ಏರೆಡ ಕೇಣೋಡು? ಉಂದೊಂಜಿ ವಿಚಾರ ಎನ್ನ ಮಂಡೆಡು ಮೂಡುನು. ಸಂದರ್ಭ - ಒಂಜಿ ರಾಮನಾಮದ ಭಜನೆನು ಕೇಣಿ ಬೊಕ್ಕ . ಉಂದೆನು ಎಂಚ ಬರೆವೊಲಿ? ಇಂಚ ಬರೆವೊಲಿಯಾ, ಅಂಚ ಬರೋವೊಲಿಯಾ? ಜನಕುಳು ಎನ್ನುವೆರು: “ಒಂಜೆ ಶೈಲಿಡ್ ಬರೆಪೆ. ಏರೇ ಪಂತಿನ ಪಾತೆರೊನು ತಿರುಗ-ಮುರುಗ ತಿರುಗಾವುದು, ಅಂಚಿಂಚಿ ಮಲ್ತುದು ಶಬ್ದೊಡು ಗೊಬ್ಬುವೆ. ದೇವೆರೆ ಗತಿ “.
ಆ ಭಜನೆನು ತೂಕ:
ರಾಮ ರಾಮ ಎಂಬೆರಡಕ್ಷರ |
ಪ್ರೇಮದಿ ಸಲಹಿತು ಸುಜನರನು || ಪ ||
ಹಾಲಹಲವನು ಪಾನವ ಮಾಡಿದ ಫಾಲಲೋಚನನೆ ಬಲ್ಲವನು |
ಅಲಾಪಿಸುತಾ ಶಿಲೆಯಾಗಿದ್ದ| ಬಾಲೆ ಅಹಲ್ಯೆಯ ಕೇಳೆನು || 1 ||
ಅಂಜಿಕೆ ಇಲ್ಲದೆ ಗಿರಿಸಾರಿದ ಕಪಿ | ಕುಂಜರ ರವಿಸುತ ಬಲ್ಲವನು |
ಎಂಜಲ ಫಲಗಳ ಹರಿಗರ್ಪಿಸಿದ | ಕಂಜಲೋಚನೆಯ ಕೇಳೆನು || 2 ||
ಕಾಲವನು ಅರಿತು ಸೇವೆಯ ಮಾಡಿದ | ಲೋಲ ಲಕ್ಷ್ಮಣನೆ ಬಲ್ಲವನು ||
ವ್ಯಾಳಶಯನ ಶ್ರೀ ವಿಜಯವಿಟ್ಟಲನ | ಲೀಲೆ ಶರಧಿಯ ಕೇಳೆನು || 3 ||
ರಾಮ ರಾಮ ..............ಸಲಹಿತು ಸುಜನರನು
( ಪಲ್ಲವಿನು ಕುಡ ಕುಡಲಾ ಪಣೋಲಿ )
ರಾಮ ನಾಮದ ಮಹಿಮೆನು, ಮಹತ್ವೊನು ಏರೆಡ ಕೇಣೋಡು ಪಣ್ದು ವಿಜಯದಾಸೆರು ಪ್ರಶ್ನೆ ಪಾಡ್ಡು, ತೆರಿದನಕೆಳೆಡನೇ ಕೇಣುಡ್ಡ ಎಡ್ಡೆ ಇಂದುದು ಉತ್ತರಲಾ ಕೊರ್ಪೆರು. ಮೂಲು, ತೆರಿದನಕುಳು ಮೂವೆರು: (1) ಮಹಾಶಿವ, (2) ಸುಗ್ರೀವ ಬೊಕ್ಕ (3) ರಾಮನ ಮೆಗ್ಯೆ ಲಕ್ಷ್ಮಣೆ.
