ಪುಟ್ಟಿ ಜೀವ,
ಲೋಕ ವ್ಯವಹಾರೊಡ್ ಸ್ವತ
ಅನುಬೊಡು, ಬೊಕ್ಕ
ಕೇಣ್ದು, ತೂದು, ಕಲ್ತುದು ಗೇನ
ಪಡೆತೊಣುವೆ– ಪ್ರತ್ಯಕ್ಷ, ಪರೋಕ್ಷ. “ ಆ, ಆ, ಮಾ” ಇಂದುದು ಸ್ವರ ದೆತ್ತುದು ಬುಲ್ಪುನ
ಪುರು ಬಾಲೆ ಕೇಣುನ ಸ್ವರಮಾಲೆದ್ದು, ಲೋಕೊಡುಪ್ಪಿ ವಸ್ತುಲು
ಬೊಕ್ಕ ಆಯಿತ ಮಿತ್ತ್
ಆಪಿನ ಕ್ರಿಯಾಶಕ್ತಿಡ್ ಉಂಡಾಪಿನ
ಧ್ವನಿಪ್ರಧಾನ ಅಕ್ಷರ ಸಮೂಹೊಡ್ಡುಮೆಲ್ಲ ಮೆಲ್ಲ ಒಂಜೊಂಜಿ
ಸಬುದಲೆನು ಕಲ್ಪುವೆ,
ಪರ
“ಪರ” ಪೊಸತುದ ವಿರುದ್ಧ ಶಬ್ದ, ಪನ್ನುಣ್ಡ
“ಪರತು”. ಅತ್ತಾವಂದೆ,
ಬೇತೆ, ದುಂಬು-ಪಿರ, ಪಿದಯಿದ, ಕೋಡಿ,
ಕಡೆ, ಅಯಿಕ್ಕಾದು (for) ಇಂಚ ಮಾತ ಬೇತೆ ಬೇತೆ
ಅರ್ಥ ಕೊರ್ಪಿನ ಪ್ರಯೋಗೊಲು
ಉಂಡು.
ಆಂಡ, ಸೀದಾ
ಅರ್ಥ ಕೊರ್ಪಿನ ಪ್ರಯೋಗೊಲೆನು ದೆತ್ತೊನುಗ,
ಆಲೋಚನೆ ಮಲ್ಪುಗ. ಗೇನದ
ನಡೆಟ್ಟು “ಇಹ-ಪರ” ಪಣ್ಪಿ
ಜ್ಞಾನೊದ ತಾರತಮ್ಯವುಂಡು.
“ಪರ” ಪನ್ನುಣ್ಡ ಬೇತೆ ಲೋಕ. ಆ
ಲೋಕದ ಚಿಂತೆ ಬೊಕ್ಕ
ಪೋಡಿಗೆ. ಜ್ಞಾನ ಮಾರ್ಗೊಡು ನಡಪನಗ, ತೂವೆರ ತಿಕ್ಕಂದಿನ
ಯಾ ತೊಜಂದಿನ ಆಂಡ ನಮ್ಮ
ಮನವರಿಕೆಗು ಬರ್ಪಿನ ಪರವಸ್ತುದ
ಚಿಂತನೆ ಮಲ್ಪುವ. ಮನಸ್ಸುಡ್
ಆಪಿನ ಈ ಪೋಡಿಗೆ,
ಆ ರಹಸ್ಯೊನು ತೆರಿಯೊಡು ಪಣ್ದು ಎನ್ನುನವು,
ಸಾಧನೆ ಮಲ್ಪುನವು ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ.
