13.ತುಳು ಪಾತೆರೊದ ಬುಧಾನಂದೆರ್

- ಬರೆತಿನಾರ್‍:  ಹೊಸಬೆಟ್ಟು ವಿಶ್ವನಾಥ,  ಪುಣೆ-
ದಿವಂಗತ ಬುಧಾನಂದೆರೆನ ಪರಿಚಯ ಎಂಕಿಜ್ಜಿ. ಆಂಡಲಾ ಅರೆನ್ ತೂಯೆ, ಆರ್‍ ಬರೆತಿನ ಪುಸ್ತಕೊಡು. ಪುಸ್ತಕದ ಪುದರು: "“ತುಳು ಪಾತೆರೊ” ( ಎ ಫಿಲೋಲಾಜಿ ಅಂಡ್ ಗ್ರಾಮರ್ ಆಫ್ ತುಳು). ಆರೆನ ಪಾತೆರೊದ ಗಟ್ಟಿತನೊನು,ಪುಸ್ತಕೊನು ಓದುಂಡನೇ ತೆರಿಯೊಲಿ. ಉದಾಹರಣೆಗಾದು ಆರ್‍್ಬರೆತಿನ “ ತುಳು ತಿರ್ಪಣೆ”ನು ಈ ಲೇಖನದ ಕಡೆಟ್ ಕೊರ್ತೆ. ಆರೆನ ಜೀವನ ಕಾಲೊಡು ಅಚ್ಚು ಮಾಳ್ಪರೆ, ಒಕ್ಕೈತ ಪ್ರಯತ್ನ ‍ವಿಫಲವಾಂಡು. ಆರ್‍ ಕಾಲವಾದು ಇರುವತ್ತರಡ್ಡು ವರ್ಷದ ಬೊಕ್ಕ, ಭೂವಿಜ್ಞಾನಿಯಾದಿತ್ತಿನ ಆರೆನ ಮಗೆ  ಡಾ. ಬಿ.ಎಂ ರವೀಂದ್ರೆರು (ರವೀಂದ್ರ ಮುಂಡ್ಕೂರು)‍ ಕರಡು ಪ್ರತಿನು ಸಂಪಾದನೆ ಮಾಳ್ತುದು ಆಗೋಸ್ತು ೨೦೦೪ ಕ್ಕೆ ತನ್ನ ಪ್ರಕಾಶನ “ಮಂದಿರ”ದಡಿಟು ಬುಡುಗಡೆ ಮಾಳ್ತುದು ತುಳು ಅಪ್ಪೆಗು ಅರ್ಪಿಸಿಯೆರು. ಎನ್ನ ದೋಸ್ತಿ ಶೇಖರ ಚಿತ್ರಾಪು (ಪುಣೆ) ಆರೆನ ಮುಖಾಂತರ ಈ ಗ್ರಂಥೊನು ತೂಪಿನ ಸುಯೋಗ ಒದಗುನು. ಅಂಚನೆ, ಬೆಕ್ಕಸಲಾ ಆಂಡ್-ಆರೆನ ಸಾಧನೆದ ಆಯತಿನು ತೂದು. ಆ ಪುಸ್ತಕದ ಪಡಿನು ಕಿರಾಯಿಗು ದೆತೊಂಬಿನ ಆಸೆಡು ರವೀಂದ್ರೆರೆಗು ಕಾಕಜಿ ಬರೆಯೆ (೧೯.೦೯.೨೦೦೬). ಬೆಂಗಳೂರುದ್ ಪುನಃ ಮಂಗಳೂರುಗು ವರ್ಗ ಆಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಎಂಕು ಬರೆಯೆರು:   “ ತಾನ್ ಬರೆತಿನ ಪುಸ್ತಕೊನು  ಮಸ್ತ್ ಜನ ತುಳುವೆರ್‍ ತುಳುಟೇ ಓದೊಡು ಇಂದ್ ಬುಧಾನಂದೆರು ಪಣೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಅಂಚಾದ್ ಈರೆಗೊಂಜಿ ಪಡಿನು ಕಡಪುವೆ. ‘ತುಳುಪಾತೆರೊ’ದ ಸಾರಾಂಶೊನು ವಿಮರ್ಶೆನು ತುಳು ಅಭಿಮಾನಿಲು ಬರೆದ್, ಪ್ರಚಾರ ಮಲ್ತರ‍್ಡ, ನನಾತ್ ಸಾದನೆಗ್ ಸಾದಿ ತೋಜಾಯಿಲೆಕ್ಕ ಆಪುಂಡು- ಇಂದ್ ಎಣ್ಣುವೆ”. ಈ ಪುಸ್ತಕದ  ಎಲ್ಯ ಪರಿಚಯ  ಮೊಗವೀರ ಮಾಸಪತ್ರಿಕೆದ  ಫೆಬ್ರುವರಿ ೨೦೦೭ದ  ಸಂಚಿಕೆಡು ಅಚ್ಚಾತುನು.
