1. ಬೊಲ್ಲೆ ಬನ್ನಗ ಕಾಳೆಪಾರುವೆ, ಕಾಳೆ ಬನ್ನಗಬೊಳ್ಳೆ ಪಾರುವೆ:
·
ಉತ್ತರ: ಬೊಳ್ಪು-ಕತ್ತಲೆ
ವಾ ಸೂರ್ಯ ಬೊಕ್ಕ ಚಂದ್ರ. ರಡ್ಡ್
ಪಗೆನಕುಳು ಒಟ್ಟುಗು ಒಂಜಿ ಕಳೊಟ್ ಉಪ್ಪಯೆರ್ ಪಂಪಿಣ ಅರ್ಥಲಾ ಕಟ್ಟೋಲಿ. ನಮ ತೆರಿಯೋಡಾಪಿನ ನೇಲ್ಯ ಅರ್ಥ: ಜ್ಞಾನ-ಅಜ್ಞಾನ.
·
ಈ ಗಾದೆದ ಪಾತೆರ ಒಂಜಿ ಆಂಗ್ಲ ಸಂಗೀತ ಪ್ರಹಸನದ ನೆನೆಪುನು
ಕೊರ್ಪುನು. ನಾಟಕದ ಪುದರ್ ಬಾಕ್ಸ್ ಬೊಕ್ಕ ಕೊಕ್ಸ್ (Box & Cox), ಬರೆತಿನಾರ್ ಜಾನ್
ಮ್ಯಾಡಿಸನ್ ಮಾರ್ಟನ್, ಬರೆದು ಗೊಬ್ಬುದಿನ ವರ್ಸ 1847. ಒರಿ ಇಲ್ಲುದ ಮಾಲಕೆ ಅಯನ ಇಲ್ಲದ ಕೋನೆನು ಇರುವೆರೆಗ್ ಬಾಡಿಗೆಗ್
ಕೊರ್ಪೆ. ಒರಿ ರಾತ್ರಿ ಪಾಳಿಡ್ ಕೆಲಸೊಗ್ ಪೋಪಿನಾಯಿ, ಬೊಕ್ಕೊರಿ ಪಗೆಲ್
ಪಾಳಿದಾಯಿ. ಆಕುಳು ಒರಿಯಾಗೊರಿ ಭೇಟಿ ಆಪೀನೇ ಇಜ್ಜಿ.
ಆಪೀನಾಣ್ಡ ಆಕೆಳೆನಾ ರಜೆತ ದಿನೋಟು. ಅಪಗ
ಆಕೆಳೆನ ಉಳಯಿಡ್ ಲಡಾಯಿ ಅಪುಣು. ಒರಿಯಾಗೊರಿಯಗು
ಕೂಡುದು ಬರ್ಪುಜಿ. ಈ ಗಲಾಟೆ ತೂಪಿನಕೆಲೆಗ್
ತೆಲಿಕೆ ಬರ್ಪಾವುನು. ತೆಲಿಪಾವುನ ಈ ಕತೆಟ್,
ಪ್ರಪಂಚದ ಜನಕುಳೆನ ಪುಟ್ಟು ಸ್ವಭಾವದ ಚಿತ್ರಣ ತೆರಿಯುನು. ಇತ್ತೆ ಟೀವಿ ಚಾನಲ್-ಡು ಬರ್ಪಿನ ‘ಬಿಗ್ ಬಾಸ್’ಗು ಈ ಕತೆನು ಹೋಲಿಕೆ ಮಲ್ಪೆರ್ ಕೆಲವೆರ್, ಆಂಡ ಅವು ಸರಿಯತ್ತ್. ಆವೆನು ಒಂಜೆ ಮಾಪುಡು ಲಪ್ಪೆರ ಬಲ್ಲಿ.
·
(This may bring back to our mind the story of Box and
Cox. This is an1847 Farce (ಪ್ರಹಸನ),
written by John Maddison Morton. The comic
opera is about a landlord who lets out a room to two lodgers - one who works at night
and the other who works in day time. So,
they never meet one another until one has a day off. When they meet, there will be clashes between
them with tempers flying high. The story alludes to the human nature of people
not ready to agree to the point of view of another at any cost. One may be
inclined to compare this story to the popular TV Live Show ‘Big Boss’. But this
comparison is not correct.)
