ಪೆರಡೆ-ಗಿಡಿತ ಕಾಳಗ
ತೂತರೆ? ತುಳುನಾಡುಡು ಮಾತೆರೆನಲ ಇಲ್ಲಡು
ಕೋರಿ ತಾಂಕುವೆರು (ಕೋರಿ
ತಿನಂದಿನಕೆಳುನು ಬುಡ್ಡು). ಕಿಣ್ಯ
ಕಿಣ್ಯ ಕೋರಿದ ಕಿಣ್ಣಿಲು
ಆಪ್ಪೆ ಕೋರಿದೊಟ್ಟುಗು (ಪೊಯ್ಯೆ-ಮಣ್ಣುಡು) ಮೇಯೊಂದು ಉಪ್ಪನಗ, ತಾರೆದ ಮರೋಟು
ಕಾತ್ತೊಂದಿತ್ತಿ ಗಿಡಿ ಸುಯ್ಯಿಂದು
ಅರೆಂಟೆರ ಬರ್ಪುನು. ಅಂಚ ಕಿನ್ನಿನು ಅರಂಟು
ಪತ್ತುದು ಪೋವನಗ,
ಅಪ್ಪೆ ಕೋರಿ ಕೊಕ್ಕೊಕ್ಕೊಕ್ಕೋ ಇಂದುದು ಜೋರು
ಬೊಬ್ಬೆಡು ಗಿಡಿತ ಪಿರವುಡು ಬೆರಿ ಪತ್ತೆರ ಲಾಗಿನು.
ಆಯಿತ ಲಾಗ್ಯಟ ಬೊಕ್ಕ
ಕೊಕ್ಕೊ ಕೊಕ್ಕೊ ಬೊಬ್ಬೆಗು ಇಲ್ಲದಕುಳು
ಪಿದಯಿ ಬರ್ಪೆರು. ಗಿಡಿನು
ಗಿಡಪುವೆರು. ಈ ಗಡಿಬಿಡಿಟು ಕಿನ್ನಿ
ಗಿಡಿತ ಉಗುರುಡ್ಡು ಜಾರ್ದು
ಬೂರುನು. ಆ ಕಿನ್ನಿ ಜೀವೊಡು
ಉಂಡಾ ಇಜ್ಜಾ ಇಂದುದು
ಪಿನ್ಪಿನ ಒಂಜಿ ಉಪಾಯ - ಕ್ರಮ ತುಳು
ನಾಡುಡು ಉಂಡು.
ನುಪ್ಪು- ಕೈಪುದ ಮಣ್ಣುದ
ಕರ -ಬಿಸಲೆ ನರೀನ್ಡ ಆಯಿಕ
ಗೀಟೆ/ಗಿಟ್ಟೆ ಪಾಡ್ಡು ಬುಡ್ಪೆರು.