ಜಗತ್ತುನು ನಡಪಾವುನ ಆ
ನಿಯಾಮಕ ಶಕ್ತಿಗುಲಾ ನಂಕುಲಾ ಉಪ್ಪುನ
ಸಂಬಂಧ ಎಂಚಿನವು,
ನಮ ಏರ್ ಪಣ್ಪಿಣ
ಪ್ರಶ್ನೆಗು ಉತ್ತರ ನಾಡೊಂದು
ಪೋವನಗ ಒಂಜಿ (ಅಪರೋಕ್ಷ) ಬೋಧೆ ಆಪುಣು. ಅವೆನು
ವ್ಯಕ್ತ ಮಲ್ಪರೆ ಕಷ್ಟ. ಪ್ರಬಂಧದ
ವಿಷಯ ಲೌಕಿಕ;
ಅಂಚಾದು ಆ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಸಾಧನೆದ
ಪರ ವಿವರಣೆ ಮಲ್ಪೆರೆ
ಮೂಲು ಅವಕಾಶ ಇಜ್ಜಿ. ಅತ್ತಾವಂದೆ,
ಯಾನ್ ಅಲ್ಪಮತಿ.
“ಇಹ” ಪನ್ನುಣ್ಡ ಉಪ್ಪುನ ಇತ್ತೆದ ಪ್ರಪಂಚ.
ಆ ಲೋಕ ವಿಶಯೊಡು
ಮಲ್ಪುನ ಚಿಂತೆ,
ಕೆಲಸ ಬೊಕ್ಕ
ಆ ಕಾಲೋಡು ತೆರಿದು ಬತ್ತಿನ ಪ್ರಾಪಂಚಿಕ - ವ್ಯವಹಾರಿಕ -
ಜ್ಞಾನ. ಈ ವ್ಯಾವಹಾರಿಕ
ಜ್ಞಾನ ಸಂಪಾದನೆದ ಸಮಯೊಡು ನಮ ಪೋಡಿವ.
ಮುಲ್ಪಲಾ “ಪರ” ನುಡಿತ ಅರ್ಥ ಪೋಡಿಗೆ.
ಅಪ್ಪೆ-ಅಮ್ಮೆರ ಪೋಡಿಗೆ,
ಅಣ್ಣ-ಅಕ್ಕೆರ ಪೋಡಿಗೆ,
ಗುರು-ಹಿರಿಯೆರ ಪೋಡಿಗೆ.
“ಪರದಾಂತೆ ನಡಕೆ” ಒಂಜಿ ನೆರ್ಪಿನ ಪಾತೆರೊ.
ಶಿಸ್ತು ದಾಂತಿ ಜೋಕುಲೆಗು
ಮಲ್ಲಾಕುಳು ಬಾಸೆ ಪಾಡುವೆರು:
“ದಾಲ ಪರ
ಇಜ್ಜಿ. ಪರಪಗರು ಇಜ್ಜಿ.
ಪರ ದೀದು,
ಪರ ತೂದು
ನಡಪುಳೆ.”
ಪರಕೆ
ಪ್ರಬಂಧದ ವಿಷಯ “ಪರಕೆ ಬೊಕ್ಕ ಪರಕೆ ಸಂದಾವುನು”. ಉಂದು
ಲೋಕ ರೂಢಿದೂಳಯಿದ ಇಹದ ಪಾತೆರೊ. “ಪರಕೆ”
ಸಬುದದ ಉಲಾಯಿ ಬರ್ಪಿನ “ಪರ” ಸಬುದದ
ಅರ್ಥ ತೆರಿಪಾಯಿ ಬೊಕ್ಕ
ನೆಟ್ಟ ವಿಶಯೊಗು ಬರ್ಕ.
ಪರಕೆದ ಅರ್ಥ ಪರೊನು ನಟ್ಟೊಂದು
ಎನ್ನಿನ ಕೆಲಸ ಅಡಚಣೆ
ಬರಂದೆ ಎನ್ನಿನಂಚ ಆಂಡ, ಇಜ್ಜಾಂಡ ಕಷ್ಟ ಕಾಲೊಡು ಕಷ್ಟಪರಿಹಾರೊಗಾತ್ರ ,
“ಪಿರವುಡು ಕೊರ್ಪೆ”
ಇಂದುದು ವಿನಂತಿ ರೂಪೊಡು ಮಳ್ತಿನ
ಯಾ ದೀತಿನ ಮುಡಿಪು.(ತಿರ್ತುಡು ತೂಲೆ ಎನ್ನ ಒಂಜಿ
ಪ್ರಾಸಂಗಿಕ ನೆನೆಪು).
