ನೀರುಡುಲಾ ಉಪ್ಪೆ, ಮಣ್ಣ್ ಡುಲಾ ಉಪ್ಪೆ, ಮಿತ್ತ್ ಬರ್ಪೆ, ಕುಡ ನೀರುಡು ಬುರುನ್ದ
ಮಾಯವಾಪೆ. ಯಾನ್ ಏರುಂದು ಪನ್ಲೆ.
(ಉತ್ತರ: ಉಪ್ಪು)
ಅಜ್ಜಿಗು ಮೆಯಿ ನಿಲ್ಕೆ
ಮುಳ್ಳು.
(ಉತ್ತರ: ಪೆಲಕಾಯಿ)
ಕಪ್ಪೆ ಮುಟ್ಟನ್ದಿ ಕೈಲಾಸದ ನೀರು ಶಿವಗು ಇಸ್ಟ.
(ಉತ್ತರ: ಬೊಂಡದ ನೀರು)
ಉಡಲುಡು ಪುಟ್ಟೊಡು ಬುದ್ಧಿ,
ಬೆನ್ನಿಡ್ ಪುಟ್ಟೊಡು ಒರಕ್ಕು.
ಕಟ್ಟಿ ಕೊರಿ ಬುತ್ತಿ, ಪನ್ದು ಕೊರಿ ಪಾತೆರ ಯಾಪ ಮುಟ್ಟ
ಮಾದಿರ? - ಈ ಗಾದೆನು ನೆನೆಪು ಪುಟ್ಟಾವುನು
ಮಿತ್ತುದ ಪಾತೆರ. ದೂರ ಪೊವನಗ ನಮ ಬುತ್ತಿಡ್ ತಿನ್ಪಿನ
ವಸ್ತುಲೆನು, ನುಪ್ಪುನು ಪತ್ತೊನ್ದು ಪೊಪ. ಅವು
ಕಡೆ ಮುಟ್ಟ ಬರನ್ದು, ಮುಗ್ಗಿನು. ಅನ್ಚೆನೆ ಪನುದಿ
ಕೊರಿ (ತಪ್ಪು-ಒಪ್ಪುದ) ಪಾತೆರ, ಪನ್ನುಡ
ಬುದ್ಧಿವಾದ ಅಥವ ಚಾಡಿ ಪಾತೆರ ನಮ್ಮ ಜೀವನ ಪೂರ್ತಿ ಉಪ್ಪನ್ದು. ಅವೆನು ನಮ್ಬುದು ಕುಲ್ಲೆರ ಆವನ್ದು. ನೆಲದಡಿಟ್ ಪಾಡಿನ ಬೀಜ ಪೊನ್ಗು ಆದು, ಮುನ್ಗೆ ಬತ್ತುದು
ನೆಲದಡಿಕ್ ಪೊದು ಬೇರಾಪುನು. ಬೊಕ್ಕ ಗಟ್ಟಿ ಬೇರು
ಸರ್ತಲಾ, ಸುತ್ತಲಾ ಪರಡುನು, ಗಿಡವಾದು, ಮರವಾಪುನು.
ಅತೆ ಮುಟ್ಟ ಆ ಎಲ್ಯ ತಯಿಕ್ ನಮ ನೀರು ಮಯ್ಪುವ.
ತಯಿ ಪೊದು ಮರವಾನಗ ನೀರು ಮಯ್ಪುಜ.
ಬುಲೆದಿನ ಬೇರುಲೆ ನೆಲಡಿತ ನೀರುನು ಒಯ್ತಿದು ಇಡಿ ಮರಕು ನೀರು ಮುಟ್ಟಾವ. ಅನ್ಚೆನೆ ನೀರುದ ಪಸೆ ಇತ್ತಿನ ಕನ್ದೊಗು
ಜಾಸ್ತಿ ನೀರು ಬುಡೊಡಿನ್ದು ಇಜ್ಜಿ.
ಇನ್ಚ ಪುಟ್ಟುನು ಗಾದೆ.
ಸ್ವನ್ತ
ಬುದ್ಧಿದಾನ್ತಿನಾಯಿಗು ಬುದ್ಧಿನ್ ಪನೂನ್ದೆ ಉಪ್ಪೊಡಾಪುನು. ಅಯಿಟ್ ಬುದ್ಧಿ ಪನ್ಪಿನಕೆಲ ಸ್ವಾರ್ಥಲಾ ಉಪ್ಪೆರೆಲಾ ಇಯಾವು. ಪಸೆ ಉಪ್ಪುನ ಬೆನ್ನಿದ ಕನ್ದೊಗು ನೀರುದ ತತ್ವಾರ ಉಪ್ಪನ್ದು.
ಬಣ್ಣ್ ಗಾಯಿ ಗಾಣೊಗು
ಕೊರ್ದು ಎಣ್ಣೆ ಇಜ್ಜಿನ್ದು ಪನ್ಡೆಗ. .