ಗೀಟೆ ಪಣ್ನುಂಡ ಅಯಿಕ್
ಗೋಕುದ ಬೀಜದ ಎಣ್ಣೆ ಮುಟಾವುನು. ಬೀಜದ
ಎಣ್ಣೆಗೆ ಒಂಜಿ ವಸ್ತುನು
ಹಾಳಾವಂದೆ ಒರಿಪಾವುನ ಗುಣ (preservative quality) ಉಂಡು (ಉಪ್ಪಡು ಪಾಡನಗ
ಬೀಜದ ಗೆರಟೆನು, ಚಿಪ್ಪುನು ಮಿತ್ತುಡು
ಪಾಡ್ಡು ಬೂಚಿ ಪಾಡ್ಡು
ಗಾಳಿ ಪೊಗ್ಗಂದಿಲೆಕ್ಕ ಕುಂಟುನು ಸುತ್ತುದು ಕಟ್ಟುನೆನು ನಿಕುಳು ತೂಪರು). ಕರ-ಬಿಸಲೆ
ಗೀರು ಬುಡುಂಡ ಆಯಿಕ
ಬೀಜದ ಎಣ್ಣೆ ಮುಟ್ಟಾವುದು,
ಪರಕುಂಟುದ ತುಂಡುನು ಗೀರುದ
ಮಿತ್ತು ಮುಚ್ಚುವೆರು. ಬೊಕ್ಕ
ಕರ-ಬಿಸಲೆನು ಜಾಲುದ
ಮೂಲೆಡು ಬುಡ್ಪೆರು. ಅಗತ್ಯ
ಬೂರುಂಡ ಅಟಿಲ್ ಮಲ್ಪೆರೆಲಾ ಬಳಕೆ
ಮಲ್ಪುವೆರು. ಇಂಚಿನ ಕರ-ಬಿಸಲೆದ
ಕುಡಲ ಒಂಜಿ ಪ್ರಯೋಜನ
ಉಂಡು. ಇಂಚಿನ ಕರ ಯಾ
ಬಿಸಲೆದ ಉಳಾಯಿಡ್ ಗಾಯ
ಅತಿನ ಕೋರಿದ ಕಿನ್ನಿನು
ದೀದು ಕರ-ಬಿಸಲೆದ ಮಿತ್ತುಡು ತರಾಯಿದ ತಿಪ್ಪಿನು
ಪೂಜೊಂದು ಗರಗರ ಶಬ್ದ
ಮಲ್ಪುವೆರು. ಈ ಸಬ್ದೋಗು
ಅರೆಬೋದ ಅತಿನ ಜೀವ
ಇತ್ತಿನ ಕಿನ್ನಿ ಲಕ್ಕುದು
ಉಂತುನು, ಜೀವ ಉಪ್ಪನ್ದಿ
ಕಿನ್ನಿ ದಿತ್ತಿನಂಚನೆ ಬೂರೊಂದುಪ್ಪುನು.
“ನರಿನ ಕರ ಪಿರ
ಕೂಡಂದು”
ಈ ಗಾದೆ
ತುಳುವೆರೆನ ಬಿರ್ಸಾದಿಗೆದ ಪಾತೆರೊ.
ಈ ಪಾತೆರೊನು ನೆನೆಪನಗ,
ಮಿತ್ತುಡು ಪಣ್ತಿನ ಕತೆಲಾ
ನೆನೆಪಾಂಡು. ನೆನೆಪಾಯಿನ
ದಿನ ‘ವೆಲೆಂಟೈನ್ ದಿನ (14.02.2020)’. ಕೆಥೊಲಿಕ್
ಕೃಸ್ತೆರ ನಾಡುಡ್ಡು ಬಯಿದಿನ ಈ ಪರ್ಬೋನು ಭಾರತೊಡುಲಾ
ಆಚರಣೆ ಮಲ್ಪುವೆರು. ರೋಮ್ದ
ಸಂತ ವಲೆಂಟೈನ್ (St. Valentine) ಪಣ್ಪಿ ಒರಿ ಚರ್ಚುದ
ಪುರೋಹಿತೆನ ಪ್ರಣಯ ಪ್ರಕರಣೋಡ್ಡು ಈ
ಪೊರ್ಲುಕಲ್ಪನೆದ ಪರ್ಬ ಆಚರಣೆಗು
ಬತ್ತುನು ಇಂದುದು ಪಣ್ಪೆರು.
ನೆಚ್ಚಿಗೆ, ಮೆಚ್ಚಿಗೆ ಬೊಕ್ಕ ಸ್ನೇಹಮಿಲನದ ಈ
ನೇಮೊಡು ಒರಿಯಗೊರಿ ಉಡುಗೊರೆ
ಕೊರ್ಪೆರು. ಪ್ರಾಯ ಮರ್ಯಾದೆದಾಂತಿ
ಈ ಪರ್ಬೋಡು ಜವ್ವನೆ - ಜವಂದಿನಕುಳು
ಹೆಚ್ಚಿನ ಗೌಜಿ-ಗಲಾಟೆಡು ಪಾಲು ದೆತೊನುದು ಗೊಬ್ಬುವೆರು.