ಪರಕೆದ ತರಾವಳಿ
ದೈವ-ದೇವೆರೆನ ಪೋಡಿಗೆ
ಬೊಕ್ಕ ರಕ್ಷಣೆಗಾದು ತುಳುನಾಡುಡು ನಾನಾ
ತರದ ಪರಕೆ ಪಣ್ಪೆರು
ಕೊರ್ಪೆರು. ಉದಾಹರಣೆಗಾದು,
ನೆನೆಪುಗು ಬತ್ತಿನ ಕೆಲವು ಪರಕೆಲೆನು ಕೊರೊಲಿ.
ಪುಂಡಿ ಪಣವು-ತೊಟ್ಟಿಲ್ ಬಾಲೆ
ಪೊಣ್ಣು ಮದುಮಲ್ ಆದು, ಮದುಮೆ ಆದು
ಕಡಿರಬಾಲೆನು ಪೆದ್ದುನ ಸಮಯೊಡು ದೇವೆರೆಗೆ
ಪಣ್ಪಿನ ಪರಕೆ. ದುಂಬುಲಾ
ಪನೊಂದಿತ್ತೆರು; ಅಪಗ
ವೈದಕೀಯ ಸವಲ್ಲತ್ತು ಕಡಿಮೆಯಾದಿತ್ತುನು. ಇತ್ತೆಲಾ
ಪಣ್ಪೆರು. ಸುರುತ ಯಾ ಬೊಕ್ಕದ ಬಂಜಿನಾಳೇ ಉಪ್ಪಡ್,
ಆಳೆನ ದೊಕ್ಕೆಗು’
ಕುತ್ತು. ಪೆದ್ದುನು ಪನ್ನಗ
ಒಂಜಿ ಜನುಮ ಪೋದು
ಪೊಸ ಜನ್ಮ ತಿಕ್ಕುನಂಚ.
ಅಂಚಾದು ದೇವೆರ ಶರಣು ಪೋಪೆರು,
ಪರಕೆ ಪಣ್ಪೆರು. ಇಲ್ಲುದ
ಅಥವಾ ಗ್ರಾಮ ದೈವೊಲೆಗು
ಅಗೆಲ್ ಸೇವೆ,
ಪೇರ್ ಪರ್ಪಿ (ಕೋಲದ) ಸೇವೆ, ಇತ್ಯಾದಿ
ಪರಕೆಳು. ಪುಟ್ಟಿನ
ಬಾಲೆಡ ಪುಂಡಿ ಪಣವು
ಪಾಡಾವುನು. ಬೊಕ್ಕ ಬಾಲೆ
ಮಲ್ಲಾಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಆ ದೈವದ ಗುಂಡ,
ದೈವದ ದೇವಸ್ಥಾನೊಗು ಪೋಪೆರು
ಪರಕೆ ಬೂಟರೆ. ಪರಕೆ
ಬಾಕಿ ದೀವೆರ ಬಲ್ಲಿ.
ಬಾಲೆಗು, ಅಪ್ಪೆಗು
ಕಷ್ಟ ಬರು ಇನ್ಫಿ ನಂಬುಗೆ. ಸಿರಿ, ವ್ಯಭಿಚಾರ ಮಳ್ತಿನ ಕಂಡಿನಿನು
ಬುಡುದು ಇಲ್ಲು ಬುಡುದು ಬತ್ತಿನಾಳ್ , ಸುರುಟು ಅಜ್ಜೆರ್
ಪಣ್ತಿನ ಪುಂಡಿ ಪಣವು- ತೊಟ್ಟಿಲ ಬಾಲೆ
ಪರಕೆನು ಸಂದಾವೊಳು.