ದಿ. ಬುಧಾನಂದ ಶಿವಳ್ಳಿ (1923-1982)  ;  "ತುಳು ಪಾತೆರೊ"  ಗ್ರಂಥೊದ ಲೇಖಕೆರ್.


ಏರೀ ಬುಧಾನಂದೆರು?
ಮೆಟ್ರಿಕ್ಲೇಶನದ  ಬೊಕ್ಕ ಅರೆವೂರು-ಪರವೂರುಡು  ಕೆಲಸ  ಮಾಳ್ತೊಂ ದಿತ್ತಿನ “ಬೂದೆರ್” ತುಳುನಾಡುಗು ಅಪರಿಚಿತರಾದೇ ಒರಿಯೆರು. ಆರೆನ  ತುಳುತ ಮಿತ್ತುದ ಅರ್ತಿಡು, ಮನಸು ತುಳು ಬಾಸೆದ ವಿ‍ಷಯೊಡೇ ತಿರುಗೊಂದಿತ್ತುನು, ಪಂಪ ಕವಿನ ಬನವಾಸಿದ ಲೆಕ್ಕ (ತೆಂಕಣ ಗಾಳಿ ಸೊಂಕಿದೊಡಮೊಳ್ನುಡಿ ಗೇಳ್ದೊಡ ಮಿಂಪನಾಳ್ವ ಗೇಯಂ ಕಿವಿವೊಕ್ಕಡಂ……..ಏನೆಂಬೆನಾರಂಕುಸ ಮಿಟ್ಟೊಡಂ ನೆನೆವುದೆನ್ನ ಮನಂ ಬನವಾಸಿ ದೇಶಮಂ.)  ಪಂಪನ ಕೃತಿ ಸಂಪದೊನು  ತೂವನಗ ಈ  ರೀತಿದ ಉಪಮಾನ  ಸರಿಯತ್ತ್-  ಇಂದ್ ಎಂಕುಳಾ ತೋಜುನು. ಮೂಲು,  ಭಾವನೆದ  ದಿಣ್ಣೊನು  ನೆನೆಪನಗ  ಇರ್ವೆರೆಲ್ಲಾ ಸಮತೂಕೊಡು ಉಳ್ಳೆರ್. ಉಡುಪಿದ ಪಿರಾಕುದ ಪುದರು ಶಿವಳ್ಳಿ. ಅಂಚಾದ್ ಆರ್ ‍ಬುದಾನಂದ ಕೆ.ಶಿವಳ್ಳಿ” (ಬುಕಾಶಿ= ಬಿಕೆಎಸ್)  ಇಂದದು  ಪತ್ರ ವ್ಯವಹಾರ  ಮಾಳ್ತೊಂದಿತ್ತೆರು. ಶಾಲೆ ಬೊಕ್ಕ ಸರಕಾರಿ ರಿಕಾರ್ಡ್ಡು ಆರ್  “ಕೆ. ಬೂದ”. ದುಂಬುದಕುಳು ಎಚ್ಚಾದ್ ಗ್ರಹತ  ಪುದರುಗು ಮಹತ್ವ ಕೊರೊಂದಿತ್ತೆರೆಂದು ಅಕಳೆನ ಪುದರುಡು ತಿಳಿಯೊಳಿ. ಉದಾ: ಐತ (ಆದಿತ್ಯ), ಸೋಮ(ಚಂದ್ರ), ಅಂಗಾರೆ (ಮಂಗಳ), ಬೂದ (ಬುಧ), ಗುರುವ (ಗುರು), ತುಕ್ರ (ಶುಕ್ರ) ಬೊಕ್ಕ ತನಿಯ (ಶನಿ).