ಉಂದೆನು ಸಂಬಂಧ ಒರಿಪಾವುನ
ಪರ್ಬ ಇಂದುದು ನಮ ಎಣ್ಣೊಲಿ..
‘ನರಿನ ಕರ ಪಿರ ಕೂಡಂದು’
ಪನ್ನುಣ್ಡ ದಾನೆ? ಮನಸ್ತಾಪ ಬತ್ತುಂಡ
ರಡ್ಡು ಜನಕುಲೆನ,
ರಡ್ಡು ಸಂಸಾರದ,
ರಡ್ಡು ಊರುದ,
ಯಾ ರಡ್ಡು ದೇಶದ
ಸಂಬಂಧ ಪುಡಾವುನು,
ಇಜ್ಜೋಡಿ ಆಪುನು. ಅಕಲೆನು
ಒಂಜಿ ಮಲ್ಪೆರ ಕಷ್ಟ.
ರಡ್ಡು ಜನಕುಲು ಪನ್ನಗ ಏರ್ಲಾ
ಆವೊಲಿ - ಮೆಗ್ಯೆ-ಪಲಯೆ, ಅಮ್ಮೆ-ಮಗೆ/ಮಗಳು,
ಅಪ್ಪೆ-ಮಗೆ (ಮಗಳು), ಕಂಡನಿ-ಬುಡೆದಿ. ಅಕಲೆನು
ಒಂಜಿ ಮಲ್ಪೆರ ಆವಂದು.
ಈ ನಾಡು ನುಡಿತ
ಅರ್ಥ ಇಂಚ. ಪುಡದಿನ ಕರತ
ಉದಾರ್ಮೆ ಕೊರ್ತೆರು. ಎಂಚ ಪುಡಯಿನ,
ಗೀರು ಬೂರಿನ ಕರ-ಬಿಸಲೆದ
ಮರ್ಮೊನು ಎದುರು ದೀದು ಪಣ್ತೆರ
ಅಂಚ ಬಿಗಡಾಯಿ ಸಂಬಂಧ ಗೋಡರೆ ಆವಂದಿ ಸಂಗತಿ ಇಂದುದು ಪಣ್ಪೆರು
ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯಾಕುಳು. ತೆಟ್ಟಿನ
ಪೇರುನು ಪರೆರ ಆವಂದು,ಚಾಯಿಗು ಪಾಡೆರ ಆವಂದು. ಬೆಂಜನ
ಯಾ ರಸಗುಲ್ಲ ಮಳ್ಪೊಲಿ,
ಕರ-ಬಿಸಲೆಗು ಗಿಟ್ಟೆ ಪಾಡಿನಂಚ
ಮಾತ ವಿಷಯೊಗು ಉಪಯೋಗ
ಬರಂದು.
ಎಲ್ಯಿದ
ಒಂಜಿ ನೆನೆಪು. ಗೃಹಭಂಗದ, ರಡ್ಡು ಕರ
ಆಯಿನ ಕತೆ. ಪರವೂರುಡು ಇತ್ತಿನಕುಳು ಬತ್ತೇರು.