ಕಂಚಿಲ್ ಪರಕೆ
ಜೋಕುಳು ಆಜಿಡ,
ಜೋಕುಲೆಗು ಅಪಗಪಗ ಸೀಕು ಸಂಕಡ
ಬರೊಂದಿತ್ತುಂಡ ಈ ಪರಕೆನು
ಪಣ್ಪೆರು, ಊರುದ
ದೈವೊಗು. ಸುರುಟು ಆದಿ
ಆಲಡೆಡು ಕೊರೊಂದಿತ್ತರ್. ಬೊಕ್ಕ
ಗ್ರಾಮದ ರಾಜನ್ ದೈವೊಲೆಗು
ಪಣೊಂದಿತ್ತೆರ್. ನೇಮೊದಪಕ ಸಂದಾವೆರ
ಸುರು ಮಲ್ತೆರು. ಬಾಲೆದ
ಏಳ್ – ಪದರಾಡ್ ವರ್ಸದುಳಯಿ ಈ ಪರಕೆನು ಸಂದಾವೊಡು.
ಪೊಣ್ಣು ಬಾಲೆ ಆಂಡ, ಪೊಂಜೋವು ಆಪಿನೆಟ್ದು
ದುಂಬು, ಆಣ್
ಬಾಲೆ ಆಂಡ ಅಂಜೋವು
ಆಪಿನ ಲಚ್ಚನ - ಪನ್ನುಣ್ಡ ಸ್ವರ
ಬದಲಾವಣೆ ಆಪಿನಿ,
ತೆಲಿಪು ಮೀಸೆ ಪುಟ್ಟನು,
ತಿಗಲೆ ದಪ್ಪ ಆಪಿನಿ -
ತೊಜುನೆಟ್ದು ದುಂಬು ಈ ಪರಕೆನು
ಬೂಟುನ ಕ್ರಮ. ಆಣ್ ಬಾಲೆ
ಆಂಡ, ಮದಿಮಾಯನ
ದಿರಸು (ದುಂಬುದ ಕಚ್ಚೆ ಪೈರನ್ – ಇಜ್ಜಾಣ್ಡ ಪೊಸ ಅಂಗಿ-ಚಡ್ಡಿ - ಬೊಕ್ಕ ಮಲ್ಲಿಗೆ ತುಂಡು ತಿಕ್ಕವುದಿನ ಬೊಲ್ದು ಟೊಪ್ಪಿ
, ಪೊಣ್ಣಾಂಡ
ಮದುಮಲೆನ ಐತ ಮಲ್ಪುವೆರು.
ಜೋಕುಲೆ ಕೈಟ್ ಬಚ್ಚಿರೆ-ಬಜ್ಜೆಯಿ,
ಪಾಲೆ ಪಿಂಗಾರದ ಪೂ ಕೊರ್ಪೆರು. ಬೊಲ್ದು ಕುಂಟು (ದಲ್ಯ) ಪಾಡ್ಡು ಎದುರುಡು ಒಂಜಿ
ಕೊಡಿ ಬಾರೆದ ಇರೆಟ್
ಒಂಜಿ ಸೇರು ಅರಿ, ಒಂಜಿ ತಾರಾಯಿ, ಬರಿಟ್
ಸಾನಾದಿಗೆಡ್ ಬೋಲ್ಪು ಪಾಡ್ಡು
ಕುಳ್ಳಾವೆರು. ಕುಳ್ಳುನ ಜಾಗ: ಭಕ್ತೆರು ಕುಳ್ಳುನ
ಗೋಪುರದ ಅಂಗಣದ ಎದುರು
ಸಾಲು. ಆಯಿಕ್ ಕಂಚಿಲ್ದ
ಕಳ ಪಣ್ಪೆರು. ಆ ದಿನತ ಕಡೆತ ಬಲಿ-ಮೆರವಣಿಕೆಡು ಕಂಚಿಲ್ದ
ಬಾಲೆರೆನು ತಮ್ಮಲೆ ಅಥವ
ಆಕೆಳೆ ಅಮ್ಮೆರುನಕುಳು ಪುಗ್ಗೆಲುಡು ಕುಳ್ಳವುದು
ಬಲಿತ ದೈವದ ಎದುರುಗು
ಮೊನೆ ಪಾಡ್ಡು ಪಿರ
ಪೆಜ್ಜೆ ದೀವೊಂದು ಪಿರ
ಬಲಿ ಬರ್ಪೆರು. ಕಡೆಕ್
ಕೊಡಿಮರ (ಧ್ವಜ)-ದ ಅಡಿಟ್ ಕಂಚಿಲ್ದ
ಬಾಲೆರೆಡ ಪುಂಡಿ ಪಣವು ಪಾಡಾವೆರು.