ಯಾನ್  ಶಾಲೆದ  ರಜೆಚೀಟಿಡ್  ಇಂಚ  ಅಮ್ಮೆರೆನ  ರುಜುನು ನಕಲು ಮಳ್ತೊಂದಿತ್ತೆ:  “ತುಕ್ರನ ಮಗ ಕೃಷ್ಣನ ರುಜು” 
- (ಅಗತ್ಯ ಉಪ್ಪನಗ ಮಾತ್ರ)
ಬೂದೆರೆ   ‘ಬುಧಾನಂದೆರೆ ‘ ಆಯೆರು. ಉಡುಪಿ ಶಿವಳ್ಳಿಯಾಂಡ್.  ಆರೆನ ಅಮ್ಮೆರ್‍ ಕಾಡ್ಯ ಕುಂದರ್ .  ಕಲ್ಸಂಕ ದ  ಕೈತಳ್  ಒಂಜಿ ಕಿರಾಣಿ ಅಂಗಡಿ ನಡೆಪಾವೊಂದಿತ್ತೆರ್- ಉಡುಪಿ ಕೃಷ್ಣ ಮಠದ ಪರಿಸರೊಡು. ಆರೆನ ನೇಳ್ಯ ಅಮ್ಮೆರ್‍ ಗುರುವಣ್ಣೆ ಕೃಷ್ಣ ಮಠೊಡು ಕೆಲಸೊಗಿತ್ತೆರ್. ಕಲ್ಸಂಕದ ಕೈತಲ್ ಮಠದ ತೋಟೊಡು ಇಲ್ಲು ಕಟ್ಟುದಿತ್ತೆರ್.‍ ಅಂಚಾದ್ ಬುಕಾಶಿ-ರೆನ ಬುಳೆಪಿನ ಕಾಲ- ಗೊಬ್ಬುನ, ಬರವು-ಸರವು ಕಲ್ಪುನ ಬಾಳುವೆಗು ರೂಪ ಕೊರ್ಪಿನ ಕಾಲ- ಉಡುಪಿಡೇ ಕರೀಂಡು.ಪುಟ್ಟುದಿನ ದಿನ ೧೬-೨-೧೯೨೩. ಕಡಿಯಾಳಿದ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ ಹೈಸ್ಕೂಲುಡು ಮೆಟ್ರಿಕ್ ಪಾಸು ಮಾಳ್ತೆರು ( ಅಪಗ ಅವಿಭಜಿತ ದಕ್ಷಿಣ ಕನ್ನಡ ಜಿಲ್ಲೆ ಮದ್ರಾಸ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯೊಡು ಇತ್ತುನು. ದಿ. ಡಾ. ಕುಶಿ.ಹರಿದಾಸ ಭಟ್ರು ಆರೆನ ಸಹಪಾಠಿ ಯಾದಿತ್ತೆರೆಂದು ಪಣೊಂದು ಇತ್ತೆರ. ಸಾಮಾನ್ಯ ಕುಟುಂಬೊಡು ಪುಟ್ಟುದು, ಆಟ-ಪಾಟದ ಸಮಯ ಉಡುಪಿಡ್ ಕರಿದ್,ಕುಟುಂಬೊದ ಭಾರೊನು ದೆರ್ಪರೆಗಾತ್ರ ಮದ್ರಾಸ್ ರಾಜ್ಯದ ಸರಕಾರಿ ಸೇವೆಗಾದು ಕೊಯಮುತ್ತೂರುಡು ಗುಮಾಸ್ತೆಯಾದ್ ಕೆಲಸೊಗು ಸೇರಿಯೆರು.

ವ್ಯಕ್ತಿ ಚಿತ್ರ
ಗಂಬೀರ,ಚುರುಕಾದ ನೀಟನೋಟ, ವಿಷಯೊನು ಕುತ್ತುದು-ಕುತ್ತುದು ತೂಪಿನ ಅಳವುನ ತೋಜಾವುನು. ಮುನಿಪಣ್ಣೆ, ಪಣ್ಪಿನಾಂಡ ಬೋಡಿತ್ತ ನಾತೇ ಪಾತೆರುನ ಸ್ವಭಾವ. ಮುನು ಮುನು ಸ್ವಭಾವ ಇಜ್ಜಿ. ಅಂಚಾದ್, ತಾಳ್ಮೆ, ಶಾಂತಿ ಗುಣೊಳು ಸಹಜವಾದೇ ಬೈದಿನು. ಸಂಕೋಚ-ಸ್ವಾಭಿಮಾನ ಸ್ವಭಾವೊಡ್ದು ಎತ್ತುಕಡೆದ ಸಮಯೊಡು ಪ್ರಭಾವಿ ಜನಕುಳೆನ ಸಹಾಯ ದೆತಣೊರ ಪಿರಜಾರಿಯೆರು. ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಗ್ರಾಹಿ ಬುದ್ದಿ. ಇಂದೆನು ಆರೆನ ಕೊಯಮುತ್ತೂಡು ಕೆಲಸೊಗು ಉಪ್ಪುನ ಕಾಲೊಡು ತೂವೊಲಿ. ತಮಿಳು-ಕನ್ನಡ-ತುಳುವ ಪೂವೊಳು ಬಳ್ಳುದ ನಂಟುತನೊನ್ ತೆರಿದು ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆದ ಗುಂಪುದ ಮಿತ್ತ ಪ್ರೀತಿಯಾಂಡ್.