ಇಲ್ಲಡು ಅಪ್ಪೆ, ಎಲ್ಯಕ್ಕ ಬೊಕ್ಕ
ಅಪ್ಪೆ ಸೆರಂಗು ಪತ್ತುದು ಬುಲ್ಪಿನ ಎಲ್ಯ
ಬಾಲೆ ಯಾನ್. ‘ಆಯಿ ಕುಂಟು ಪತ್ತುದು
ದಾಯೆಗ್ ಬುಲ್ತೊಂಡುಲ್ಲೆ?’ ಪಂಪಿ ಪಾತೆರೊ
ಇತ್ತೆಲಾ ಎನ್ನ ನೆನೆಪುಡು ಉಂಡು, ಎಂಚ ಒರಿನ್ದು? ಲಡಾಯಿದ ಕಾರಣ
ಇತ್ತೆಲಾ ಎಂಕು ಗೊತ್ತುಜ್ಜಿ. “ನಮ ಅಂತರದ ಕೋಣೆಡು
ದಾಯೆಗು ಉಳ್ಳ”
ಇಂದುದು ಕೇಣುದಿನ ಅರೆಬರೆ ನೆನೆಪು. ರಾಜಿ ಪಂಚಾಯಿತಿಕೆದ ಗುರಿಕಾರೆರು
ಪಣ್ಪೆರು: ‘ಒಂಜಿ ಕೈಯಿಟ್
ನೀರು ಕೊರ್ಲೆ; ಬೊಕ್ಕೊಂಜಿ ಕೈಯಿಟ್
ದೆತೊನುಲೆ,ಪರುಲೆ’. ಕಯಿದ್ದ್ ಆತಿನ ಪಾತೆರೊ
ಸುರುವಾನ್ದು. ಅಡೆಗ್ ದಿಕ್ಕೆಲ್
ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಆಂಡಲ ಒರಿಯಾಗೋರಿ ಪ್ರೀತಿಡ್
ಪಾತೆರೊಂದಿತ್ತೆರು. ಕುಡೊಂಜಿ
ವಿಚಾರ. ಗಾಯ ಆಂಡ
ಗಾಯದ ಗುರುತು -
ಕಪ್ಪು ಕಲೆ – ಯಾಪ ಮಾಜು ಇಂದುದು ಪನೆರ
ಆಪುಜಿ. ಅಂಚನೆ ಮನಸುಗು
ಆಯಿನ ಬೇನೆ, ಆ ಬೇನೆ ಮಾಜುಜಿ.
ಆಯಿತ ನೆನೆಪು ಅಪಗಪಗ
ಅವೊಂದುಪ್ಪು. ನಮ ಉಪ್ಪೆ ಮುಟ್ಟ
ಆ ಬೇನೆದ ಅನುಭವ
ಆವು.
‘ಕಿಚ್ಚಿ ಪೊತ್ತುದು ತೆಕ್ಕು. ಕುಚ್ಚಣೆ
ಪೊತ್ತೆಂದು ಉಪ್ಪು’. ರಾಜಿ ಪಂಚಾಯಿತೆಕೆ,‘ಸುಣ್ಣ ಮುಟ್ಟಿ ಕಯಿಟ್
ಕಣ್ಣೊರೆಸಿ ಲೆಕ್ಕ’
ಆವು. ಗಿಟ್ಟೆ ಪಾಡಿನ
ಕರಲಾ ಕೂಡ ಪೂರಾ
ಪುಡಾವು. ಸಂಬಂಧ ಎಂಚ
ಒರಿಪಾವುನು? ಫ್ರೆಂಚ್ ಲೇಖಕೆ (ಜೂಳೆಸ್
ರೇನಾರ್ಡ್ = Jules Renard) ಪಣ್ತಿನ ಒಂಜಿ ಪಾತೆರೊ,
‘Be modest. It is
kind of pride least likely to offend’ (ಉಪ್ಪಡ್
ವಿನಯ ಗುಣ; ಅಹಂಭಾವ ದಾಂತಿನ ಈ ಸಭ್ಯತೆ
ಮಲ್ಪಂದು ಮನಸುಗು ದಾಲ ಬೇನೆ ಬೇಸರ).
ವೆಲೆಂಟೈನ್ ದಿನೊಟು
ಆಪಿನ ಗಲಾಟೆ ನಮ
ಕೇಣ್ದುಲ್ಲಾ. ತೂವೊಂದುಲ್ಲಾ. ಆಯಿತ
ನಿಜವಾದ ಅರ್ಥ ತೆರಿಯೊಡಾವು.