ಮಲ್ಪಿ ಕೆಲಸೊನು ಆಯಾಯ ಕಾಲೊಡೆ ಮಲ್ಪೊಡು. ಇಜ್ಜಾಂಡ ಬುಲಿಪೊಡಾವು. ಬುಲೆವೊನ್ದಿ ತಾರಾಯಿ ಪನ್ನುಡ ಬೊಂಡ. ಅಯಿಟ್ ಎಣ್ಣೆ ತಿಕ್ಕನ್ದು. To get
good results, one has to do a job at a right time.
ಅಡಿ ತೂದು ಮುಡಿ ತುಮ್ಬೊಡು
ಪನ್ಪೆರತ್ತ ಮಾದಿರ!
Look before you leap! One has to
think about the risks and perils involved in doing a job. The proverb also tells us to do one’s job according to
one’s capacity.
ಒನ್ಜಿ ಮುಡಿ ಪನ್ನುನ್ಡ 42 ಸೇರು, ನಮ್ಮ ತುಳು ನಾಡುದ ಅಳತೆಡು.
ಮುಡಿ ಕಟ್ಟ್ನಗ, ಸುರುಟ್ ಅಡಿನು
ಗಟ್ಟಿಯಾದ್ ಕಟ್ಟುವೆರು. ಇಜ್ಜಾಂಡ, ಮುಡಿ ತುಂಬನಗ, ತುಂಬಿನಾಯೆನ ತರೆ ಮುಡಿತ ಉಳಾಯಿ ತಾರ್ದು ಪೊವು. ಎಡ್ಡೆ ಮುಡಿನು ತುಂಬೆರ ಮಾತೆರ್ಗ್ಲ ಸಾಧ್ಯ ಇಜ್ಜಿ. ಒರಿಯಗ್
ದೆರ್ಪೆರ ಏತು ಶಕ್ತಿ ಉಂಡೋ ಆತೆ ಭಾರೊನು ಒರಿ ದೆರ್ಪೊಡು.
ಅಂಗಾಯಿ ಒಡ್ಡಂದಿನಾಯಿ ಮುನ್ಗಯಿ ಒಡ್ಡುವೆನಾ?
ಈ ಪಾತೆರ ಮೂಜಿ ಜನೊಕೊಳೆನ ಸ್ವಭಾವೊನು ತೆರಿಪಾವುನು. ಒರಿ ಸೊಮಾರಿ.
ಬೊಕ್ಕೊರಿ ದಯೆದಾಕ್ಶಿನ್ಯ ದಾನ್ತಿನಾಯಿ.
ಕುಡ ಒರಿ ಅಹಂಕಾರಿ ವ ಸ್ವಾಭಿಮಾನದಾಯಿ. ಸೊಮಾರಿಗು ಕೈಕಾರು ಪನ್ದ್ವೆರಲ ಸೊಮಾರಿತನ
ಬುಡ್ಪುಜಿ. ಅಯೆ ಕೈ ಒಡ್ಡವುದು ಕೊರೆಯೆ. ಅಂಗಾಯಿಡ್ (palm) ಪಾಡ್ದು ಒನ್ಜಿ ಎಲ್ಯ ವಸ್ತುನುನ್ಲಾ ಕೊರಯೆ. ಕೈ ಉದ್ದ ಮಲ್ತುದು – ಮುನ್ಗಯಿ (arm) ಒಡ್ಡುದು – ಕೊರುವೆನಾ? ಪನ್ನುಡ, ಎಲ್ಯ ಸಹಾಯ ಮಲ್ಪೆರ ಇಸ್ಟ ಉಪ್ಪನ್ದಿನಾಯಿ ನೇಲ್ಯ ಸಹಾಯ ಮಲ್ಪಾಯೆ.
ಅಕೆಲೆನು ದಯೆದಾಕ್ಷಿನ್ಯ ದಾನ್ತಿನಾಯಿ ಇನ್ದು ಲೆಪ್ಪೊಲಿ. ನನೊನ್ಜಿ ಅರ್ಥಲಾ ಪನೊಲಿ. ಸ್ವಾಭಿಮಾನಿ ಅಥವ ದಾಕ್ಷಿನ್ಯದಾಯಿ ಬೇತಕೆಲ್ದ . ಎಲ್ಯ ಯಾ ಮಲ್ಲ ಸಹಾಯ ದೆತ್ತೊನೆರ ಕೈ ನೀಡಯೆ.
ಮುನ್ಗುಲಿ ಇತ್ತಿ ಜಾಗೊಡ್ ಉಚ್ಚು ಬರ್ಪುಜಿ, ಮಾದಿರ
!
ಮುನ್ಗುಲಿಗ್ಲಾ ಮರಿಕುಲಾ ಪುಟ್ಟು ಪಗೆ. ಸರ್ಪೊನು ತೂಯಿನ ಮುನ್ಗುಲಿ ಅಯಿತ ಬೆರಿ
ಪತ್ತುನು. ಸರ್ಪ ಬಲಿಪುನು.