ರಾಮಮಂತ್ರದ ಮಹಿಮೆನು ಶಿವೆ ತನ್ನ ಬುಡೆದಿ ಪಾರ್ವತಿಗುಲಾ ಪಣ್ಪೆರು (ತೂಲೆ ಪುರಂದರ ದಾಸೆರೆನ ಭಜನೆ “ರಾಮ ಮಂತ್ರವ ಜಪಿಸೊ”:
‘ ಆ ಮಂತ್ರ ಈ ಮಂತ್ರ ನೆಚ್ಚಿ ನೀ ಕೆಡಬೇಡ, ಸೋಮಶೇಖರ ತನ್ನ ಸತಿಗೆ ಪೇಳಿದ ಮಂತ್ರ’.
ಒಂಜೇ ಚಿನ್ಮಯಾತ್ಮಿಕ ಶಕ್ತಿಯ ರಡ್ಡು ರೂಪೊಳು : ಶಿವೆ ಬೊಕ್ಕವಿಷ್ಣು. ರಾಮ ದೇವೆರು ವಿಷ್ಣುನ ಅವತಾರ. ‘ಮುಕುತಿಪಥಕೆ ಮನವೀವ ಮಹಾರುದ್ರ ದೇವರು’- ಉಂದು ದಾಸವಚನ. ಅಂಚಾದು ಸಮಾನೆರಾಯಿನ ಶಿವ ದೇವೆರೆ ಸರಿ ಸಮರ್ಥೆರು ರಾಮನಾಮದ ಮಹಿಮೆನು ಪಣೆರ, ಬುಳ್ತೊಂದು ರಾಮರಾಮ ಪಣ್ದು ಸಾದಿ ತೂವೊಂದು ಇತ್ತಿನ ಅಹಲ್ಯೆ ಅತ್ತ್. ಅಹಲ್ಯೆ ಗೌತಮ ರೂಪದ ಇಂದ್ರನು ತೂದು ಮೊಸಪೋದು ತಪ್ಪು ಮಳ್ತಿನಾಳ್. ಅಂಚಾದು ಕಂಡನಿ ಗೌತಮ ರಿಸಿ ಉಪಶಾಪ ಕೊರ್ಪೆರು:
“ಬರ್ಪಿ ಒಂಜಿ ಕಾಲೊಡು ರಾಮನ ಕಾರ್ ತಾಗಿನೆಕ್ಕೆ, ನಿನ್ನ ಶಿಲಾ ರೂಪು ಪೋದು ನಿಜ ರೂಪೊಗು ಬರ್ಪ.”
ಆಳೆಗು ರಾಮೆ ಏರುಂದುಲಾ ಗೊತ್ತುಪ್ಪಂದು, ರಾಮೆ ಯಾಪ ಬರ್ಪೆಂದುಲಾ ಗೊತ್ತುಜ್ಜಿ.
ಕೋದಂಡ ರಾಮನ ಪರಾಕ್ರಮೊನು ತೆರಿದಿನಾಯಿ ಸುಗ್ರೀವೆ. ಇರುವೆರ್ಲಾ ಸಮಾನ ದುಃಖಿಳು. ಎದುರು ಇತ್ತಿನಾಯನ ಅರ್ಧ ಶಕ್ತಿನು ಒಯ್ಪುನ ಶಕ್ತಿ ಇತ್ತಿನ ಅಣ್ಣೆ ವಾಲಿನು ಕೆರುಪಾವುದು, ತನ್ನ ಬುಡೆದಿ ರಮೆನು ಬೊಕ್ಕ ತನ್ನ ರಾಜ್ಯೋನು ಪಿರ ದೆತೊಣುವೆ, ರಾಮನ ಬುಡೆದಿ ಸೀತೆನು ನಾಡುದು ಬುಡಪಾವುದು ಕನೆರ ಸಹಾಯ ಮಲ್ಪುವೆ ಇಂದುದು ಬಾಸೆ ಕೊರ್ದು. ಬಾಸೆ ಕೊರ್ದು ತಪ್ಪಂದಿನಾಯಿ ರಾಮೆ ಇಂದುದು ಸುಗ್ರೀವಗು ಗೊತ್ತು. ಸಪ್ತ ತಾಲದ (ಏಳು ತಾರಿಮರತ) ಪಿರವುಡು ದೆಂಗುದು ಉಂತುದು ಬಾಣ ಬುಡ್ಡು ರಾಮೆ ವಾಲಿನು ಕೆರ್ಪೆ.