2. ರಡ್ಡ್ ಗುವೆಲ್ಗು ಒಂಜೆ ಪಾಮರೊ
·
(ಪಾಪು+ಮರ = ಪಾಮರ = Cross wooden
beam over the well to protect people drawing water or to support for keeping
water-filled vessel).
·
ಉತ್ತರ: ಮೂಂಕುದ/ಮೂಕುದ ರಡ್ಡ್ ಒಟ್ಟೆನು ಬೇತೆ ಮಾಲ್ಪುನ ಮೆದು ಎಲು.
3. ಬೊಳ್ಳೆ ಇತ್ತುಂಡ ಕಳುವೆಲಾ ಅಣ್ಣೆನೇ.
·
ಬೊಳ್ಳೆ ಪಣುಂಡ ಬೊಲ್ಲಿದ ಕಾಸು. ಏತೋ ಹಾಳು ಗುಣ ಇತ್ತುಂಡಲಾ, ಕಾಸು ಇತ್ತಿನಾಯಿ
ಮಲ್ಲಾಯೆ; ಮಲ್ಲಾಯೆ ಪಣ್ಣ್ದು ಮರ್ಯಾದೆ ಕೊರ್ಪರ್. ಜನಕುಲು ಕಾಸುಗು
ಬೆಲೆ ಕೊರ್ಪೆರ್, ಗುಣೋನು ತೂವಂದೆ. (ಕನ್ನಡದ ಗಾದೆದಂಚ:
ದುಡ್ಡು ಇದ್ದವನೇ ದೊಡ್ಡಪ್ಪ).
·
ಬೊಳ್ಳೆ ಪನ್ನುಣ್ಡ ಬೊಳ್ದು ಪೇನ್, ಕುಜಲುಪ್ಪುನ ಕ್ರಿಮಿ. ಕುಜಲುಡು ಕುಳ್ದು
ನೆತ್ತರ್ ಪರ್ಪುನು. ತಗುಳೆ ಹಾಸಿಗೆಡ್, ಕುಂಟುದ ಉಲಾಯಿ ಕುಳ್ದು ನಮ್ಮ ಮೆಯಿತ ರಕ್ತ ಪರ್ಪುನು – a double trouble. ಒಂಜಿ ಕಸ್ಟದ ಮಿತ್ತ್ ಕೂಡೊಂಜಿ ಕಸ್ಟ.
ಮನುಷ್ಯಗು ಮೇಲ್ಮೆಳ್ಗು ಬರ್ಪಿನ ಕಸ್ಟೋಲೆನು
ತೂದು ಪಂಪಿನ ಪಾತೆರ.
5. ಮುರೆಲ್ ಇತ್ತಿನಲ್ಪ ಕರುಳಿಜ್ಜಿ,
ಕರುಳಿತ್ತಿನಲ್ಪ ಮುರೆಳ್ ಇಜ್ಜಿ.
·
ಮುರೆಲುದ ಅರ್ಥ: ಐಶ್ವರ್ಯ.
ಕಾಸುದಾಯೆಗ್ ದರ್ಪ ಏರ್ದು ದಯೆ-ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯ , ಪ್ರೀತಿ ಭಾವನೆ ಕಡಿಮೆ ಉಪ್ಪುನು. ಕರುಣೆ ಉಪ್ಪುನಾಯೆಗ್ ಕಷ್ಟೊಡು
ಇತ್ತಿನಕೆಲೆಗ್ ಸಹಾಯ ಮಲ್ಪೋಡು ಪಂಪಿನ ಕರುಣೆ
ಪುಟ್ಟುನು. ಆಂಡ ಆಕಳೆಡ ಕಾಸು ಬೋಡಿತ್ತಿನಾತ್
ಉಪ್ಪುಜಿ.
6. ದಪ್ಪರೆ ಪೊಂಡ ಪೆತ್ತ ಆಸೆ, ಬೊರಿಯೆರೆ ಪೊಂಡ ಎರು
ಅಥವಾ ಬೋರಿ ಆಸೆ.