ಇಕ್ಕಟ್ಟುಡು ಬುರನಗ ಎದುರು ಉನ್ತುದ್ ಜಡೆ ದೆರ್ಪುನು. ಕೊಡ್ಪೆರ ಬರ್ಪುನು. ಮುನ್ಗುಲಿ ಕಾರು ದೆರ್ತುದು ಆಕೆರ
ಪೊಪುನು. ಸರ್ಪದ ಕೆಕ್ಕಿಲ್ ಪತ್ತೆರ ಪ್ರಯತ್ನ
ಮಲ್ಪುನು. ಒರಿಯೊಗೊರಿ ತಾಗುನ ಪೆಟ್ಟುನು ತಪ್ಪಾನುವೆರು. ಸರ್ಪ
ದೆನ್ಗುದು ಕುಲ್ದು ತಪ್ಪಾದು ದೆಪ್ಪುನು. ತೂಪಿನಕೆಲೆಗು
ಮಜಾ. ನಿಜತ ಕಾಳಗೊನು ನಿಕುಲು ತೂದುಪ್ಪೆರೆಲಾ
ಇಯಾವು. ಮನ್ಗೆ ನಲಿಪವುನಕುಲು ಸರ್ಪ-ನಕುಲದ
ಲಡಾಯಿ ತೊಜವೆ ಪನ್ನ್ದು ಸುರುಟು ಒನ್ತೆ ಆಯಿತ
ಗೊಬ್ಬು ತೊಜಾವೆರು. ಬೊಕ್ಕ, ಅಕುಲು ಇನಿ ದಾಲಾ ತಿನ್ತಿಜೆರು .ಆಯಿತ ಬನ್ಜಿದ ಬಡವುನು ದೆಪ್ಪೆರ ತಿನೆರ ಬೊಡುನ್ದು, ಆಯಿಕಾತ್ರ ಕಾಸು ವಸೂಲ್ ಮಲ್ತುದು ನಮನು ಮನ್ಗೆ ಮಲ್ಪುವೆರು. ಕುಡೊನ್ತ ಲಡಾಯಿ ತೊಜಪಾದು, ತಮಾಸೆದ ಪಾತೆರ ಪಾತೆರ್ದು
ನಮ್ಮ ಮನಸುನು ಬೇತೆ ಕಡೆಕ್ ಒಯ್ತಿದು ಬೇತೆ ಗೊಬ್ಬು ತೊಜಪಾವೆರು.
ವೊದು ಒಕ್ಕಾರ್, ಬುದ್ಧಿ
ಮುಕ್ಕಾರ್
ನಮ್ಮ ಬಾಳುಡು ಜ್ಞಾನ ಸಂಪಾದನೆ ರಡ್ಡು ರೀತಿಡು ಆಪುನು.
ಒನ್ಜಿ ಸಾಲೆ ಕಲ್ತುದು ಪುಸ್ತಕೊಡು ತಿಕ್ಕುನ ತಿಳುವಳಿಕೆ. ಬೊಕ್ಕೊನ್ಜಿ ಗೊಡೆ ದಾನ್ತಿನ ಸಾಲೆಡು ಕಲ್ತಿನವು. ಈ ಜೀವನದ
ಸಾಲೆಡು ಕಲ್ತಿನವು ಮೂಜಿ ಪಾಲ್ ಅನ್ದ, ಸಾಲೆದ ನಾಲು
ಗೊಡೆದ ನಡುಟು ಕಲ್ತಿನವು ಒನ್ಜಿ ಪಾಲು.
ಮುಕ್ತ ಸಾಲೆಡು ತಿಕ್ಕುನ ಅನುಭವ ತನ್ನ ಬುದ್ಧಿಡ್ ತೆರಿಯೊಣಿನ – ತಪ್ಪು-ಒಪ್ಪುದ ಸಾದಿಡ್ ತೆರಿಯೊಣಿನ – ಸತ್ಯದ ತಿಳಿವಳಿಕೆ.
ಬಾಯಿಡ್ ಮಗ ಮಗ, ಬನ್ಜಿಡ್ ಬಗಬಗ
ಎದುರುಡೊಂಜಿ ಪಿರಾವುಡ್ ಬೊಕ್ಕೊಂಜಿ ಪಾತೆರುನಕೆಲೆನು ಎಣ್ಣ್ ದು ಈ ಗಾದೆ ಪನ್ತೆರು.
ಎದುರುಡ್ ಮಗಮಗ’ ಇನ್ದುದು. ಚೀಪೆದ ತನ್ಪು ಪಾತೆರ. ಪಿರವುಡ್
(ಬನ್ಜಿಡ್) ಮತ್ಸರದ ಪಾತೆರ ದಗದಗ, ಬಗಬಗ ಇಂದದು ಅರ್ಲುನು. ‘ಬಾಯಿಡ್ ಬಸಪ್ಪೆ (= ಶಿವನಾಮ ಪಣ್ಪಿನಿ) ಬನ್ಜಿಡ್ ಇಸಪ್ಪೆ (= ಮತ್ಸರ ದಿನ್ಜಿದಿನಿ)’ ಪಣ್ಪಿನ ಗಾದೆಗು ಸರಿಸಮಾನ.
- ಹೊಸಬೆಟ್ಟು ವಿಶ್ವನಾಥ್, ಪುಣೆ
Camp: Udupi ,15.05.2017