ಕುಟುಂಬ ಪ್ರಿಯ
ಬಡಸಂಸಾರೊಡು ಪುಟ್ಟಿನಾರ್. ಅಮ್ಮೆರನ ಸಂಪಾದನೆ ಕಡಿಮೆ. ಆರ್‍ ತೀರಿ ಬೊಕ್ಕ ಮೂವೆರ್‍ ಅಕ್ಕ ತಂಗಡಿನಕುಲು ಬೊಕ್ಕ ಅಕಳೆನ  ಜೋಕುಲೆನ  ಜವಾಬ್ದಾರಿ  ಮೇಲುಗು  ಬೂರುಂಡು. ಮಾರ್ಮಳೆರೆನ  ಮದಿಮೆ ಮಾಲ್ಪಯೆರ್. ಅಪಗ ರವೀಂದ್ರೆರು ಅರೆನ ಮೆಗ್ಗೆ ಮೆಗುತಿನಕುಲು  ಎಲ್ಯಕುಳು.  ಮಲ್ಪೆಡಿತ್ತಿನ ಒರ್ತೇ ತಂಗಡಿನ ಮಿತ್ತ್ ಬಾರೀ ಪ್ರೀತಿ ಇತ್ತುನು. ಆ ಭಾವನಾಪರ ಸಂಬಂದೋಡು ಒಂಜಿ ಕತೆ ಬರೆದಿತ್ತೆರ್.‍ ಆ ಕತೆನು ಎಲ್ಯಿಡ್ ಓದುದಿನ ನೆನಪು ರವೀಂದ್ರೆರೆಗುಂಡು.
ಬುಡೆದಿ ಲಕ್ಷ್ಮಿ (ಮೆಣ್ಕು ) ಪಲಿಮಾರು ಗುಂಡಿ ಬಂಗೇರ ಬರಿತ ಮೈರೆ ಪನ್ಪಿನಾರೆನ ಮಗಳು. ಬುಡೆದಿನ ಅಮ್ಮೆರ್‍ ಮುತ್ತಯ್ಯ ಶೇರಿಗಾರ್‍ - ಮೆಂಡನ್ ಮೂಲದಾರ್. ಮುಂಡ್ಕೂರು ದೇವಸ್ಥಾನದ ಸಫಳಿಗ ಸಂಬಂದೊಡು ಶೇರಿಗಾರ್‍ ಪುದರ್‍ ಅರೆಗು ಬತ್ತುನು. ವೃತ್ತಿಭೇದೊಡು  ಜಾತಿ ಬುಳೆಯಿನ ವಿಷಯ ನಮಕು  ಮಾತೆರೆಗುಲಾ ಗೊತ್ತುಂಡು.  ಮೊಗವೀರ (ಮರಕಲ) ಜಾತಿಗು ಕೆಲವು ಗೆಲ್ಲುಲು ಪುಟ್ಟುನು- ಗಾಣಿಗ, ಸಪಳಿಗ, ಶೇರಿಗಾರ, ಬೋವಿ  ಇತ್ಯಾದಿ. ಮರಕಾಲ- ಸಫಳಿಗ ವೈವಾಹಿಕ ಸಂಬಂಧ ದುಂಬುಡ್ದಿಂಚಿ ಉಡುಪಿ ಮುಂಡ್ಕೂರು  ಪರಿಸರೊಡು  ನಡತ್  ಬರೊಂದುಂಡು. ಮುತ್ತಯ್ಯರೆನ ಕಸಬು ಮಾತ್ರ  ಅಂಗಿಪೊಲ್ಲುನ (ಟೈಲರಿಂಗ್) ಅವು ಅತ್ತಾವಂದೆ ಒಂತೆ  ಬೆನ್ನಿದ ಕೆಲಸಳಾ  ಇತ್ತುನು. ಬುಕಾಶಿಯೆರೆನ (ಬಿಕೆಎಸ್) ಇರುವೆರ್‍ ಭಾವನಕುಲು (ರವೀಂದ್ರೆರೆನ ಅಮ್ಮನ ಅಣ್ಣನಕುಲು ಟೈಲರಿಂಗ್ ಉದ್ಯೊಗೊಡೇ ಮುಂದುವರಿಯೆರ್‍ (ಇತ್ತೆ ಕಾಲವಾತೆರು).