·
One who is escaping one’s responsibility
(ಕೆಲಸ ಕಳುವೆ). He demands contradictory things or implements to do a
work. ದಪ್ಪರೆ ಬೋಡು ಎರು ಅಥವಾ ಬೋರಿ; ಪೆತ್ತ
ಅತ್ತ್. ಬೊರಿಯರ ಬೋಡು ಪೆತ್ತ; ಎರು-ಬೊರಿ ಅತ್ತ್. ಕೆಲಸ ಕಳುವೆರ್
ಅವು ಇಜ್ಜಿ, ಉಂದು
ಇಜ್ಜಿಪಣ್ಣುದು ಕೆಲಸ ತಪ್ಪಾವರೆ ತೂಪೆರ್.
7. ಕುರಿನ ಒರಿಯಂದ್, ಕರೀನಾ ಬರಂದ್.
-
ಹಾಳಾದ್ ಪೊಪಿನ ವಸ್ತುಲೆನು ದಕ್ಕೊಡೇ ಆಪುಣು, ದೀವರೆಬಲ್ಲಿ. ದಕ್ಕುದು
ಪೋತಿನ ವಸ್ತುಗು ವಾ ಆದು ಪೋತಿನ ವಿಸಯೋಗು ಚಿಂತೆ ಮಲ್ಪೆರೆ ಬಲ್ಲಿ,ಕರಿದ್
ಪೋತಿನ ಸಮಯ ವಾ ಸಂದರ್ಭಕುಡ ಪಿರ ಬರಂದ್. ಆಂಗ್ಲ ಬಾಸೆದ ‘Don’t cry over spilt milk’ ಗಾದೆದಂಚ.
8. ಬಾರ್ ಇತ್ತಿಣ್ಡ ಅರಿ ಉಂಡು, ಬೇರ್ ಇತ್ತಿಣ್ಡ ಮರ
ಉಂಡು.
- ಬುಲೆಸಳೆ ಎಡ್ಡೆ ಇತ್ತಿಣ್ಡ, ಅರಿತ ಮುಡಿಟು, ಬಾರ್-ದ ತುಪ್ಪೆಡು ಇಲ್ಲ್ ದಿಂಜುದು ಉಪ್ಪು. ತುಪ್ಪೆಡ್ ಎಡ್ಡೆ ಬಾರ್ ಇತ್ತಿಣ್ಡ
ಮಾತ್ರ ದಿಂಜ ಅರಿ ತಿಕ್ಕು. ಪೈರ್ ಎಡ್ಡೆ ಆಂಡ ದಿಂಜ ಬಾರ್, ಈ ಪೊಟ್ಟು
ದಾಂತಿ ಬಾರ್- ಡ್ಡು ದಿಂಜ ಅರಿ ತಿಕ್ಕು, ದಿಂಜ ಮುಡಿ ಕಟ್ಟೋಲಿ. ಅಂಚನೆ
ಮರ ಗಟ್ಟಿಯಾದ್ ಉಂತೊಡಾವರೆ, ಬೇರ್ ಗಟ್ಟಿಉಪ್ಪೊಡು. ಇಂದೆತ ಇಂಗಿತಾರ್ಥ
ಮೂಲ, ಮುದೆಳು ಎಡ್ಡೆ ಉಪ್ಪೊಡುಂದು.
9. ಬರಿ ಕಡ್ಪಂದಿ ಕಂಡೋಲಾ, ತಾರೆ ಬಾರಂದಿ
ಪೊಣ್ಣೂಲಾ ಒಂಜೆಗ.
- ಮಳ್ತಿನ ಕೆಲಸ ಎಡ್ಡೆ ಇಂದು ಪಣೋಡಾನ್ಡ, ಆವು ಒಂಜಿ ಕ್ರಮ ವಾ ಚೌಕಟ್ಟುದ
ಉಲಯಿಡ್ ಉಪ್ಪೊಡ್. ಅಪಗೊಂಜಿ ಪೊರ್ಲು ಬರ್ಪುನು. ಬೊಕ್ಕ ಒವ್ವೆ ಒಂಜಿ ವಸ್ತು ವಾ ಮನುಸ್ಯೆ ಏತೋ
ಪೊರ್ಲು ಉಪ್ಪಡು. ಆ ಪೊರ್ಲು ತೋಜಿದ್ ಬರೋಡಾಂಡ, ಕುಡಲ ಎಚ್ಚ ಆಯಿತ
ಮಲ್ಪೋಡು. ಮಿತ್ತುದ ನುಡಿಗಟ್ಟುನು ಉದಾರ್ಣೆಗಾದು ದೆತ್ತೋನೊಲಿ.
