡೊಪುಡು  ಪಣ್ಪಿ  ಸಮಯ ಪ್ರಜ್ನೆ  ಆಕೆಳೆಗು ಜಾಸ್ತಿ   ಇ0ಚ ದೈವ-ದೇವೆರುನು ನಟ್ಟನಗ,  ತುಳು ನಾಡುನು  ಒನ್ಜಿ  ನುಡಿಮುತ್ತು ಉ0ಡು:  “ಎದುರುಡು ಪೋಪಿ  ಆಣ ಬಲ ಕೊರ್ಲೆ, ಪಿರವುಡು  ಪೋಪಿ ಪೊಣ್ಣ ಕೊರ್ಲೆ”.

ಒಡ್ಕ ದಾ0ತೆ  ಒಗ್ಗಟ್ಟುಡು ಕೆಲಸ  ಮಳ್ಪುನ ಪಿಜಿನುನು ತೂಲೆ.  ಸೊಮಾರಿತನ ನಮ್ಮ ಬಾಳುಗು ಮುಪ್ಪು  ಪಣ್ಪಿ ಪಾತೆರೊ ತೆರಿಯೊಣ್ಲೆ .

“ಪೊಣ್ಣ ಬುದ್ಢಿ ಮೊರ0ಪುದ ತಿರ್ತು”  ಪಣ್ಪಿ ಗಾದೆ ಆ0ಜೊವೆರೆನ ದರ್ಪದ ಪಾತೆರೊ.  ಅವು ಸರಿಯತ್ತ್.   ಪೊಣ್ಣನ ಸಮಯ  ಸ್ಫೂರ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಬರ್ಪಿನ  ಸ0ಗತಿಗು ತಿಗಲೆ  ಕೊರ್ಪಿನ  ಧೈರ್ಯ  ಆಣ್ಜೊವೆರೆನ ಬಲೊನು  ರಡ್ಡ್   ಪಾಲ್ ಹೆಚ್ಚ  ಮಳ್ಪುನು.  ದು0ಬುದ ಕಾಲೊಡ್  ಪೊಣ್ಣುಳು  ಕ0ಡನಿಗು ಆರತಿ ದೆರ್ತುದು ಮು0ಡೊಗು ಬೊಟ್ಟ ಪಾಡ್ದು  ಕಾಳಗೊಗು  ಕಡಪೊವು0ದಿತ್ತೆರ್.    ಪೊ0ಜೋವೆರೆನ  ಪಾತೆರೊಗು ಒ0ತೆ ಬೆಲೆ  ಕೊರ್ಲೆ.  ‘ಒಲಿತಿದ್   ಬತ್ತೊಲ್ಡ  ಪೊಣ್ಣು,  ಮುನಿತೊಲ್ಡ ಮಾರಿ’  ಇನ್ಪಿನ  ಪಾತೆರೊ ಉ0ಡತ್ತೆ!

ಹೊಸಬೆಟ್ಟು ವಿಶ್ವನಾಥ, ಪುಣೆ

29.10.2017

29. ಡಾ. ಸುಬ್ರಮಣ್ಯಂ ಚಂದ್ರಶೇಖರ್‍ (1910-1995)

ಡಾ. ಎಸ್ ಚಂದ್ರಶೇಖರ್‍,  ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ವಿಜೇತ  ಖಭೌತವಿಜ್ಞಾನಿ ಅರೆ ನ ೧೦೭ನೆ ಯ ಜನುಮದಿನ ದಾನಿ  (೧೯-೧೦-೨೦೧೭ ) ಗೂಗಲ್ ತಂನ ಎದುರುದ ಪುಟೊಟು ಅರೆನ್ ನೆನಪು ಮಲ್ಪುನ ಡೂಡಲ್ ಚಿತ್ರ ಪ್ರಕಟ ಮಲ್ತ್ ಇತ್ತ್ಂಡ್.‍

ಬಾಲ ಪ್ರತಿಭೆ

ಸುಬ್ರಮಣ್ಯನ್ ಚಂದ್ರಶೇಖರ, ಖಭೌತ ವಿಜ್ಞಾನಿ, ನೊಬೆಲ್ ಬಹುಮಾನ ಪುರಸ್ಕೃತೆರು (೧೯೧೦- ೧೯೯೫). ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪಡೆಯಿನ  ಪ್ರಥಮ ಖಭೌತವಿಜ್ಞಾನಿ. ಸ್ವಾತಂತ್ರ ಪೂರ್ವದ ಲಾಹೋರು ಪೇಂಟೆಡು ( ಇತ್ತೆ ಪಾಕಿಸ್ತಾನೊಡು ಉಂಡು) ಒಂಜಿ ತಮಿಳು  ಬ್ರಾಣೆರೆ ಕುಟುಮೊಡು ೧೯-೧೦-೧೯೧೦ ದಾನಿ ಪುಟಿಯೆರ್.‍ ಬುದ್ದಿವಂತೆರೆನ  ಕುಟುಮ   ತಂನ ಅಪ್ಪೆ ಮಲ್ಲ ಬೌದ್ದಿಕ ಸಾಧನೆದ  ಪೊಂಜೋವು ಇಂದ್ ಆರ್‍  ಪಣೊಂದಿತ್ತೆರ್‍.   ಅರೆನ ಮಾಮೆರ್‍  ಡಾ| ಸಿ.ವಿ. ರಾಮನ್  ನೊಬೆಲ್ ಪಾರಿತೋಷಕ ಪಡೆಯಿನಾರ್‍ (೧೯೩೦) ರಾಮನ್  ಎಫೆಕ್ಟ ದಂಚಿನ  ಮಲ್ಲ ಸಂಶೋಧನೆ  ಮಲ್ತ್ ದ್  ಪುಗರತೆ  ಪಡೆಯಿನಾರ್‍. ಇಂಬೆರ್ ಬಾಲಪ್ರತಿಭೆ   ಇಂದದ್  ಪ್ರಸಿದ್ದಿಯಾದ್  ಬುಳೆವೊಂದು ಮಲ್ಲೆ ಆಯೆರ್.

 ಲಲಿತಾ ದೊರೆಸ್ವಾಮಿ  ಇನ್ಪಿನರೆನ್ ಮದ್ರಾಸುಡು ಮದುಮೆ ಯಾಯೆರ್.