ಪರಬು ತಪಸ್ವಿನಿ ಶಬರಿ ತನ್ನ ಕಡೆಕಾಲೊಗು ರಾಮ ದೇವೆರೆನು ತೂವೊಡುಂದುದು ಕಾತೊಂದು ಉಪ್ಪುವೊಳು. ಬನ್ನಗ ಬೊಗೊರಿ ಫಲೊನು ಪುಳಿಯಾ ಚೀಪೆನಾ ತೂವೆರ ಅಗ್ಗಿದು ಕೊರ್ಪೋಳು ಭಕ್ತಿಡ್. ರಾಮನ ಎದುರೆ ಆಳೆನ ಪ್ರಾಣಲಾ ಪೋಪುಣು. ರಾಮ ದೇವೆರೆ ಅಗ್ನಿಸಂಸ್ಕಾರ ಮಲ್ಪುವೆರು. ಶಕ್ತಿ-ಭಕ್ತಿದ ಕತೆಲು.
ಪದಿನಾಲು ವರುಸದ ಅರಣ್ಯವಾಸೊಡು,ಅಣ್ಣೆ ರಾಮೆರೆನು, ಮಯಿತಿದಿ ಸೀತೆರೆನು ಕಣ್ಣುಮುಚ್ಚಂದೆ ಉನ್ನಂದೆ-ತಿನಂದೆ ಆಕೆಲ ನೆರಳುದಂಚ ಕಾತೊಂದು ಸೇವೆನೇ ಮಲ್ತೊಂದು ಇತ್ತಿನಾಯಿ ಆ ಸೇವಾಲೋಲ ಲಕ್ಷ್ಮಣೆ. ರಾಮನ ಲೀಲೆನು ಅಯನ ಬಾಯಿಡೇ ಕೇಣೋಡು. ಕಡಲುದ ನಡುಟು ನಾಗಮಂಚೊಡು ಜೆಯಿದಿನ ವಿಷ್ಣುನ ಲೀಲಾವತಾರೊಲೆನು ಕಡಲುಗು ಪಣೆರ ಬರುವ? ಲಕ್ಷ್ಮಣನೇ ಶೇಷೆ. ಆಯೇ ಸರಿ ರಾಮ ಮಹಿಮೆನು ಪಣೆರ.
ಏರೆಡ ಕೇಣೋಡು ?
ಈ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪ್ರಶ್ನೆ ಅಪಗಪಗ ನಮ್ಮ ಬದುಕುಡುಲಾ ಎದುರಾಪುಣು. ನಮ್ಮ ಕೆಲಸ ಆವೆರ ಏರೆನು ತಿಕ್ಕೊಡು, ಪಾತೆರೊಡು, ಬೊಕ್ಕ ಸಲಹೆ ದೆತೊನೊಡು?
ಅಪ್ಪೆ ಬಂಜಿಡು ಉಪ್ಪನಗ ಪತ್ತುದು ಪಿದಯಿದ ಜಗತ್ತು ತೋಜುನ ಮುಟ್ಟ ಕೇಣೊಂದೆ ಉಳ್ಳ. ಪುಟ್ಟಿ ಬೊಕ್ಕ ಅಪ್ಪೆ-ಅಮ್ಮೆರಡ , ನೇಲ್ಯಪ್ಪೆ-ನೇಲ್ಯಮ್ಮೆ, ತಿದ್ಯಮ್ಮೆ-ತಿದ್ಯಪ್ಪೆ, ಅಣ್ಣ-ಅಕ್ಕೆರಡ ಬೊಕ್ಕ ಮಾತ ಗುರು-ಹಿರಿಯೆರಡಲಾ ಕೇಣುವ. ಮೆಗ್ಗೆ-ಮೆಗ್ದಿನಕಳೆಡ ಕೇಣುವ.