ಅಡೆಗ್ ಪರಕೆ ಸಂದುನು.
ಎನ್ನ ರಡ್ಡನೆ ಅರುವದೆ
ಬಾಲಗ್ರಹೊಟು ತೈಪೆಣ ಇಂದುದು ಅವನಗ ಉಂತುದು
ಪೋತಿನ ಕುಟುಂಬೋದ ಭೂತ ತಂಬಿಲ
ಮಲ್ಪುವೆರು. ಊರುದ ಜಾರಾಂದಾಯ
ದೈವೊಗು ಕಂಚಿಲ್ ಪರಕೆ
ಕೊರ್ಪೆರು. ಯಾನ್ ಶಾಲೆದ
ದಿನೊಟು ತೂತಿನ ವಿಷಯ.
ದಿಕ್ಕನಕೆಲೆಗು - ಕಾಡಿನಕೆಳೆಗು -
ನುಪ್ಪು ದೀಪಿನಿ
ಇತ್ತೆ ಇತ್ತೆ ಮುಟ್ಟಲಾ
ಈ ಪರಕೆನು ಹಳ್ಳಿಡೆಳು ಕೊರೊಂದಿತ್ತೆರು,
ಅಜಲು ಪದ್ಧತಿ ರದ್ದಾವೆನ
ಮುಟ್ಟ. ಬಾಲೆಳು ಗಡಿಗಡಿ ಸೀಕು
ಸಂಕಡೊಡು ಬೂರೊಂದಿತ್ತೆರುಡ ಈ
ಪರಕೆ ಸಂದಾವೆರು. ಈ
ಪದ್ಧತಿಡ್ ಕೊರಗೆರ ಪೊಂಜೊವೆನು ಪನ್ನುಣ್ಡ ಕೊರಪಲು/ಕೊರಗೆತಿನು ಲೆತ್ತುದು
ನುಪ್ಪು ದಿಪ್ಪರ್. ಅಪ್ಪೆ
ಬಾಲೆನು ಪತ್ತೊಂದು ಒಂಜಿ
ಮಣೆಟ್ ಕುಳ್ಳುವೊಳು. ಆಕೆಲ
ಎದುರು ಒಂಜಿ ತಡ್ಪೆದ (winnow-ದ) ಮಿತ್ತುಡು ಬಾರೆದ
ಇರೆನ್ ದೀದು,
ಆನಿ ಪರಕೆಗಾದು ಮಲ್ತಿನ ನುಪ್ಪು
ಬೊಕ್ಕ ತರಕಾರಿದ ಕಜಿಪು-ಕೊದ್ದೆಲ್ ಬಲಸುವೆರು.
ಕೊರಗೆತಿ ಅವೆನು – ತಡ್ಪೆನು - ಪತ್ತೊಂದು
ಬಾಲೆದ ಸುತ್ತ ಮೂಜಿ ಸರ್ತಿ
ಸುತ್ತು ಬರ್ಪೊಳು. ತಡ್ಪೆನು
ಮೂಜಿ ಸರ್ತಿ ಬಾಲೆದ
ತರೆತ ಮಿತ್ತು ತಿರುಗಾವೊಳು,
ಆಶೀರ್ವಾದ ಮಳ್ಪುವೊಳು . ಬಾಲೆನು
ಮೂಜಿ ಸರ್ತಿ ಕೈಪಗಪುವೆರು.
ಕೊರಗೆತಿ ಮಿರೆಕೊರ್ಪಿ ಅಪ್ಪೆ (wet mother)ಆಂಡ,
ಸೀಕುದ ಬಾಲೆಗುಲಾ ತನ್ನ
ಮಿರೆ ಪರ್ಪವೊಳು. ಆ
ನುಪ್ಪು ಬೊಕ್ಕ ಕಾಸುನು ಆಳೆಗು
ಕೊರ್ಪೆರು. ಕದಂಬೆರ ಕಾಲೋದ್ದಿಂಚಿ
ಈ ಪದ್ಧತಿ ಬತ್ತುದು
ಉಪ್ಪು.