- ಕಂಡ ದತ್ತಿ ಬೊಕ್ಕ, ಕಂಡದ ಬರಿ ಬರಿ
ಕಡ್ಪುವೆರ್; ಸುತ್ತಲಾ ಬರಿ (border) ಒಂಜಿ
ಸೀದಾ ಗೆರೆಟು ಬರ್ಪುನು. ಬೊಕ್ಕ, ಕಂಡದ ಕೆಸರು ಮಣ್ಣು ದೆತ್ತುದು ಬರಿ ಬರಿಕು ಮೆತ್ತುವೆರ್. ಕಂಡದ ಚೌಕಟ್ ನೀಟಾದು ಎಡ್ಡೆ ತೊಜುನು.
- ಪೊಣ್ಣುಗುಲ ಅಂಚೆನೆ. ದೇವೆರ್ ಕೊರ್ತಿನ
ಪೊರ್ಲುನು ಎಡ್ಡೆ ರೀತಿಡ್ ದಿವೋಡ್. ಉದ್ದದ ಕಪ್ಪು ಕುಜಲುನು ಬಿರ್ಕುದು ಪಾಡ್ನ, ಕುಡ್ಪೆಲ್ ಬೂತದಂಚ
ತೊಜುವೊಲ್. ತರೆ ಬರ್ಚಿದ್, ಜಡೆ ಪಾಡ್ಡು, ಪೂ ಮುಡಿತೊಲ್ಲ ಆ ಅಲಂಕಾರದ ಪೊರ್ಲೆ ಬೇತೆ.
10. ಬಲಸ್- ಇಂಡ ಬಡವಿಪ್ಪೆರೆ ಬಳ್ಳಿ, ಅಡಿತ್ತಿಂಡಕಜವು
ಇಪ್ಪೆರೆ ಬಲ್ಲಿ.
- ಏತ್ ಎಡ್ಡ ನೀತಿದ ಪಾತೆರ, ತೂಲೆ. ನುಪ್ಪು
ಪಾಡನಗ ಬಂಜಿ ದಿಂಜುನಾತ್ ಬಳಸೊಡ್. ಅರೆ ಬಂಜಿ ಅಂಡ ಪಕ್ಕ ಬಡವಾವು. ಇಲ್ಲಗ್ ಬತ್ತಿನಕೆಲೆನು ಬಂಜಿ
ಬಜಾರ ಬಳಸುದ್ ಉಪಚಾರ ಮಲ್ಪೋಡು. ಅಡಿಪುನು ಕಜವುನು ಕಳೆವೆರ. ಬೆರಿ ಬಗ್ಗಾದು ಒತ್ತುದು ಅಡಿಪೊಡ್. ಚಾಮರ ಬೀಜಿನಚ್ಚ ಅಡಿತ್ತಿಂಡ, ಕಜಾವು ರಟ್ಟುದು ಕುಡ ನೆಲಕು ಬೂರು.
ಸಾಕಿಪೂಕಿಗು ಕೆಲಸ ಮಲ್ಪೆರೆ ಬಲ್ಲಿ.
ದುಂಬುದ ಹಿರಿಯೆರ್ನಕಲೆನ ಬಾಯಿಡ್ಡು ಬಾಯಿಡ್ಡು ಪರತ್ತೊಂದು
ಬಯಿದಿನ ಈ ಗಾದೆಳು. ಎಂಕೆಲೆಗ್ ತೆರಿದು ಬತ್ತಿನಂಚ ಬುಡಪಾವುದ್ ಅರ್ಥ ಬರೆತ. ತಪ್ಪು ಇತ್ತಿಣ್ಡ
ಎಂಕಲೆನ, ಆಕೆಳೆನ ಅತ್ತ್. ನಿಕಲೆಗು ಎಚ್ಚ ಅರ್ಥ ಗೊತ್ತಿತ್ತಿಂಡ, ಪಣುಳೆ.
ನೆಯ್ತಿನಾರ್: ಹೊಸಬೆಟ್ಟು ವಿಶ್ವನಾಥ್, ಪುಣೆ