ಮಂಗಳೂರುಡು  ಉಪ್ಪನಗ ಪಲ್ದಿ/ಮೆಗ್ದಿ ಜೋಕುಳು ಬರೊಂದು ಇತ್ತೆರ್. ಮೈಸೂರುಗು ವರ್ಗವಾಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಆಕಳೆನ ಸಂಪರ್ಕನೇ ತತ್ತುನು. ಬಿಕೆಎಸ್‌ನ  ದೊಡ್ಡಕ್ಕನ ಮಗಳ್ ರಾಜೀವಿ ಕುಟುಮ ಉಡುಪಿದ ಎಂಜಿಎಂ ಕಾಲೇಜಿದ ಕೈತಲಿಡ್ ಪೊಸ ಇಲ್ಲ್ ಮಾಳ್ತುದುಲ್ಲೆರ್.‍

ವೃತ್ತಿ ಜೀವನ
ಶುರುಟು ಆ ಕಾಲದ ಮದ್ರಾಸ್ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಕೊಯಮುತ್ತೂರು ಬೊಕ್ಕ ಮಂಗಳೂರುಡು ಕೆಲಸ ಮಾಳ್ತೆರ್. ಭಾಷಾವಾರು ಪ್ರಾಂತ್ಯ ವಾಯಿ ಬೊಕ್ಕ ಮೈಸೂರು (ಇತ್ತೆ ಕರ್ನಾಟಕ) ರಾಜ್ಯದ ಕೃಷಿ ಇಲಾಖೆಡು ಕುಡಲೊಡು ನೆಲೆಯೂರಿಯೆರು. ರಾಜ್ಯದ ಬೇತೆ ಬೇತೆ ಜಾಗೊಲೆಗ್ ವರ್ಗಾವಣೆ ಆಂಡು. ಇಂಚ ಸಂಸಾರ ಮಂಗಳೂರುಡು ಇತ್ತುಂಡಲಾ ಮಡಿಕೇರಿ, ನುಗು (ಕಬಿನಿ ಜಲಾಶಯ) ಇಂದುದು ಊರು ತಿರ್ಗಿಯೆರ್.‍  ಅರೆಗ್  ೧೯೬೮ ಡು  ಮೈಸೂರುಗು  ವರ್ಗ  ಆಂಡ್. ಸಂಸಾರೊನು ಮೈಸೂರುಗು ಲೆಸೊಂದು ಪೋದು ಕುಟುಂಬ ಸಮೆತ ನಿಲೆಯಾಯೆರ್.
ಗಡಿಗಡಿ  ವರ್ಗಾವಣೆ,  ಅಡಚಣೆ.  ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಉದ್ಯೋಗ ಜೀವನ.  ಭಡ್ತಿಯಾಂಡಲಾ  ಸಂಸಾರದ  ಭಾರಲಾ  ಹೆಚ್ಚಾವೊಂದಿತ್ತುನು. ಸರಕಾರಿ ಸಿಬ್ಬಂಧಿನಕಳೆನ  ಸಂಬಳ ಅಪಗ ಕಡಿಮೆ.  ಮೈಸೂರುಡ್ದು  ಚಿತ್ರದುರ್ಗೊಗು ವರ್ಗ ಆಂಡ್.  ಸಂಸಾರ ಬೀಡ್  ಬದಲ್ ಮಲ್ಪಂದೆ ಆರೆ ಚಿತ್ರದುರ್ಗೊಗು ಪೋವೊಂದು ಬತ್ತೊಂದು ಸರಕಾರದ  ವರ್ಗಾವಣೆದ  ಪರಕೆ  ಸಂದಾಯೆರ್.  ಮೂಜಿ ಆಣ್  ಜೋಕುಳು ಬೊಕ್ಕ  ಒರ್ತಿ ಪೊಣ್ಣು ಮಗಳೆನ ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸದ  ಪುದೆ ಏರುನು.  ಆಂಡಲಾ ಮೈಸೂರುದ ವಿದ್ಯಾವಲಯೊಡು ಜೋಕುಲೆಗ್  ಸುಲಭೊಡು ಎಡ್ಡೆ ವಿದ್ಯಾಬ್ಯಾಸ  ತಿಕುಂಡು.  ಕಡೆಕ್ ಮೈಸೂರುಡು  ಉಪ್ಪನಗ ಉಪಲೆಕ್ಕಾಧಿಕಾರಿ ಆದು ೧೯೮೦ ಡು ನಿವೃತ್ತರಾಯೆರು.
