ಉತ್ತರ: ಪರೇಂಗಿ ಪೆಲಕಾಯಿ (ಅನಾನಾಸು),
2. ಸಾವಿರ ಜೋಕುಳು, ಆಕೆಳೆಗು ಒಂಜೇ ಪಟ್ಟೆ ನೂಲುದ ಒಕ್ಕನೂಲು.
ಉತ್ತರ: ಮೈಪುಸೂಡಿ
3. ಅಕ್ಕರೆಗು ಆಜಿ ಕಣ್ಣು, ಮುಕ್ಕೆರೆಗು ಮೂಜಿ ಕಣ್ಣು, ತೋಟದ ಅಜ್ಜೆರೆಗೂ ಒಂಜೇ ಕಣ್ಣು.
ಉತ್ತರ: ಕೊಳಲು,ತಾರಯಿ,ಬೊಕ್ಕ ಬಜ್ಜೆಯಿ
4. ಆಡ್ಯರ ಆಡುಂಡು, ಕಾಡುಗ್ಬೂರುಜ್ಜಿ, ಬೂರೆರ ಬೂರುನ್ದು ನೆಲಕ್ಕ್ ಎತ್ತೂಜಿ.
ಉತ್ತರ: ಮಿರೆ
5. ಮೀನುದ ಪುದರ್ ರ್ಬೀಸೆಳೆ ಪಿಂಬೆ, ಬಿತ್ತುದ ಪುದರ್ಗುಡ್ಡಲೆ ಪಿಂಬೆ.
ಆಕಳ ಕೆಳೆನ ಬೇಲೆಡ್ ಅಕುಳು ಅಕುಳು ಬಿರ್ಸೆರು. ಬಲೆ ಬೀಸುದು ತಿಕ್ಕುನ ಮೀನು ಪತ್ತುನಯೆ ಪನುವೆ ಆಯಿತ
ಪುದರು ಎಂಚಿನ ಇಂದುದು. ಅಂಚನೆ ಕಂಡ ದತ್ತುದ್, ಕಾಲ ಕಾಲೊಗು ಬಿತ್ತುನಬೀಜದ ಪುದರ್ ರ್ಒಕ್ಕಲಾಯಗು
ಗೊತ್ತು.
6. ಓರ್ರ್ಮೂಂಕುದಾಯೆ ಕನ್ನಡಿದರ್ತಿ
ಗಾದೆ
ಕನ್ನಡಿ ದರ್ತುದ್ ಓರೆ ಮೂಕುದಯನ ಮೂಕು ಸರ್ತಾವಂದು, ತೂಪಿನಕೆಳೆಗು ಗೊತ್ತು. ಓರೆ ಮೂಕು
ದಾಯಗು ದಾಯಿಗ ಗೊತ್ತು ಉಪ್ಪನ್ದ್? ಗೊತ್ತುಂಡು, ಆಂಡಲಾ, ಮನಸುದ ಬೇನೆನು ಕನ್ನಡಿ ದರ್ತುದು ತೋಜಾವೆ. ಅಚಿಂಚಿ ಪೋವನಗ
ತನ್ನ ಮೊನೆನು ತೂವರೆ ಬಲ್ಲೀಂದು, ಕನ್ನಡಿ ಪುಡ್ಪಾವುದೆ. ಕುಡೊಂಜಿ
ಅರ್ಥ ಪಣ್ಪಿಣಾಂಡ, ಒರಿ ಎಡ್ಡೆ ಪಾತೆರುದು
ತನ್ನ ನೀಚ ಬುದ್ಧಿನ್ ಒರೊಗು ದೆಂಗಾಯೆಡ್ಲಾ, ಆಯೆನ ನಿಜ ಸ್ವಭಾವ ಮೂಡ್ಡು ಬರ್ಪುನು ಆಯೆನ ನಡೆತೆಡ್ದು.
7. ಮಾಮಿ ಬೊಲ್ಲೊಡು ಪೋನಗ
ಕಾಲ್ತೆಗೇತರಿ, ಮಾಲ್ತೆಗೇತರಿ
ಕೇಂಡೊಲುಗೆ.