ತೆರಿದಿನಕುಲು ಏರ್? ದಿಂಜ ಜನ ಉಳ್ಳೆರು. ಮಾತೆರಡಲಾ ಕೇನೊಲಿಯ? ಕೆಲವೆರು ದರ್ಪದಕುಲು; ದಪ್ಪ ಮೀಸೆ ಮಲ್ತುದು ಪಾತೆರುವೆರು. ಅಂಚಿನಕೆಲಡ ಕೆಲಸವಾಪಿನೆಟ್ಟುದು ಬುಡ್ಡು ಬಿಗಡುನು ಎಚ್ಚ. ಅಂಚಿನಕುಳು ನಮಕು ಅಡ್ಡ ಸಾದಿನು ಪತ್ತೆರೆಲಾ ಸಲಹೆ ಕೊರುವೆರು. ಅಪಗ ನಮ್ಮ ಕೆಲಸ ಸುಲಭೊಡು ಆವೆರ ಇತ್ತುಂಡಲಾ ಅವೊಂದೆನೆ ಪೋವು. ಉಂದು ಕೆಲವೆರನ ಅನುಭವೊಗುಲಾ ಬತ್ತುದುಪ್ಪು.
ಆತ್ಮ ಸಾಧನೆ
ಮಿತ್ತುದ ಸಂಗತಿ ಲೋಕವ್ಯವಹಾರದ ವಿಷಯ. ಪಿದಯಿದ ಕಣ್ಣುದ ಕೆಲಸ. ದೇವೆರ್ ಏರ್ , ನಮ ಏರ್ ಪಣ್ಪಿ ವಿಚಾರ ನಮ ಬದುಕುದ ಒಂಜಿ ಗಟ್ಟೊಡು ಮೂಡುನು. ಅಪಗ ನಮ ಸಾಧನೆನೆ ಮುಖ್ಯ. ನಮ್ಮ ಬೆರಿ ಸಹಾಯೊಗು ಶ್ರುತಿ-ಶಾಸ್ತ್ರೋಳು. ಅವೆನು ಗುರುನ ಬಾಯಿಡ್ಡು ಕೇನೊಡು. ಮನಸ್ಸು ಉಳಯಿ ತಿರುಗೊಡು. ದೇಹ-ಆತ್ಮ ಚಿಂತನೆ. ದೇಹಭಾವ ಪೋವುಡು. ಉಳ ಮನುಸುದ ಚಿಂತನೆ, ತೂಪಿಣಿ ಉಳಾಯಿದ ಕಣ್ಣುಡು. ಆ ಬುಡಂದಿ ಆತ್ಮಭಾವ ಚಿಂತನನೆ ತಪಸ್ಸು. ಕಡೆಕ್ ತೋಜುನವೆ ನಮ್ಮ ಆತ್ಮಸ್ವರೂಪದ ರಹಸ್ಯ ಸತ್ಯ ನಮ ಪರಮಾತ್ಮನ ಅಂಶ ಮಾತ್ರ ಪಣ್ಪಿ ಆತ್ಮಸ್ಥಿತಭಾವ. ಈ ಸಮಾಧಿ ಸ್ಥಿತಿಡ್ಡು ಪಿದಯಿ ಬತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ ಆತ್ಮಾಲೀನ ಮುಕ್ತಭಾವ, ಇಂಚಿನ ಸಾಧನ ಮನೋಭಾವ ಅಂಗೀಕೃತ ಮಲ್ಪುಗನ!
- ಹೊಸಬೆಟ್ಟು ವಿಶ್ವನಾಥ್, ಪುಣೆ
20201218