ಮೈಸೂರುದ ಅರೆನ ಜೀವನದ ಅವಧಿಡು ಬುಡೆದಿನ  ಅಂಚನೆ ಬೊಕ ಮಗಳೆನ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಕಾರಣ ಬೂದೆರ್ ಜೀವನದ ಚೀಪೆ-ಕೈಪೆದ ಗಳಿಗೆಲೆನ್ ತೂವೊಡಾಂಡ್.  ಮನಸ್ಸಡೇ  ಬೇನೆ ತಿನೊಡಾಂಡ್.
ಮೈಸೂರುದ ಆಡಳಿತ ತರಬೇತಿ ಸಂಸ್ಥೆಡ್ ಸೇವಾವಧಿ‍ತ್ತ ವಂತೆ ಕಾಲ ಸೇವೆ  ಸಲ್ಲಿ ಸಾಯೆರ್. ತರಬೇತಿ ಶಾಲೆಡ್ ಕಛೇರಿತ ಲೆಕ್ಕಶಾಸ್ತ್ರದ ಮಿತ್ತ್  ಉಪನ್ಯಾಸ ಕೊರೊಂದಿತ್ತೆರ್.  ಆ ಸಂಸ್ಥೆಡ್  ಚಿತ್ರ ಕಲಾವಿದೆರಾದ್ ಸೇವೆಡ್ ಇತ್ತಿನ ಎಂ.ಇ. ಗುರು ಇನ್ಪಿನಾರ್ ಅರೆನ ಮಲ್ಲ ದೋಸ್ತಿಯಾದಿತ್ತೆರ್.

ಭಾಷಾ ಶಾಸ್ತ್ರೊಡು ಪದವಿ
ಬುಕಾಶಿ ರೆನ ಸೇವಾವಧಿತ್ತ ಕಾಲೊಡು ಕಾಲೇಜಿಗು ಸೇರುನ ಎಚ್ಚಿನ ವಿದ್ಯೆ ಕಲ್ಪುನ ಅವಕಾಶ ಇತ್ತಿಜಿ. ಆರ್‍ ನಿವೃತ್ತರಾಯಿನ ಕಾಲೊಡು, ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ “ಮುಕ್ತ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯ” (ಓಪನ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ) ಯೋಜನೆ ಜಾರಿಡ್ ಇತ್ತ್ಂಡ್.  ಎಚ್ಚಿನ  ವಿದ್ಯೆ ಕಲ್ಪುನ ಆಸೆ ಮಸ್ತ್ ಇತ್ತಿನ ಆರ್‍, ಮುಕ್ತ  ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾಲಯ  ಸೇರ‍್ದ್ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಸಾಹಿತ್ಯಡು ಎಂ. ಎ. ಪದವಿಗ್ ಓದುದು ತೇರ್ಗಡೆ ಆಯೆರ್. ಅದಗದ ಮೈಸೂರುದ ಮಹಾರಾಜ ಕಾಲೇಜಿದ ಬೊಕ ಮಾನಸ ಗಂಗೋತ್ರಿದ ಗ್ರಂಥಾಲಯ (ಲೈಬ್ರೇರಿ)ದ ಅಂಚನೆ ಪ್ರಾಚ್ಯ ವಸ್ತು ಸಂಗ್ರಹಾಲಯ ದ ಪುಸ್ತಕ ಸಂಗ್ರಹೊಲು ವಾಚನಾಲಯ ವಿದ್ಯಾ ಸವಲತ್ತುಲೆನ್ ಎಡ್ಡೆ ರೀತಿಡ್ ಬಳಕೆ ಮಲ್ತೊಂಡೆರ್. ಭಾಷಾ ಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಷಯೊಲು, ವಿಜ್ಙಾನೊಲೆನ್ ಅಂಶ ಅಂಶ ಓದುದು ನೋಟ್ಸು ಮಲ್ತೊಂಡೆರ್. ಅರೆನ ಅತಿ ಮೊಕೆದ ವಿಷಯ ತುಳು ಪಾತೆರೊ.