ಕಾಲ್ತೆ ಪನ್ನುಣ್ಡ ಕತ್ತಲೆ ಪೋದು ಬೋಲ್ಪು ಮೂಡುನ ಕಾಲ – ಕಾಂಡೆ. ಮಾಲ್ತೆ ಪಂಡುಂಡ
ನೇಸರು ಮಾಲುನ ಕಾಲ. ಉಂದೊಂಜಿ ಮಾಮಿ ಮರ್ಮಳೆನ ಮಿತ್ತಿಡ್ಪಣ್ತಿನ ಲೋಕ
ರೂಢಿದ ಮಾರ್ಮಿಕಗಾದೆ. ತೆಲಿಪೊಡ
ಬುಳುಪೊಡ ಇಂದು ಗೊತ್ತಾಪುಜಿ. ವ್ಯವಹಾರೊಡು
ಮಾಮಿ-ಮರ್ಮಲೆ ಸಂಬಂಧ ಆತೆಗಾತೆ. ಎದುರುಡು
ಎಡ್ಡೆ ಪಿರವುಡ್ಪಡ್ಕೆ.
ಮರ್ಮಲೆನು ತನ್ನ ಕೈಪುಡಿತ ಉಳಾಯಿದಿವೋನುನ ಮಾಮಿ, ಒಂಜಿ ಮರಿಯಾಳೊಡು ಬೊಲ್ಲಗ್ತಿಕ್ಕುದು ಬೂರುವೊಳು. ಆಳ್ನೀರ್ದ
ಒಯಿಲುಡು ಪೊವೊಂದುಪ್ಪನಗ, ಮರ್ಮಲು ಕೇಣ್ವೊಳ್: “ಕಾಂಡೆಗ್ನುಪ್ಪುಗು
ಏತ್ ಅರಿಪಾಡೊಡು ಮಾಮಿ, ಬೈಯಗ್ ಏತ್? “ ಮರ್ಮಲು ಕೇಣುನು
ನಿತ್ಯದ ಪರಿಪಾಠೊಡು. ತರ್ತಗ್ಗಾವುದ್ಕೇಣುನ ಲಕ್ಷಣ ಮರ್ಮೆಲಾಂಡಲ, ಈಗಾದೆಡು ಆಕೆಳೆನ ನಿಜವಾದ ಸಂಬಂಧ ಎಂಚ ಇತ್ತುಣ್ಡ್
ಇಂದು ತೋಜಾವುನು. ಮಾಮಿಗು ಅಧಿಕಾರದ ಜೋರು, ಮರ್ಮೆಲೆಗುಸ-ಸೂಪನಂದೆ ಪಣ್ಣಿನಂಚ ಕೇಣುನ ನಡಪುನ ಸೋಂಗು. ‘ಮಾಮಿಗೊಂಜಿ ಕಾಲ ಮರ್ಮಳೆಗೊಂಜಿ ಕಾಲ ’ಪಣ್ಪಿನಂಚ, ಮಾಮಿನ ಕಾಲ ಮುಗಿನುಪನ್ದು ಉಡಲುದ ಉಳಾಯಿಡೆ ತೆಲಿತೊಂದು, ತೂಪಿನಕೆಳೆಗು ‘ಆಜ್ಞಾಧಾರಕ ಮರ್ಮಲು ’ಇಂದುದು ನಾಟಕ ಮಲ್ಪುವೊಲು. ಇಜ್ಜಾಂಡ, ಮಾಮಿನು ಏರಾಂಡಲ ತಿಗಳೆಗಟ್ಟಿದಕುಲು ನೀರುಗು ಲಾಗಿದ್ಬಚಾವುಮಲ್ಪೆರೆ
ಲಾ ಇಯಾವು ಪಣ್ದು ಕೇಣುವೊಲ? ಅಂಚ ಮನಸು
ಇತ್ತುದುಂಡ, ಆಳ್ಬೊಬ್ಬೆ ಪಾಡ್ಡು
ಜನಕುಲೆನು ಒಟ್ಟು ಮಲ್ತುದು ಮಾಮಿನ್ಬಚಾವು ಮಲ್ಪೆರ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಲ್ತುದಿತ್ತೊಡ್. ಅಂಚ ತೊಜುಜಿ. ಮಾಮಿನು ರಕ್ಷಣೆ
ಮಲ್ಪುನ ಬುಡ್ಡು, ಇಂಚನಾಟಕ ಮಲ್ಪುನುತಪ್ಪು; ಉಂದು ಸ್ವಾರ್ಥದ ಒಂಜಿಕತೆ. ಮಾಮಿ-ಮರ್ಮಳ್ ಎಂಚ ನೀರ್-ಪೇರುದಂಚ ಎಡ್ಡೆಡುಪ್ಪೋಡು ಪಣ್ಪಿಣ ವರ್ಮೋನು, ಮರ್ಮೋನು ತೆರಿಪಾವೂನು ಈ ಗಾದೆ.