ಆರ್‍   ಕೇಂಬ್ರಿಜಿಡು ಸಂಶೋಧಕೆ ಆದಿಪ್ಪುನಗ   ಚಂದ್ರಶೇಖರ  ಮಿತಿ (ಲಿಮಿಟ್) ಇನ್ಪಿನ ಸಂಶೋಧನೆನ್ ಮಲ್ತೆರ್. ಆಂಡ  ಅದಗ 

ಅರೆನ ಜೊತೆತಕುಲು ಅವೆನ್  ನಂಬಿಜೆರ್,  ಅಯಿಕ್ ಬಿಲೆ  ಕೊರ್ಜೆರ್.  

ಡಾ. ಸುಬ್ರಮಣ್ಯಂ  ಚಂದ್ರಶೇಖರ್‍  (1910-1995)

ವಿದ್ಯಾಜೀವನ

ಇಂಗ್ಲೀಷಿದ   ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞೆ ಆದಿತ್ತಿನ ಸರ್‍ ಆರ್ಥರ್‍ ಎಡಿಂಗ್ಟನ್ ಇನ್ಪಿನಾರ್‍ ಚಂದ್ರಶೇಖರೆರೆನ್  ಲಂಡನ್ದ  ರಾಯಲ್ 

ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರದ ಸಂಘೊಡು ತಂನ ಸಂಶೋಧನೆದ  ಮಿತ್ತ್  ಭಾಷಣ  ಮಲ್ಪರೆ ಲೆತ್ತೆರ್. ‍ಜನವರಿ ೧೧, ೧೯೩೫ ದಾನಿ ಚಂದ್ರಶೇಖರೆರ್‍ 

ಪಾತೆರಿನ ಬೊಕ ವೇದಿಕೆಡ್ ಪಾತೆರಿನ  ಎಡಿಂಗ್ಟನ್ ಇಂಬೆರೆನ ವಿಚಾರೊಲೆನ್ ವಿರೋಧಿಸಾದ್ ಉಂದೊಂಜಿ ಲೆಕ್ಕದ ಗೊಬ್ಬು ತೋಜಾ

ವೊಂದುಲ್ಲೆರ್‍

ಇಂದ್ ಪಣ್ದ್ ಇಂಬೆರೆಗ್ ಅವಮಾನ ಮಲ್ತೆರ್.‍ ಆಂಡಾ ೩೦ ವರ್ಷದ ಬೊಕ ೧೯೬೬ ಇಸವಿಡು ಗಣಕ ಯಂತ್ರೊಲು (ಕಂಪ್ಯೂಟರುಲು) 

ಬತ್ತಿ ಬೊಕ ಆಯಿನ ಸಂಶೋಧನೆಲು, ಜಲಜನಕ ಬಾಂಬುದ ಆವಿಷ್ಕಾರ ಇಂಚಿನ ಮಾತಾ ವಿಷಯೊಲು ಚಂದ್ರಶೇಖರೆರೆನ ಆನಿದ 

ತೀರ್ಮಾನೊಲೆಗ್ ಬೆರಿಸಾಯ ಕೊರಿಯಾ, ಅಂಚನೆ ಚಂದ್ರಶೇಖರೆರೆನ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಆಧಾರೊಡು ೧೯೭೨ನೆ ಇಸವಿಡು ನಾಡ್ ಪತ್ತಿನ  

ಆಕಾಶದ ಕಪ್ಪು ಒಟ್ಟೆಲು (ಬ್ಲಾಕ್ ಹೋಲ್ಸ್) ಲಾ ಅರೆಗ್ ಮರಿಯಾದೆ ಕೊಣತ್ ಕೊರುಂಡು. ಅರೆನ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರೊಲು  

ಆಕಾಶ ಕಾಯೊಲೆನ ಸೂಪರ್‍ ನೋವಾ, ನ್ಯೂಟ್ರನ್ ನಕ್ಷತ್ರೊಲು ಬೊಕ ಕಪ್ಪು ಒಟ್ಟೆಲೆನ್ ಅರ್ಥ ಮಲ್ತೊಣರೆ ಉಪಕಾರಿಯಾತ.

೧೯೩೭ನೆ ಇಸವಿಡು ಚಂದ್ರಶೇಖರೆರ್‍ ಅಮೇರಿಕಾಗ್ ಪೋದ್ ಶಿಕಾಗೊ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯೊಡು ಬೇಲೆಗು ಸೇರಿಯೆರು. ರಡ್ಡನೆಯ 

ವಿಶ್ವಸಮರದ ಸಮಯೊಡು ಲಾಸ್ ಅಲಮೋಸುಡು ನ್ಯೂಕ್ಲಿ‍ ಯರ್ ಬಾಂಬು ಮಲ್ಪುನ ಮನ್ಹಟನ್ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟುಗು ಲೆತ್ತೆರ್.‍  

ಆಂಡಾ, ಮೆರೆಗ್ ಭದ್ರತಾ ತೀರ್ಮಣೆ (ಸೆಕ್ಯೂರಿಟಿ ಕ್ಲಿಯೆರೆನ್ಸ್) ತಿಕ್ಕರೆ ತಡವಾಯಿನ ಕಾರಣ ಅರೆಗ್ ಆ  ಬಾಂಬು ಯೋಜನೆಡ್  

ಸೇರ್ದ್ ಬೇಲೆ ಮಲ್ಪರೆ ಸಾಧ್ಯವಾಯಿಜಿ. ಆಂಡಲಾ ಆರ್‍ ಮೇರಿಲ್ಯಾಂಡದ ಬ್ಯಾಲಿಸ್ಟಿಕ್ ರಿಸರ್ಚ್ ಲ್ಯಾಬೊರೇಟರಿಡ್ ಬೇಲೆ 

ಮಲ್ತುದು ಯುದ್ಧೊಗು ಬೊಡಾಯಿನ ಉಪಯುಕ್ತ  ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸೇವೆನು ಕೊರಿಯೆರು. ಅಮೆರಿಕೊ (ಸಂಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥಾನೊ – 

ಯು. ಎಸ್. ಎ) ಗು ಬತ್ತ್ ದ್ ೧೬ ವರ್ಷ ಆಯಿನ ಬೊಕ ೧೯೫೩ನೆಯ ಇಸವಿಡು ಅರೆಗು ಆ ದೇಶದ ನಾಗರೀಕಹಕ್ಕುನು 

(ಸಿಟಿಜನ್ ಶಿಪ್) ಕೊರಿಯೆರು. ಅಂಚನೆ ಆರ್‍ ತಂನ ೮೫ನೆ ಪ್ರಾಯೊಡು, ಅಮೆರಿಕಾದ ಶಿಕಾಗೊ ನಗರೊಡು ತೀರ್ದು ಪೋಯೆರು. 