ಕೊರಗೆರು ಈ ನಾಡುದ
ಮೂಲಜನಕುಳು. ಭೂತ-ಪ್ರೇತೊನು ನಂಬುನಕುಳು.
ಮಂತ್ರ-ತಂತ್ರ ತೆರಿದಿನಕುಳು. ಕೆಲವೆರು
ಮಂತ್ರವಾದಿಲು. ಅಂಚ,
ಜನಕುಳು ಆಕೆಳೆಗು ಪೋಡಿವೆರು. ಎಡ್ಡೆ ಬದುಕು ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತಿ
ಆಕಳೆನು ಕಾಡುಗು ಗಿಡತಿನಕುಲು
ಮಿತ್ತ ಜಾತಿದಕುಲು. ಕದಂಬ
ರಾಜೆ ಮಯೂರ ಶರ್ಮ. ಬೊಕ್ಕ
ವರ್ಮಾ ಬರಿನು ದಿವೊನುವೆ.
ಕೊರಗರ ರಾಜೆ ಹುಬ್ಬಸಿಗಡ/ಹಬ್ಬಸಿಗಡ ಸೋಪುವೆ.
ಅಯನ ವಂಶದ ಬೊಕ್ಕದ
ರಾಜೆ ಒರಿ ಆಯನು
ಸೋಪಾವುದು ಕೊರಗರೆನು ಪೂರ
ಕಾಡುಗು ಗಿಡಪುಣ ಕತೆನು
ಕೇಣ್ದುಪ್ಪರು.(ಓದುಳೆ: Brahmanas of South India by Nagendra Rao).
ತುಲಾಭಾರ
ತುಲಾಭಾರದ ಪರಕೆಲ ತುಳು ನಾಡುದ
ದೈವ-ದೇವಸ್ತಾನೊಡು ಒಂಜಿ ವಿಶೇಷ
ಸೇವೆ. ತುಳು ನಾಡುಡು ಬೇತೆ
ಬೇತೆ ಬರಿತಕೆಳೆನ ಮೂಲಸ್ಥಾನದ
ನಾಗಬ್ರಹ್ಮಾಲಯೊಡು ತುಲಾಭಾರದ ಪರಕೆಳು
ದಿಂಜ.
ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಸೇವೆಲು
ದಿಂಜ ಉಂಡು. ದೈವ-ದೇವೆರ ಸ್ಥಾನೊಡು ಉಪ್ಪುನ
ಒವ್ವುಲಾ ಒಂಜಿ ಸೇವೆನು
ಕೊರ್ಪೆಂದು ಪಣೋಲಿ.
ಪರಕೆ ಸಂದಾವುನಿ
ಅಂಚೆ-7:
ಒಗಟುಲಾ-ಗಾದೆಲಾ - ಗೊಂಚಿಲ್ 3/05.11.2016-ಡು ಪರಕೆ
ಸಂದಾವುನಿ ವಿಷಯೊಡು ಒಂತೆ
ಬರೆತ. ಮಲ್ಪುನ ಕೆಲಸೊನು
ಮಲ್ಪೊಡತ್ತಾ ಇಂದುದು ಅಸಡ್ಡೆಡು
ಮಲ್ಪುನೆಕ್ಕು “ಪರಕೆ ಸಂದಾವುನಿ”
ಇಂದುದು ಪಣ್ಪೆರು.
“ಕೇಡ್ ಬನ್ನಗ ಈಡ್ ತತ್ತುಂಡು” ಪಣ್ಪಿ ಒಂಜಿ ಪಾತೆರೊ ಉಂಡು.
ಆಯಿತ ಅರ್ಥ,
“ಕೆಡುಕು, ತೊಂದರೆ ಬನ್ನಗ
ಮುಡಿಪು ಫಲ ಕೊರುಪಿಜಿ”.
