5. ಉಳಯಿದ ಅಕ್ಕೆ, ಪಿದಯಿದ ಅಣ್ಣೆ – ಜೋಕುಲ್ನ ಕತೆ

ಜೋಕುಲೆ ನಿಕೆಲೆಗು ಮಾತ ತೆರಿದಿನ ಕತೆ ಒಂಜಿನ್ ಪನ್ಪೆ – ಉಪ್ಪು-ಕಾರ ಬೆರಸವೂದ್; ಕೇಣ್ಲೆ.

ನಮ್ಮ ತುಳುಟ್  ಒಂಜಿ ನುಡಿಗಟ್ಟುಂಡ್. “ಉಲಾಯಿದಕ್ಕೆನ ಕಣ್ ಸೂಗ್ರ, ಪಿದಯಿದಣ್ಣನ ಕೆಬಿ ಸೂಗ್ರ.” ಅಕುಳೇರ್? ಗೊತ್ತು ಇತ್ತಂಡ ಪಣ್ಲೆ.

ಇಲ್ಲಡ್ ಎಲಿತ ಕಾಟ ಎಚ್ಚಾಂಡ ಪುಚ್ಚೆನು ತಾಂಕುವೆರ್.  ಇಲ್ಲದ ಪಿದಯಿನ್ ಕಾಪೆರ ನಾಯಿನ್ ತಾಂಕುವೆರ್. ಇಂದೊಂಜಿ ಪದ್ಧತಿ.  ಸ್ವಭಾವೊಡ್, ನಾಯಿಗಿಲಾ ಪುಚ್ಚೆಗ್ಲಾ ಪುಟ್ಟುಪಗೆ. ಅಂಡಲಾ,  ಇಲ್ಲದ ನಾಯಿ-ಪುಚ್ಚೆಲು ಗೊಬ್ಬುನೆನ್ ನಿಕುಳ್ ತೂದುಪ್ಪೆರಲಾ ಇಯಾವು. ಉಳಯಿದ ಅಕ್ಕ ಪನ್ನುಣ್ಡ ‘ಪುಚ್ಚೆ’; ಪಿದಯಿದ ಅಣ್ಣೆ ಪಣ್ಣ್ಡ ‘ನಾಯಿ’. ಪಗೆ ಬುಡ್ಡು ಒರಿಯಾಗೊರಿ ಸಹಾಯ ಮಲ್ಪುನ ಈ ಪುಚ್ಚೆ ನಾಯಿದ ಕತೆನ್ ಕೇಣುಗನಾ!

ನಮ್ಮ ಕತೆದ ನಾಯಿ-ಪುಚ್ಚೆದ ಇಲ್ಲದಾಕುಳು ಯಾತ್ರೆಗ್ ಪಿದಡುವೆರ್.  ಆ ಕಾಲೊಡ್ ಪ್ರಾಣಿ ಪಕ್ಷಿಗಳೆಗುಲ ಪಾತೆರರ ಬರೊಂದಿತ್ತುನ್ಪಿದನಗ ಆಕೆಲೆಗ್ ಪಣ್ಪೇರ್:  “ಏಂಕುಳ್ ದೂರ ಪೋವೊಂದುಲ್ಲ. ಎನ್ಕುಳು ಬನ್ನೇ ಮುಟ್ಟ ಇಲ್ಲನು ಕಾಪೊಂದು ಉಪ್ಪುಲೆ. “ ಉಂಹು ಪನ್ಪೆರುಅಕುಳು. ಇಲ್ಲದಕುಲು ಇಜ್ಜೇರ್ಡ್ಲಾ ಊರು ತಿರುಗನ ನಾಯಿ-ಪುಚ್ಚೆಲೆಗ್ ಉಣ್ರ ತಿನೆರ ದಾಲಾ ಕಡಿಮೆ ಇಜ್ಜಿ.

ಒಂಜಿ ದಿನ ರಾತ್ರೆಡ್ ಇಲ್ಲದುಳಯಿ ಎಂಚಿನನ ಬೂರಿನ ಅಜನೆ ಆಂಡು.  ನಾಯಿ ಲಕ್ಕುದ್ ಕೊರೆಪೆರ ಸುರು ಮಳ್ತುನ್.  ಬೊಕ್ಕ, ಉಲಾಯಿದ ಅಕ್ಕನು ಲೆಪ್ಪುದ್ ಕೇಣುನು: “ಪುಚ್ಚಕ್ಕಾ ಪುಚ್ಚಕ್ಕಾ, ಅವು ಎಂಚಿನ ಸಬುದ, ದಾನೆನ ಬೂರಿನಂಚ?  ಏಂಕು ಉಲಾಯಿ ಬರೆರ ಆಪುಜಿ ಅತ್ತೇ.  ಒಂತೆ ಲಕ್ಕುದ್ ತೂಪರೆ.” ಪುಚ್ಚೆಗ್ ನಾಯಿದಂಚ ಕೆಬಿ ಸೂಗ್ರ ಇಜ್ಜಾಂಡಲ, ಏತ್ ಕತ್ತಲೆ ಇತ್ತುಂಡಲಾ, ಕಣ್ಣು ಮಾತ್ರ ಸೂಕ್ಷ್ಮ (sharp, quick or smart). ಪುಚ್ಚೆ ಒಕ್ಕೂನ್ದ್ ಪಣ್ಪುಣ್: “ಪಿದಯಿದ ಅಣ್ಣೆರೆ, ಆವು,ಉಳಯಿಡ್  ಯಾನ್ ತೂಪೆ. ಈರ್ ಪಿದಯಿಡ್ ತೂಲೆ.”