ಅಮೆರಿಕೊದ ಮಿತ್ತ್ ಅರೆಗ್ ಮಸ್ತ್ ಗೌರವ ಇತ್ತ್ಂಡು. ಅರೆನ ಪಾತೆರೊಡೆ ಕೇನುನಾಂಡ: “ಎಂಕ್ ಅಮೇರಿಕೊಡು ಒಂಜಿ ಅನುಕೂಲ 

ಉಂಡು. ದಾದ ಇನ್ನಗ  ಮುಲ್ಪ ದಿಂಜ ಸ್ವಾತಂತ್ರ‍ ಉಂಡು.  ಏರ್ಲಾ ಎಂಕ್  ಉಪದ್ರ  ಮಲ್ಪುಜೆರು”

ಅರೆನ ಮರಣ ೮೫ನೆಯ ಪ್ರಾಯೊಡು ಆಗಸ್ಟ್ ,೧೯೯೫ ದಾನಿ ಅಮೇರಿಕಾದ  ಶಿಕಾಗೋ ನಗರೊಡು ಆಂಡ್.

ಪದಕೊಲು ಮರಿಯಾದೆಲು‍

೧.ರಾಯಲ್ ಆಸ್ಟ್ರೊನೊಮಿಕಲ್ ಸೊಸೈಟಿದ ಬಂಗಾರ‍್ದ ಪದಕ 

೨. ನ್ಯಾಶನಲ್ ಮೆಡಲ್ ಆಫ್ ಸಾಯನ್ಸ್ (ಯು ಎಸ್ ಎ)

೩.ಡ್ರೇಪರ್‍ ಮೆಡಲ್ - ಯು ಎಸ್ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಅಕಾಡೆಮಿ ಆಫ್ ಸಾಯನ್ಸ್

೪. ಭೌತವಿಜ್ಞಾನೊಡು   ನಕ್ಷತ್ರಲೆನ ವಿಕಾಸದ  ಸಂಶೋಧನೆಲೆಗಾದ್  ನೊಬೆಲ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ (ವಿಲಿಯಂ ಎ. ಫೌಲರ್‍ ಅರೆನೊಟ್ಟುಗು ಪಾಲು).

(೧೯೮೩)

ರ

28. ಪೊದ್ದೊಳುದ ಅರಿ – ಪೊರಿ

“ಈ ದಾನೆ ಇ0ಚ ಪೊದ್ದೊಲು ಪೋಪ?”  ಈ ಪಾತೊರೊದ ಅರ್ಥ ದಾನೆ?   “ಫಕ್ಕನೆ ಸೂಚನೆ ದಾ0ತೆ ಎದುರುಡು ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ ಆಪಿನಿ” - ನೆತ್ತ ಅರ್ಥ (ತುಳು ನಿಘ0ಟು-ಪುಟ 2136).  ಆ ಜನನು  ತೂದು  ಈ ಪಾತೆರೊ ಪನ್ಪೆರು .  ಈತೆನೆ ಉ0ದೆತ್ತ  ಅರ್ಥ?  ನೆಕ್ ಉತ್ತರ  ಪನ್ಪಿನೆಟ್ತು ದು0ಬು, ಪೊದ್ದೊಳು ದಾದ ಇ0ದುದು ಪಿನಿಯೊಣುಗ,

ಪೊದ್ದೊಳು

ತುಳು ನಾಡುದ ಜನೊಕುಲೆಗು ಬುಡ್ಪಾವುದು ಪಣೊಡು0ದು ಇಜ್ಜಿ.  ಈ ನಾಡುದ ಸ0ಸ್ಕ್ರತಿಡು ಈ ಪದ ದಿ0ಜ ಕಡೆಟ್  ಉಪಯೋಗವಾಪುನು.  ಪೊದ್ದೊಳು ಪಣ್ಣಗ  ಪೊರಿ (Broiled paddy).    ಜೋಳೊನು ಪೊತ್ತುದುಲ ಪೊರಿ ಮಲ್ಪುವೆರು. ಜನೊಕುಲೆಗ್ ತಿನೆರ.  ಉ0ದೆಕ್  (pop corn) ಇ0ದುದು ಪುದರು.  ಇತ್ತೆ,  ನಮ ಮಾತ ಸಿನೆಮ ಹಾಲ್ಡು – ದುಬಾರಿ ಬೆಲೆ ಕೊರುದು – ತಿನ್ಪಾ.  ಉ0ದು  ಅರಿ-ಬಾರುದ  ಪೊರಿತ0ಚ  ಶುಭ ಕೆಲಸದ ಸಮಯೊಡು ಉಪಯುಕ್ತವತ್ತು. 