“ಈಡ್” ಪಣ್ನುಂಡ
ಕಷ್ಟ ಪರಿಹಾರೊಗು ದೈವ-ದೇವೆರೆಗೆ ಪರಕೆ ಸಲ್ಲಿಸುವೆ ಪಣ್ದು ಪರಕೆ ಪಣ್ಪಿನಿ
“ಈಡು ಕಟ್ಟುದು
ದೀದು”. ಈಡ್-ದ
ಅರ್ಥ ಮುಡಿಪು.
ಪರಕೆ ಪಣ್ಪಿನಿ ಕಷ್ಟದ
ಸಮಯೊಡು. ಪಿರವುಡು ಕೊರ್ಪೆ
ಇಂದುದು ಸಂಕಲ್ಪ ಮಲ್ತುದು
ಪಣ್ಪೆರು. ಸುಕ ಬರ್ಪಿ
ಸಮಯೊಡು ಮದತು ಬುಡುಪೆರು.
ಕೆಲವು ವ್ರತ ಕತೆಳೆಡು ಇಂಚಿನಕೆಳೆನ
ಏತೋ ಉದಾಹರಣೆ ಬಯಿದಿನು.
ನೆನೆಪಾಂಡಲಾ - ಎಚ್ಚಿನ ಸಮಯೊಡು
ಕನತ ರೂಪೊಡು -
ಬೂಟರೆ ಪೋಪುಜೆರ್. ಕೂಡ ಓರ
ಕಷ್ಟ ಬನ್ನಗ ಭಟ್ರೆಡ
ಕೇಣ್ನಗ “ದುಂಬುದ ಪರಕೆ
ಬಾಕಿ ದಿತ್ತರು,ಅಂಚಾದು ಈ ಕಷ್ಟೊಳು”
ಇಂದುದು ಬಲ್ಮೆ ಪಣ್ಪೆರು.
ಇಂಚ ಪರಕೆ ಬೂಟುವೆರು,
ಮನಸ್ಸು ದಾಂತೆ ಬೋಡ ಬೋರ್ಚಿಂದು.
ಆಂಚಾದು, ಈ
ನುಡಿಕಟ್ಟುನು ಮನಸ್ಸು ದಾಂತೆ
ಮಲ್ಪುನ ಕೆಲಸೊಗುಲಾ ಅನ್ವಯ
ಮಲ್ಪುವೆರು. ತಪ್ಪಾವರೆ ಆವಂದು,
ಮಲ್ಪುನೆಕ್ಕಾತ್ರ ಮಲ್ಪುವೆರು.
ಮುಗಿತಾಯ
ದೇವೆರು, ದೈವೊಳು ಪರಕೆ
ಕೇಣುವೆರ? “ದರ್ಶನ” ಬರ್ಪಾವನಗ,
ಪಾತ್ರಿನ ನುಡಿ ಆವನಗ
ಇಂಚಿನ ಸೇವೆನು ಕೇಣೆರಲಾ
ಇಯಾವು. ಅವ್ಯಕ್ತ ಶಕ್ತಿದ ಪೋಡಿಗೆಡು
ನಮ ಸಂದಾವ ಪರಕೆನು. ಮುಲ್ಪ, ಎಡ್ಡೆ ವಿಚಾರ
ಪನ್ನಗ, ಈ
ದೈವಾರಾಧನೆ, ದೇವ ದೇವತಾರಾಧನೆ, ಕುಟುಂಬೋದ,
ಬೊಕ್ಕ ಸಮಾಜದ ಗ್ರಾಮ-ಮಾಗಣೆದ ಒಗಟ್ಟುನು ಒರಿಪಾವುನು.