ಪುಚ್ಚೆ ಮಿತ್ತ್ ತಿರ್ತ್ ಲಾಗಿದ್ ನಾಡುನು. ಮಂಚವುದ ಅಡಿಟ್, ಅಲ್ಪ-ಮುಲ್ಪ ತೂಪುಣ್. ದಾಲ ತೊಜೂಜಿ. ಅಟ್ಟ-ಕುತ್ತಟ್ಟಡ್ ನಾಡುನು. ಒಂಜಿ ಕಾಲೊಡು, ತುಳು ನಾಡುಡ್ ತನುಕುಳು ಬೆನ್ತಿನ ಉಂಪಿನ-ತಿಂಪಿನ ಸಾಮಾನುನ್ (ಅರಿ ಮುಡಿ,ತಾರಾಯಿ, ಬೆಲ್ಲ, ಧಾನ್ಯ ಇಂಚಿತ್ತಿನಪೊಲಿಕೆದ ವಸ್ತುಲೆನ್ ಅಟ್ಟೋಡೆ ದೀವೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಆಟ್ಟ ಕುತ್ತಟ್ಟೊಡ್ ದೀನ ವಸ್ತೂಲು ಪೂಂಕೆ ಪತ್ತಂದೆ  ಬಾಳ್ತೆರ ಬರೊಂದಿತ್ತುನ್.  ದುಂಬುದಕುಳ್ ಅಟ್ಟೋನ್ ತೂದು (ಬೆಲೆ ತೂದ್) ಪೊದು ಪತ್ತೊಂದಿತ್ತೆರೆಗ್. (ಇತ್ತೆದ ಕತೆ ಬೇತೆನೇಆತುನ್,ಪರ ಇಲ್ಲು ಪೋದು, ಪೊಸ ಇಲ್ಲನ್ ಪೂರಾ ಇತ್ತೆದ ಮಾದರಿಡ್ ಕಟ್ಟುವೆರ್).ಮೂಲೆಮುಡ್ಕು ತೂಂಡಲ ಪುಚ್ಚೆಗು ದಾಲ ತಿಕ್ಕುಜಿ.  ಕಡೆಕ್, ಅಟಿಲ್ದ ಕೊನೆಗ್ ಪೊಗ್ಗುನ್.  ಅಪಗ, ಪುಚ್ಚೆಗ್ ಒಂಜಿ ಸಸೆಮಿದಬಿತ್ತು ನೆಲಟು ಬೂರ್ದಿನ ತೋಜಿದು ಬರ್ಪುಣ್.

ಇಂಚಿಡ್, ನಾಯಿಲಾ ನೆರೆಳಾಯುನಲ್ಪ ಕೊರೆತೊಂದು ಕೊರೆತೊಂದು ಬಲ್ತೊಂದು ಉಪ್ಪನಗ, ಏರಾ ಬಲ್ತಿನ ಅಂಚ ತೊಜುಣು. ಆಕೆಳೆನ ಪಿರ ಪತ್ತುನ್. ಅಕುಳು ಪಾರ್ದು ಪೊಪೆರ್. ನಾಯಿ ಪಿರ ಇಲ್ಲೆಡೆಗ್ ಬರ್ಪುನು.

ಪುಚ್ಚಕ್ಕ, ತಾನ್ ತೂಯಿನ ವಿಸಯೊನ್ ಪಿದಯಿದ ಅಣ್ಣೆರೆಗು ಅಂಚೆನೆ ತೆರಿಪಾವೂನು.  ಪುಚ್ಚೆಗ್ ಶಾಬಾಸ್ ಗಿರಿ ಕೊರ್ಪುನು ನಾಯಿ ಅಣ್ಣೆ.  ಪುಚ್ಚೆಲಾ ನಾಯಣ್ಣನ ಕೆಲಸೊನು ಪುಗುರುನು. ಇಂಚ ಪುಟ್ಟುನು ತುಳು ನಾಡುಡ್ ಈ ನುಡಿಗಟ್ಟು.

-ಹೊಸಬೆಟ್ಟು ವಿಶ್ವನಾಥ್, ಪುಣೆ  - 26.09.2016