ಪೊರಿ ಮಳ್ಪುನು

ಎಣ್ಣೆ ಪಾಡ0ದಿ ಕಾವೊಲಿಡ್  ಪಟ ಪಟ ಲಾಗ್ಯುನ ಪೊರಿನು ತೂತರೆ? ಇಜ್ಜಿಡ, ಜೊಕುಳೆ ತೊಡುಕು ಅಕ್ಟು-ಒನ್ಜಿ (Act- I)ನು ಖಾಲಿ ‘ಪ್ರೆಸ್ಸರ್  ಕುಕರ್ಡು’ ಪಾಡ್ದು  ಸ್ಟವುಟು ದೀದ್  ಪೊಪ್ ಕಾರ್ನ್  ಮಾಳ್ಪುನ ತೂದುಪ್ಪರು.   ಬಾರುನು ಒ0ಜಿ ಅಗೆಲ ಬಾಯಿದ ಬರ0ಟ್ (= ಎಣ್ಣೆದ ಪಸೆದಾ0ತಿನ) ಬಿಸಲೆಡ್ (earthen pot used in curry making) ಅಥವ ತು0ಡು ಕರತ  ಓಡುಡು  ವಾ ಅಗೆಲದ (ಬರ0ಟ್) ಕಾವೊಲಿಡ್ ಬಾರುದ ಕಾಳುಲೆನು (ಅಡಿಟ್  ಪೊಯ್ಯೆ ಪಾಡ್ದು)  ಪಾಡುವೆರು.   ಡಿಕ್ಕೆಲುಡು ದೀದ್ ಉರಿ ಪಾಡ್ನಗ ಬಾರ್ ಪುಡಾವುದ್  ಪಟಪಟ  ಸಬುದ ಮಳ್ತುದು ಮಿತ್ತ್ ತಿರ್ತ್ ರಟ್ಟುನು.  ಆಯಿನ ಪೊರಿನು ದೆತ್ತುದು, ಬೊಕ್ಕ ಪು0ಡಿ ಪು0ಡಿ  ಬಾರುಳೆನು ಪಾಡೊ0ದೆ ಉಪ್ಪೊಡು.   ಆ ಕಾಳುಲೆನು ಅ0ಚಿ0ಚಿ  ಮಗುಪೆರ ‘ಪೊದ್ದ್ ಕೋಲ್” (ತಾರೆದ ಒಲಿತ ಎಲ್ಯೆ ಕಡ್ಡಿಲೆನು ಒಟ್ಟು ಪಾಡ್ದು ಕ0ತೆ ಕಟ್ಟುದು  ಮಲ್ತಿನ ಒ0ಜಿ   ಮೈಪು ಸೂಡಿ)-ನು ಪತ್ತುವೆರು.  ಇ0ಚ ಮಳ್ತಿನ ಪೊರಿನು ಒಟ್ಟು ಮಳ್ತುದು,  ಬಾರುದ ಪೊಟ್ಟುಲೆನು ಬೇತೆ ಮಳ್ಪೆರ ತಡ್ಪೆಡು ಪೊಡೆಪುವೆರು.  ಚೌತಿ ಅಥವ ತುಲಸಿ ಪರ್ಬದ ಸಮಯೊಡ್ ಎನ್ನ ಅಪ್ಪೆ  ಇ0ಚ ಪೊರಿ ಮಳ್ಪುನೆನು  ಯಾನ್ ಎಲ್ಯಿಡ್ ತೂದುಳ್ಳೆ .  ಇತ್ತೆ ಕ0ಪೆನಿ ಕಾರ್ಖಾನೆಡು ಮಲ್ತಿನ ಪೊರಿನ್  ದೀಪಾವಳಿದ  ಸಮಯೊಡ್  ಪಕೇಟುಡು ದಿ0ಜಾದು  ಮಾರುವೆರು  (ಲಕ್ಶ್ಮಿನ  ಪಟದೊಟ್ಟುಗು) – ಪೂಜೆಗಾತ್ರ. 

ಮ0ಗಲ ಕಾರ್ಯೊಗು ಪೊರಿ

ಪೊದ್ದೊಳು ದೈವ-ದೇವೆರೆನ ಪೂಜೆಗು, ಬೊಕ್ಕ ಇಲ್ಲದ ಲೇಸು ಕಾರ್ಯಗು ಬೋಡಾಪುನು.  ಅ0ಚಾದು ಪೂಜೆದ ಸಾಮಾಗ್ರಿಲೆಡು   ಪೊರಿನು ಒ0ಜಿ ಮ0ಗಲ ದ್ರವ್ಯ ಇ0ದುದು ಗೆಣಿಪುವೆರು.  

ಪೊದ್ದೊಳುದ  ಮಲ್ಲಾದಿಗೆ

ತುಳುಟು ರೂಢಿಡು ಬೈದಿನ ಕೆಲವು ನುಡಿಗಟ್ಟೊಳೆನು ತೆರಿಯೊನುಗ:

ಪೊದ್ದೊಳುದರಿ :  ಪೊತ್ತಿನ  ಬಾರುದ/ಕಾಳುದ ಅರಿ  > ಪೊರಿ. 

ಪೊದ್ದೊಳ್ ಕಟ್ಟೋಪಣ:  ಪೊರಿಟ್  ಇತ್ತಿನ ಬಾರುದ ಪೊಟ್ಟು(ಸಿಪ್ಪೆ)ನು ಬೊಕ್ಕ ಪೊಯ್ಯೆನು ಪಡ್ಪೆಡು ಕುಡ್ತುದು ಅಥವಾ   ಪೊಡೆತಿದು ಕಳೆವೆನು (winnowing).  ಬಾರುದ ಪೊಟ್ಟು ಬ0ಜಿಗು ಎಡ್ಡೆ ಅತ್ತ್ ,  ಅಲ್ತೆ! 

ಪೂದ್ದೊಳು ಬಿರ್ಕುಣು:  ದೇವೆರೆನ  ಬಲಿ ಬನ್ನಾಗ, ಸ್ವಾಮಿಳು  ಬರ್ಪಿ ಸಾದಿಡು,  ದಿಬ್ಬಣ  ಪೊಪಿನ ಸಾದಿಡ್ ಪೊರಿ ಬಿರ್ಕುವೆರು.  ಅ0ಚೆನೇ,  ಮನುಷೆರೆನ  ಕಡೆತ ಸವಾರಿಲಾ ಒ0ಜಿ ಮ0ಗಲದ ಪೊರ್ತು (ತೈತಿನಾಯಗು), ಸುದ್ದದ ಕೆಲಸ ಆಯೆನ ಇಲ್ಲದಾಕೆಲ್ಗು.  ಸುಡುಗಾಡುಗು ಕೊನೊದು ಪೊವನಗ ಪುಣತ ಮಿತ್ತ್  ಪೊರಿ, ಪೂ ಬಿರ್ಕೊನ್ದು ಪೋಪೆರು.

ಪೊದ್ದೊಳು ಪೂಜೆ:  ಪೂಜೆದ ಸಮಯೊಡು ಪೊರಿತ ಪ0ಚ ಗಜ್ಜಯಿ (ಕಜ್ಜಾಯ) ಮಳ್ಪುವೆರು.  ದೇವಸ್ಥಾನೊಡು ಪೊರಿ ಅರ್ಪಣೆ  ಮಳ್ತುದು ದೇವೆರ ಪೂಜೆ ಮಳ್ಪುನವು ಒ0ಜಿ ವಿಸೇಸ  ಕ್ರಮ.  ಸತ್ಯನಾರಾಯಣ ಪೂಜೆದ  ‘ಲಾಜೋಪಚಾರ’’  ವಿಧಿಟ್ , ಸೇರ್ದಿನ ಭಕ್ತೆರ್ ದೇವೆರೆನ ಪ್ರತಿಕೃತಿ/ಪ್ರತಿಮೆಗು ಪೊರಿ ದಕ್ಕುದು ಪೂಜೆ ಮಳ್ಪುವೆರು.   