** **
( ಪ್ರಾಸಂಗಿಕ ನೆನೆಪು: ಯಾನ್ ಸುರುತ
ಸರ್ತಿಗು ಮುಂಬಾಯಿಗು ಬೈಯೊಗು ಪಿದಾಡನಗ (ಜುಲೈ 1957) ಎನ್ನ ತಿದ್ಯಪ್ಪೆ, ನೇಲ್ಯಪ್ಪೆ,
ಬೊಕ್ಕ ನೇಲ್ಯ ತಮ್ಮಲೆ
ಬತ್ತುದಿತ್ತೆರು. ತುಲಸಿ
ಕಟ್ಟೆಡು ಬೊಲ್ಪು ದೀದು
ನಟ್ಟೊಂಡೆರು, “ಬೆರಿ ಪಾಡ್ಡು ಪೊಯಿ
ಮಗೆ ಬಂಜಿ ಪಾಡ್ಡು ಪೊರ್ಲುಡು ಪಿರಬರಡು.”
ಇಷ್ಟ ದೇವೆರುಗು ಪಂಚ ಗಜ್ಜಾಯಿ ಸೇವೆ,
ಇಲ್ಲುದ ದೈವೊಗು,
ಗ್ರಾಮ ದೈವೊಗು ಪರಿಮಳದ
ಮುರ್ಪ ಚೆಂಡು ಮಲ್ಲಿಗೆ, ಇಂಚ ಮಾತ
ಪರಕೆ ಪಂಡೆರು. ಅಪ್ಪೆ
ನನ ಕುಡಲಾ ಬೇತೆ
ಪರಕೆಲಾ ಪಣ್ದು ಪುಂಡಿ ಪಣವು ಕಟ್ಟಿಯೆರು. ಹಿರಿಯೆರೆನ ಕಾರು
ಪತ್ತುದು, ಜಗಲಿಡ್ ಕುಳ್ದು ಒಂಜಿ
ಲೋಟ ತೆಲಿಪರ್ದು ಪಿದಡಿಯೆ ಬರಿತಿಲ್ಲದ
ದೇರೆಮನೆ ಲಕ್ಷ್ಮಣ ಅಣ್ಣನ
ಒಟ್ಟುಗು. ರಾತ್ರಿ ಅರೆನ
ಬುಡೆದಿ ಇಲ್ಲಡು (ಕುಳೂರುಡು) ಉಂತುದು, ಪುಲ್ಯ ಕಾಂಡ್ಯೆ ಮಂಗಳೂರು ಹಂಪನಕಟ್ಟೆಗು ಪೋದು, ಬಸ್ಸು ಪತ್ತುದು,
ಚಾರ್ಮಾಡಿ ಘಾಟುಗಾದು
ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರುಡು ಒಣಸು ಮಲ್ತುದು, ಬೊಕ್ಕ ಕಡೂರ್
ರೈಲು ನಿಲ್ದಾಣ ಮುಟ್ಟುದು,
ಪಾರ್ಪಾರ್ದು ಟಿಕೆಟ್ ದೆತ್ತೊಂದು
ಅಪಗನೆ ಬತ್ತುದು ಉಂತಿನ ಬೆಂಗಳೂರು - ಪೂನಾ ಟ್ರೈನ್-ನು (ಲಾಗಿಲಾಗಿದ್)
ಪತ್ತುದು, ಮನದಾನಿ ಬೈಯಗು ಪೂನೋಡು
ಜತ್ತುದು ಪಾರ್ಪಾರ್ದು ಪೂನಾ-ಮುಂಬಾಯಿ
ರೈಲು ಗಾಡಿ ಪತ್ತುದು ವಿ‌ಟಿ ಮುಟ್ಟಿಯೆ (ಸಾ.
ಏಳು ಏಳರೆಗು). ಮಾತ ಅಣ್ಣನಕುಳು
ಕಾತೊಂದಿತ್ತೆರು. ಮುಟ್ಟನಗ ಚಪ್ಪಲ್
ಇತ್ತುಜಿ, ಕೈತತಟ್ಟು
ಉಸುಕುದು ಬಯಿದಿನ ನರತಗೂಂಜಿ
ಮಾಜೆರೆ ಕೆಲವು ವರ್ಸ
ತಾಗುನು.)
- ಹೊಸಬೆಟ್ಟು ವಿಶ್ವನಾಥ, ಪುಣೆ
20200831