8. ಒರಿಯಿಲ್ಲ್-ಗುಮಾಟ ಮಲ್ಪುನ ಬೋಡ್ಚಿ.
ತನ್ನ ವೈರಿ ಏಳಿಗೆ ಆವರೆ ಬಲ್ಲೀಂದು, ಪಗೆಟ್ಮಾಟ ಮಂತ್ರ ಮಲ್ಪುವೆರು ಕೆಲವೆರು. ಇಲ್ಲುದಾಕುಳು
ಆಕೆಲ ಉಳಾಯಿ ಯಾಪಲ ಜಗಳ ಮಲ್ತೊಂದು ಇತ್ತೆರ್ಡ, ಬೇತೆ ಒರಿ ಆಕೆಳೆಗು ಮಾಟ ಮಳ್ಪೊಡ್ ಇಂದಿಜ್ಜಿ. ಅಕುಳು ನೆರ್ಪಿನ ಪಾತೆರನೆ ಆಕಳೆಗು ಶಾಪದಂಚತಾಗು.
9. ಸೆಡವುದ ಪೊಣ್ಣು ಪೊಣ್ಣತ್ತ್, ಮೊಡಂಕೆದ ಪೊದ್ದೆ ಪೊದ್ದೆ ಅತ್ತ್.
ಪೊಣ್ಣಗು ಶೀಲ ಮರ್ಯಾದೆ ಅತಿ ಮುಖ್ಯ. ತನ್ನ ಅಹಂಭಾವೊಡು
ಮಾತೆರಡಲಾ ನಿಷ್ಠುರ ಮಲ್ಪೆರ ಬಲ್ಲಿ. ಉಂದೆನೆ, ನನೊಂಜಿ ಗಾದೆ ಪಾತೆರೊಡ್ಹಿರಿಯಾಕೂಳು ಪಣ್ತೆರ್: “ಪೊಣ್ಣನ ಶೀಲಾ
ಮರ್ಯಾದಿಲೆದ ಮೂರಿ ಕಮ್ಮೆನೊನು ತೆರಿಯಂದಿನಾಳೆಗ್ಮೂಂಕು ದಾಯೆಗ್.” ಅಂಚೆನೆ, ಅಡ್ಡ-ದಿಡ್ಡ ಪಾತೆರುಡು ತನ್ನ ಪಡ್ಕೆತನೊನು ತೋಜಾವೂನ ನೆಂಟೆ ನೆಂಟೆ ಅತ್ತ್.
10. ಸತ್ತ್ಯ ದಾಯೆಗ್ ಒಂಜೆ
ಸಾದಿ, ಅಸತ್ಯದಾಯಗ್ ರಡ್ಡ ಸಾದಿ.
ಸತ್ಯದ ಸಾದಿಪತ್ತಿನಾಯಗ್, ಆವೆ ಸಾದಿಡ್ನಡೆತ್ತುಂಡ ಫಲತಿಕ್ಕು. ಅಂಡ, ಸುಳ್ಳು ಪಣ್ಪಿನಾಯಗ್, ಒಂಜಿ ಸುಳ್ಳುನು ದೆಂಗಾವುದ್ಸತ್ಯ ಇಂದು ತೋಜಾವೆರೆ
ಕೆಲವು ಸುಳ್ಳು ಸಂಗತಿಲೆನು ಉಂಡು ಮಳ್ತುದುಪನೊಡಾವು. ಆಂಡಲಾ, ಆಯೇ ಗುರಿ ಮುಟ್ಟಯೆ.
ನೆಯ್ತಿನಾರ್: ಹೊಸಬೆಟ್ಟು
ವಿಶ್ವನಾಥ್ (ಪುಣೆ)
29.07.2017