ಪೊದ್ದೊಳ್ ಮರ್ಯಾದೆ: ಲಾಜಹೊಮದ ಸಮಯೊಡ್, ಮದುಮಳ ಮೆಗ್ಯೆ (ಇಜ್ಜಿಡ ಪಲಯೆ) ಮದುಮಯನ  ಕೈಕು  ಪೊರಿ ಪಾಡ್ದು, ಆ ಪೊರಿನು ಮದುಮಯೆ-ಮದುಮಲು ಒಟ್ಟುಗು ಹೊಮಕು0ಡೊಗು ಪಾಡ್ದು ಪೂಜೆ ಮಲ್ಪುನವು ಒ0ಜಿ  ಕ್ರಮ.    ಮದುಮಯೆ ಈ ಸೇವೆಗಾತ್ರ ಮದುಮೆಲ ಸೊದರುಗು ಉಡುಗೊರೆ ಕೊರ್ಪೆ ಕಾಸುದ ಅಥವಾ  ಬೇತೆ ರೂಪೊಡು.  ನೆಕ್ಕು ಪಣ್ಪಿನಿ ‘ಪೊದ್ದೊಳ್ ಮರ್ಯಾದೆ’.
ಪೊರಿತ್ತ ಮದ್ಮೆ :  ಮದ್ಮೆ ಆಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಪೊಣ್ಣು  ಸುರುತ  ಬ0ಜಿನಾಳಾವನಗ,  ಏಳೆನೆ ತಿ0ಗೊಳುಗು ಸೀಮನ್ತ  ಮಳ್ಪುವೆರು.  ಅಪಗ, ಚಕ್ಕುಲಿ ಬೊಕ್ಕ ತರತರತ  ಚೀಪೆದ  ತಿ0ಡಿದೊಟ್ಟುಗು  ಪೊರಿತ ಕಜ್ಜಾಯಲಾ ಮಳ್ಪೊವೆರು.  ಉ0ದೆಕ್  ‘ಪೊರಿತ್ತ ಮದ್ಮೆ’ ಇನ್ದುದುಲಾ  ಪಣ್ಪೆರು. 

ಪೊದ್ದೊಳು ಪೊಪಿನಿ: 

ಪಾಡಿದಿನ ಉರಿಟ್, ಕಾಯಿದಿನ ಪಾತ್ರೆಡು ಧಾನ್ಯೊಳು ಸೀದಾ ಚಟಪಟ ಪಟಪಟ  ಸಬುದೊಡು  ಪುಡಾವೊನ್ದು ಪೊರಿಯಾಪಿನೆಕ್ಕ್   ‘ಪೊದ್ದೊಳು ಪೋಪಿನಿ0ದು  ಪಣ್ಪೆರು.  ಬಾರ್/ಕಾಳ್  ಪೊತ್ತುನ್ದ  ಪೊರಿಯಾಪಿನ ವಿಸಯ  ನ0ಕು ಮಾತೆರುಗುಲಾ  ಗೊತ್ತು.  ಫಕ್ಕನೆ ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ  ಆಪಿನಾಕೆಲೆಗು ದಾಯೆಗು ಈ ಪಾತೆರೊ ಆರೋಪ ಮಳ್ಪುವೆರು? ’ದಾನೆ  ಇ0ಚ ಪೊದ್ದೊಳು ಪೋಪ?”  ಉ0ದೊಜಿ  ನೆಲ್ಯಾಕುಲು   ಎಲ್ಯ ಜೊಕುಲೆಗು ಬಾಸೆ ಪಾಡುನ  ತುಳುತ  ನುಡಿಗಟ್ಟು.  ಮದೊಟು  ಮರ್ಲು ಕಟ್ಟುದು  ಗಲಾಟೆ  ಮಳ್ಪುನಕೆಗುಲಾ ಈ ಪಾತೆರೊ ಸರಿಯಾಪುನು. ಮಲ್ಲಾಕುಲು ಕೆಲ್ಸೊಡು ಉಪ್ಪನಗ ಜೊಕುಳು ಪಕ್ಕನೆ ಎದುರುಡ್ ಮೂಡ್ದು ಬರ್ಪೆರು.  ಜೊಕುಳು ಆಕೆಲೆನ ಕೆಲಸೊಗು ಅಡಚಣೆ  ಮಳ್ಪುವೆರು.  ಪಟಕ್ಕನೆ ಪುಡಾವುದು ಮಿತ್ತ್-ತಿರ್ತ್, ಅಡ್ಡದಿಡ್ಡ  ಲಾಗಿದು ಆಪಿನ ಪೊರಿತ ಕತೆ  ಗೊತ್ತಾ0ಡತ್ತೆ !.  ಪೊರಿತ0ಚನೆ, ಜೊಕುಳು ಗುದ್ದೊಲಿ ಪಾಡ್ನಗ, ಮಲ್ಲಾಕೆಲೆಗು ಅಡಚಣೆ  ಆವನಗ, ಆಕುಳು ಜೊಕುಳೆಗು ದಡಿ ಪಾಡುವೆರು. 
   

ತಾಟಿ ತಾಟಿ ತಮ್ಮಣೊಗು ಪೊರಿ ಮೊರೆಪುನು

ಕಡೆ ಪಾತೆರೊ ಪಣ್ಪಿನೆಟ್ದು ದುಮ್ಬು ಒ0ಜಿ ಪದ ನೆನೆಪು ಆಪುನು.  ಎಲ್ಯೆ ಬಾಲೆಳೆನು ಉಣ್ಣ್ಪಾವನಗ ಎನ್ನ ಅಪ್ಪೆ ಬೊಕ್ಕ ಅಕ್ಕನಕುಳು ಈ ಜೊಕುಲ ಪದ  ಪಣೊನ್ದು  ಇತ್ತೆರು :

ತಾಟಿ ತಾಟಿ ತಮ್ಮಣೊಗು ಬಾಲೆ ಬಯಿದಿ0ಡ್ಯ / 

ಬಾಲೆಗು ಒ0ತೆ  ಪೊರಿ ಪೊರೆದೆರಾ /

ಅಪ್ಪೆಗು ಕೊರ್ಜ ಆ ಬಾಲೆ ಅಮ್ಮೆರೆಗು  ಕೊರ್ಜ/  

ತಾನೆ  ತಿನ್ನು0ಡಾ ಬಾಲೆ ತಾನೆ ತಿನ್ದು0ಡಾ!  