ತುಳು ಸಂಶೋಧನೆದ  ಹವ್ಯಾಸ
ಕಾಲ ೧೯೭೪ - ೭೫ : ಅರೆನ  ರಡ್ಡ್ ಆಣ್ ಜೋಕುಲು ವಿಜ್ಙಾನದ ವಿಷಯೊಲೆಡ್  ಎಂಎಸ್ಸಿ  ಮಲ್ತ್‌ದ್ ಪಿಎಚ್‌ಡಿ ಪದವಿಗಾದ್ ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಮಾನಸಗಂಗೋತ್ರಿಡು  ಸಂಶೋಧನೆ  ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಮಸ್ತ್ ಪುಸ್ತಕೊಲೆನ್‍ ಕಣತ್ತ್‌ದ್ ಬುಡಂದೆ ಅನವರತ ಓದೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಅಂಚನೆ ಬರೆವೊಂದಿತ್ತೆರ್. ಜೋಕುಲೆಡ ಅಕಲೆನ (ಭೂವಿಜ್ಙಾನ, ಜೀವ/ಪ್ರಾಣಿ ವಿಜ್ಙಾನ)  ಸಂಶೋಧನೆದ  ವಿಧಾನೊಲು,  ರೀತಿ-ನೀತಿಲೆನ  ಪರಾಮರ್ಶೆ, ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಮಾಹಿತಿಲೆನ್ ಚರ್ಚೆ ಮಲ್ಪುನು, ಅಯಿಟ್ ಅರೆನ ತುಳುವ ಭಾಷಾ ಸಂಶೋಧನೆಗ್ ಬೋಡಾಯಿನ  ಅನ್ವಯಿಕ  ಮಾಹಿತಿನ್  ಸಂಗ್ರಹ ಮಲ್ಪುನು, ಕೈಬರವುಡೇ   ನೋಟ್ಸು  ಮಲ್ತೊನುನು ಅರೆನ ನಿತ್ಯದ ಹವ್ಯಾಸ ಆದಿತ್ತಂಡ್. ಅದಗ ನನಲಾ ಕಂಪ್ಯೂಟರ‍್ಡ್  ಬರೆಪಿನ  ಪದ್ಧತಿಲು  ನಂಮ ಊರುಲೆಡ್  ಶುರುವಾದಿತ್ತಿಜಿ. ಕೈಟೇ ಬರೆವೊಡಿತ್ತಿಂಡ್. ಅಂಚನೆ, ಬರೆಯಿನೆನ್  ಕಡಾ ಕುಡಾ ಬರೆದ್ ಶುದ್ಧ ಪ್ರತಿ ಮಲ್ಪರೆ ದಿಂಜ ಸಮಯ ಶೃದ್ಧೆ ತಾಳ್ಮೆ - ಮಾತಾ ಬೋಡಾವೊಂದಿತ್ತ್ಂಡ್ ಇಂದ್ ಅದಗದ ಕಾಲೊಡು ಬರೆವೊಂದಿತ್ತಿನಕಲೆಗ್ ಮಾತಾ  ಗೊತ್ತುಂಡು.
ತುಳು ಇತಿಹಾಸ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಲ್ಪುನಕಲೆಗ್ ಅದಗ ಡಾ. ಕೆ.ವಿ ರಮೇಶೆರೆನ ಅಂಚನೆ ಡಾ.ಪಾದೂರು ಗುರುರಾಜ ಭಟ್ಟರೆನ ಬೊಕ ಕೆಲವೊಂದು ಬೂಕುಲು ಮುಖ್ಯ ಆಧಾರ ಗ್ರಂಥೊಲು. ತುಳು ಲಿಪಿತ್ತ ಮಿತ್ತ್ ಪುಣಿಂಚತ್ತಾಯೆರೆನ ಸಂಶೋಧನೆಲು ಅದಗ ನನಲಾ ಪ್ರಕಟವಾದಿತ್ತಿಜಿ ಇಂದ್ ತೋಜುಂಡು. ಅಂಚಿನ ಸಂದರ್ಭೊಡು ಬುಕಾಶಿಯೆರ್ ತುಳುಕೊಂಜಿ ಪೊಸ ಲಿಪಿ ಬೊಕ ಕನ್ನಡ ಲಿಪಿನ್ ತುಳುಕು ಬಳಕೆ ಮಲ್ಪರೆ ಆವೊಡಾಯಿನ ಸುಧಾರಣೆಲು ಇಂಚಿನ ಮಾತಾ ಲೇಖನೊಲೆನ್ ಬರೆಯೆರ್. ಪ್ರಕಟಣೆ ಮಲ್ಪುಲೆ ಇಂದ್ ಬೆಂಗಳೂರುದ ತುಳು ಚಾವಡಿಗ್ ಕಡಪುಡಿಯೆರ್. ಆ ಲೇಖನೊಲು ಪ್ರಕಟವಾತಿಜಿ ಇಂದ್ ತೋಜುಂಡು.