ಈ ಪದೊಕು ಅಪಾರ್ಥ  ಮಳ್ಪೊಡೆ!   ಇ0ಗ್ಲಿಶ್  ಸ0ಶೋಧಕೆರ್ ಇ0ಗ್ಲಿಶ್  ಬಾಲಾಗೀತೊಳೆಗು  ಕುಪಾರ್ಥ ಮಳ್ತಿನ0ಚ (ಉದಾ:  ‘Jack and Jill’  nursery poem). 

 ಸಾರಾ0ಶ

 ಪೊರಿ  ಒ0ಜಿ ಅಗ್ನಿ ಶುದ್ಧ  ಮ0ಗಲ ವಸ್ತು.  ತುಳು ನಾಡುದ  ಜಾತ್ರೆಳೆಡು, ದೈವದ ನೇಮದ ಸಮಯೊಡು ಬೋಡಾಯಿನ ಎಡ್ಡ್ಯ ವಸ್ತು.  ಇತ್ತೆ   ದೇವಾಸ್ಥಾನೊಳೆಡು  ಪೊರಿನ್  ಪೊಡಿ ಮಳ್ತುದು ಪ0ಚಗಜ್ಜಾಯಿಡ್ ಪಾಡುವೆರು.  ಪೂಜೆ ಕೊರಿನಕೆಲೆಗು ಪ್ರಸಾದ  ರೂಪೊಡು ತಿಕ್ಕುನು - ಪಕೇಟುಡು.

- ಹೊಸಬೆಟ್ಟು ವಿಶ್ವನಾಥ್, ಪುಣೆ /  17.10.2017 

27. ಒಗಟುಲಾ-ಗಾದೆಲಾ – ಗೊಂಚಿಲ್- 14

ಪಡುಕೆರೆ ಕಡಲ್ದ ಬರಿ- ಬಯ್ಯಡು.

1.    ಬಳ್ಳಿದಾಂತೆ ಪೂ  ಸುರಿಯೊಳು ಗಂಗಮ್ಮ,   ಜಡೆದಾಂತೆ  ಜಲ್ಲಿ ಪಾಡಿಯೊಳು.

ಉತ್ತರ:  ಸಿರೆ-ಸಾಲುದ  ನುರೆ (=  foams of waves -line,  ವೀಚಿಮಾಲಾ,  ಫೇನೋತ್ಕರ )

2.    ಅಂಚಿಡೊ0ಜಿ  ಬೆದುರುದ  ಬಲ್ಲಿ,  ಇಂಚಿಡೊ0ಜಿ  ಬೆದುರುದ  ಬಲ್ಲಿ,  ರಾತ್ರೆಗು  ಕೂಡುನು.

ಉತ್ತರ :  ಕಣ್ಣುದ ರೆಪ್ಪೆಳು

3.    ಬಾಯಿ ಪೂರಾ ಕೆಂಪು ,  ಮೆಯಿ   ಪೂರಾ  ಪಚ್ಚೆ

ಉತ್ತರ:  ಗಿಳಿ

4.    ಬಂಗಾರುದ  ಪಕ್ಕಿ  ಬೀಲೊಡ್  ನೀರು  ಪರ್ಪುನು

ಉತ್ತರ:  ಚಿಮಿಣಿದ  ಬೋಲ್ಪು

5,    ದಂಟೆ  ಕುಟ್ಟೋಂದು  ಪೋಪೆ ,  ಆಂಡ  ಪೊಯಿನ   ಪೆಜ್ಜೆ  ಮೂಡುಜಿ.

ಉತ್ತರ:  ನೀರುಡು  ಪೊವೊಂದುಪ್ಪುನ  ಓಡ

6.     ಪೆತ್ತದ   ನೇಡ್ ಕಕ್ಕೆಗು  ದಾನೆ  ಗೊತ್ತು0ಡು?

ಈ ಗಾದೆ, ‘ಪುಚ್ಚೆಗ್ ಆಟ ಎಲಿಕ್ ಪ್ರಾಣ   ಸ0ಕಟ”  ಪನಿಪಿನ  ಗಾದೆನು ನೆನೆಪು  ಪುಟ್ಟಾವುನು.   ಕಕ್ಕೆ ಬೆರಿಟ್ ಕುಲ್ದು, ಪೆತ್ತದ  ಬೆರಿ ಕುಟ್ಟುದು  ಅಯಿತ ಪೇನುನ್  ತಿನ್ನನಗ ಪೆತ್ತುಗು ಬೇನೆಲಾ ಆವು, ಗಾಯಲಾ ಆವು.   ಕಕ್ಕೆಗು ಎ0ಚ ಗೊತ್ತಾವು  ಪೆತ್ತದ ಬೇನೆ?  

ಕಕ್ಕೆ-ಪೆತ್ತೊಗು ಸರಿಯಾಪಿ ಈ ಗಾದೆ  ಮನುಸೆರೆಗುಲ ಸರಿಯಾವ?   ಪೆತ್ತದ  ಮೆಯಿಟ್  ಪೇನ್  ಎಚ್ಚಾನಗ  ಅಯಿಕ್ ಬೆರಿ ಕಿರು0ಬುನು.  ಅ0ಚಾದ್ ಕಕ್ಕೆನು ಬೆರಿಟ್ ಕುಲ್ಲೆರ ಬುಡುಪುನು.   ಬೇನ್  ಆ0ಡ ಬೀಲ ದೆರ್ತುದು ಕಕ್ಕೆನು ಗಿಡಪುನು.   ಕಕ್ಕೆ ಮಲ್ಪುನು  ತನ್ನ ಬ0ಜನು ದಿ0ಜಾವೆರೆ.  ಪೇನು  ತಿಕ್ಕೊ0ದು ಉಪ್ಪನಗ ಅವು ಬುಡುಪುನ? ಪೆತ್ತೊಗು ಬೇನೆ ಆಪುಡು0ದು ಕಕ್ಕೆಗು ಪಿನಿಯ0ದು.  ಮನುಸ್ಯೆ ತಾನಾದು  ಪಾಪದಕೆಲೆಗು  ಕಸ್ಟ ಕೊರ್ಪೆ .  ಬೊಕ್ಕೊರಿಯನ ಬೇನೆನು ತೆರಿದುಲಾ ಗೆಣಿಪ0ದೆ ತನ್ನ ಕಿಸೆನು  ದಿ0ಜಾವೆರೆ ತೂಪೆ – ‘ಬೆರೆಲು ತೊಜಾವು0ಡ ಇಡೀ  ಅ0ಗಯಿನೆ  ನು0ಗುವೆ’  ಪನ್ಪಿನ  ಗಾದೆದ0ಚ.   ಧನಿ-ಕೆಲಸಾದಾಯನ ಸ0ಬ0ಧ0ಚನೆ, ಲ0ಚ  ತಿನ್ಪಿನ ಅಧಿಕಾರಿ ವರ್ಗದಕೆಲುಗುಲಾ ಈ ಪಾತೆರ  ಅನ್ವಯ ಮಲ್ಪೊಲಿ. 

7.   ತುದೆತ್ತ  ಅಬ್ಬರ ಅರುವೆದ ಬಾಕಿಲ್ ಮುಟ್ಟ !

ಈ ಜಗತ್ತುಡು ಮಾತೆರ್ಗುಲಾ  ತ0ಕುಳು  ಮಲ್ಪುನ ಕೆಲಸೊಗು ಒ0ಜಿ  ಇತಿಮಿತಿ  ಉ0ಡು.  ಸೊರ್ಕಿನಾಯೆ ತಗ್ಗುವೆ, ತಗ್ಗಿನಾಯೆ ಸೊರ್ಕುವೆ.  ತುದೆ,  ಎತ್ತರದ ಗುಡ್ಡೆ ಕಾಡುಡು  ಪುಟ್ಟುದು, ಜತ್ತೊನ್ದು,  ಲಾಗ್ಯೊ0ದು,  ಭೂಮಿನು  ಕೊರೆವು0ದು,  ಸುಳಿಪುಡು ಎಲ್ಲ್ಯ ಎಲ್ಲ್ಯ ಪಲ್ಲ, ತೊಡು-ತುದೆಳೆನು ನು0ಗೊ0ದು,  ಸರಸರ ಸುರುಸುರು ಜುಳುಜುಳು ನಾದೊಡು  ಪರತ್ತೊ0ದು, ಬಯಲುಡು ಒಯಿಲು ದಾನ್ತೆ  ಶಾ0ತೊಡು ನಡೆತ್ತೊ0ದು,  ಕಡಲುದ  ಬಾಕಿಲ್ಗು ಪೊವನಗ ಕಡಲುದ ಮಟ್ಟಲಾ ತುದೆತ ಮಟ್ಟಲಾ  ಒ0ಜೇ  ಆಪುನು.   ತುದೆತ  ಅಬ್ಬರ ತಗ್ಗುನು.   ‘ಗುಡ್ಡೆ ಗುಡ್ಡೆಗು ಅಡ್ಡ’  ಪಣ್ಪಿ ಗಾದೆದ0ಚ  ಮನುಸ್ಯೆ  ತಾನೆ ಮಲ್ಲ,  ಎ0ಕು ಏರುಲಾ ಎದುರಿಜ್ಜೆರ್ ಪಣ್ಪಿನ  ಮಲ್ಲಾದಿಗೆನು, ಅಹ0ಕಾರೊನು ತೊಜಾವೆರೆ ಬಲ್ಲಿ  ಇನ್ದುದು ತೆರಿಪಾವುನು ಈ ಗಾದೆ. 

    

8.    ಕುರುಡೆ ತುಡರ್ ಇಜ್ಜಿ  ಪನ್ಪೆಗೆ,  ಕೆಪ್ಪೆ ಕೊ0ಬು  ವಾದ್ಯ  ಇಜ್ಜಿ  ಪನ್ಪೆಗೆ

ಕಣ್ಣು ತೊಜಾ0ದಿನಾಯಿಲಾ  ಕೆಬಿ   ಕೇಣ0ದಿನಾಯಿಲಾ ಒ0ಜಿ  ಸರ್ತಿ ದೇವಸ್ಥಾನದ  ತುಡರ ಬಲಿತ ಉತ್ಸವೊಗು  ಪೊಪೆರು.  ಕುರುಡೆ ದೀಪನೇ ಇಜ್ಜಿ0ದು ಪನ್ಪೆ.    ಕೆಪ್ಪೆ ಪನ್ಪೆ, “ಎನ್ಕು ಕೊ0ಬು ವಾದ್ಯದ  ಸಬುದನೇ  ಕೇಣುಜಿ .”  ಆಕುಲು     ಆಕಲೆನ  ಸಾಮರ್ಥ್ಯದ   ಪ್ರಕಾರ  ಪಾತೆರುದೆರು.   ಆಕೆಲೆ ಲೆಕ್ಕೊಡು ಆಕುಲು ಸರಿಯ?   ಕುರುಡೆ  ಪನ್ವೆ ‘ಎನ್ಕು  ಕೊ0ಬು-ವಾದ್ಯದ  ಸ್ವರ ಕೇಣುನು’.   ಅಪಗ ಕೆಪ್ಪೆ  ಪಣ್ಪೆ,  ‘ಈ ಪಣ್ಪನಿ ಸುಳ್ಳು.  ಎನ್ಕು ಸಾಲು  ದೀಪೊಳು ತೊಜು0ಡು’.   ಮೊ0ಡು ಸ್ವಭಾವದ  ಆಕುಲು ತನ್ಕುಲು ಪನ್ನಿನೇ  ಸಹಿ ಇನ್ದುದು ವಾದ ಮಲ್ಪುವೆರು – ತನ್ಕುಲೆನ ದೇಹ  ವಿಕಲತೆನು ನೆನೆಪ0ದೆ.   ಆಕೆಲೆಗು ಬುದ್ಧಿ ಪಣೆರ ಏರೆಗು ಸಾಧ್ಯ?   ಕನ್ನಡದ  ಸರ್ವಜ್ಣ  ಕವಿನ  ವಚನೊನು ನೆನೆಪು ಮಲ್ಪುಗನ?  “ಮೂರ್ಖ0ಗೆ ನೂರ್ಕಾಲ ಬುದ್ಧಿಯನು ಹೇಳಿದರೆ  ಬೊರ್ಕಲ್ಲ ಮೇಲೆ  ಮಳೆ ಕರೆದ0ತಕ್ಕು ಸರ್ವಜ್ಣ“. 

        

ಮೂಲು, ರಡ್ಡು ಜನತ ವಿಸಯೊನು ಪಣ್ಪಿನಾಯೆ ಬೊಕ್ಕ ಏರ ಒರಿ ಮೂಜಿನೆ ಜನ ವಾ ಮೂಜಿನೆ ವರ್ಗ.  ಈ ಮೂಜಿನೆ ವರ್ಗೊಡು ಪರವಾದು - ಅಪರವಾದು ಪಣ್ಪಿನಕೆಲ  ಭೇದ ಉ0ಡಾನಗ,   ತರ್ಕ ಪುಟ್ಟುನು.    ಅಪಗ ಸತ್ಯಾ0ಶ  ದೂರ ಒರಿನು.  ಇತ್ತೆದ ಐತಿಹಾಸಿಕ-ಸಾಮಾಜಿಕ-ರಾಜಕೀಯ ವಿಚಾರ-ಸ0ಕಿರಣ (ವಾದ-ಸ0ವಾದ-ಸಮನ್ವಯ) ಸಮಯೊಡು ಪುಟ್ಟುನ ನುಡಿಮುತ್ತುಳೆನು ನಿಕುಲು ನಿತ್ಯಲಾ ಕೇಣನಗ ನಿಕೆಲೆಗು ಈ ಪಾತೆರೊದ ಒ0ತೆ ಅರ್ಥ ಗೊತ್ತಾವು.   ಒರಿ,   ಬೊಕ್ಕ ಒರಿಯನ  ಪಾತೆರ ಸರಿಯಿ0ದು  ಪಣೆರ ಇರ್ವೆರುಲಾ  ತಯಾರಿಜ್ಜೆರು.    ಬುದ್ಧಿವ0ತೆರೆನ  ಚರ್ಚೆದ ಕಳ  ಇ0ಚನೇ.   ತೂಲೆ!   ‘ವಾದೇ  ವಾದೇ  ಜಾಯತೆ ತತ್ವ ಬೊಧಃ‘    ಏರ್  ಏತು ನೀರುಡು  ಉಳ್ಳೆರಿ0ದು ಪಿದಾಯಿ ಉ0ತುದು ಕೇಣುನಕುಲು  ಅ0ದಾಜು ಮಳ್ಪುವೆರು. 

      

9.   ಲಳ್ಳಿದ ಕೊಂಬ ಕಾರ್ ಲಳಿಗೇ ಮಾಟೊ!

'ಲಳ್ಳಿ’  ಪಣ್ಣು0ಡ  ‘ದೆ0ಜಿ’ – ಬಹುಶ  ಹರಿಜನೆರ  (ಪ್ರಾಕ್ದ) ತುಳುಟು.   ಕನ್ನಡೊಡು ಏಡಿ,  ನಳ್ಳಿ  ಪಣ್ಪೆರು -  ಬೊಕ್ಕ  ಸ0ಸ್ಕ್ರತೊಡು  ಕರ್ಕಾಟಕ,  ಇ0ಗ್ಲಿಶ್ಡು    ‘ಕ್ರಾಬ್ಯು’ (crab).  ಬೆರಿ ಎಲುದಾ0ತಿನ ಉ0ದೊ0ಜಿ  ಗಟ್ಟಿಕವಚದ ಮೀನು.   ಕಡಲಿಡು, ನೀರ ಬರಿಟ್ (ತುದೆ-ತೊಡು, ಗುಡ್ಡೆಕಾಡುದ ಚರ0ಡಿಡು), ಪೊಯ್ಯೆಡ್   ಉಪ್ಪುನು ಈ ಜೀವ.   ಆಯಿಕ್  ಗ0ಟು ಗ0ಟು ಇತ್ತಿನ ಪತ್ತು ಕಾರುಲು ಉಳ್ಳ.  ಎದುರುಡು ನಡುಟು ರಡ್ಡು ಕಣ್ಣುಳು, ಆಯಿತ ಅ0ಚಿಡಿ0ಚಿಡ್  ರಡ್ಡು ದಪ್ಪ ಕಾರುಳು;  ಕೊ0ಬ ಕಾರುಳು  ಇ0ದುದು ಪಣ್ಪೆರು.      ಪತ್ತೆರ  ಪೊವನಗ,  ತುಚ್ಚರೆಗಾತ್ರ  ಆಯಿತ ಕೊ0ಬ ಕಾರುಳೆನು ಅರತ್ತೊ0ದು ಬರ್ಪುನು.  ತುಚ್ಚಿ0ಡ ಬುಡುಪಿಜಿ.  ಜನಕುಳು ಆಯಿತ ಕೊ0ಬ ಕಾರುಳೆನೆ ಪೊಲಿಪುವೆರು.  ಇ0ಚ, ಆಯಿತ  ಕಾಪುನ ಆಯುಧನೇ ಆಯಿಕ್  ಮುಪ್ಪು -  ಕೇಡು.    ಬೇತೆ ನೇಲೆ  ಮ0ತ್ರ-ಮಾಟ ಮಲ್ಪೊಡು0ದು  ಇಜ್ಜಿ.    ಆಣುಳೆನು ಮರ್ಲು ಮಲ್ಪುನ ಪೊಣ್ಣನ ರೂಪನೇ ಆಳೆಗೆ  ಕ0ಟಕ ಇ0ದು ಪಣ್ಪೆರತ್ತೆ!  

   

10.  ಮೂಂಕುಡ್ದು  ಉದ್ದ  ಮಲ್ಲ  ಮೂಕುತಿ!

ಎಲ್ಲ್ಯ ಮೂಕುಗು ಮಲ್ಲ ಮೂಕುತಿ ಒಪ್ಪ0ದು.   ತೂಯಿನಕುಳು ತೆಲಿಪುವೆರು.    ನಮ್ಮ ಯೊಗ್ಯತೆ ಏತು ಉ0ಡೊ ಆತೆ ಮಲ್ಲದಿಗೆನು ತೊಜಾಪವೊಡು.  ಅಡ0ಬರೊಗಾತ್ರ  ಸ್ಪರ್ಥೆ  ಮಲ್ತು0ಡ  ನಮಕೇ ಅಪಾಯ.  ಮೂಕುದ ಬೂರು ಪರಿಯು.

**  

Tail Piece:  Crab is a decapods crustacean.  Nutritious facts:  Protein - 30%, Vitamin - 5%, Calcium - 9%, Vitamin B-12 - 55%

ನೆಯ್ದು ಅರ್ಥ ಬರೆತಿನಾರ್ :   ಹೊಸಬೆಟ್ಟು ವಿಶ್ವನಾಥ್, ಪುಣೆ (Camp:  Udupi)

October 3, 2017