ಅದಗ ತುಳು ನಿಘಂಟುದ ಯೋಜನೆ ಉಡುಪಿಡ್ ಆರಂಭವಾವೊಂದು ಇತ್ತ್ಂಡ್. ನಿಘಂಟು ಸಮಿತಿಡ್ ಸೇರ್ದ್ ಬೇಲೆ ಮಲ್ಪೊಡು ಇಂದ್ ಅರೆಗ್ ಭಾರೀ ಉಮೇದ್ ಇತ್ತ್ಂಡ್, ಆಂಡಾ ಅವು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿಜಿ.
ಕಾಲ ೧೯೮೦: ಇಂಚಿನ ಒಂಜಿ  ಸನ್ನಿವೇಶೊಡು  ಸುಮಾರ್ ೧೯೮೦ನೆ  ಇಸವಿಡ್ ಆವೊಂಜಿ ಮೈಸೂರುದ ಇಲ್ಲಡ್ ಅರೆನ ತುಳುವೆರೆಗಾದ್ ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯೊಗಾದ್ ಒಂಜಿ  ಮಹತ್ವದ ಕಾಣಿಕೆಯಾಯಿನ   “ತುಳು ಪಾತೆರೊ”ದ  ರಚನೆ ಯಾಂಡ್(ಅಂತಿಮ ಪ್ರತಿ 12.4.1980) . ತುಳು ಪಾತೆರೊ ರಚನೆ ಆನಗ ತುಳು ನಿಘಂಟು ನನಲಾ ಪ್ರಕಾಶನ ಆದಿತ್ತಿಜಿ.  ಬೂದೆರ್  ತಾನ್ ಬರೆಯಿನ ತುಳು ಪಾತೆರೊನು ಪ್ರಕಟಣೆ ಮಲ್ಪರೆ ಕೆಲವು ಸಂಸ್ಥೆಲೆನ ತುಳು ಕೂಟೊಲೆನ  ಬಾಕಿಲ್ ಬೊಟುದು ತೂಯೆರ್.  ಜಾಕಿನ ಸ್ವಭಾವ. ಏರೆಡಲಾ  ವಾ ಬಗೆತಾ  ಸಹಾಯೊಗ‍್  ನಟ್ಟರೆ ಪೋವಯೆರ್.  ಕಡೆಕ್ ತಂನ ಪಿಂಚಣಿದ ಕಾಸ್ ಡಾಂಡಲಾ ಬೂಕು ಪ್ರಿಂಟ್ ಮಲ್ಪೊಡಿಂದ್ ಮೈಸೂರುದ ಶಿವರಾಮ ಪೇಟೆದ ಒಂಜಿ ಪ್ರಿಂಟಿಂಗ್ ಪ್ರೆಸ್ಸ್ ನ್ ನಿಕಿ ಮಲ್ತೆರ್.‍  ಅದಗ ಬೂಕು ಪ್ರಿಂಟ್ ಮಳ್ಪರೆ ಅಚ್ಚುದ ಮೊಳೆಕುಲೆನ್  ಜೋಡಿಸಾವುನಾ ಪದ್ದತಿ.
ಕಾಲ ೧೯೮೨: ಮಲ್ಲ ಮಗೆ ರವೀಂದ್ರೆರ್‍ ಕುಡಲೊಡು ಗಣಿ ಭೂವಿಜ್ಙಾನ ಇಲಾಖೆಡ್ ಭೂವಿಜ್ಙಾನಿಯಾದ್ ಸೇವೆಡ್ ಇತ್ತೆರ್. ಎರಡ್ಡನೆಯ ಮಗೆ ರಾಜೇಂದ್ರೆರ್ ಪಾಂಡವಪುರೊಡು ರೇಷ್ಮೆ ಇಲಾಖೆಡ್ ‍ಅಧಿಕಾರಿಯಾದ್ ಉದ್ಯೋಗೊಡಿತ್ತೆರ್.   ಬುಡೆದಿನ  ಅನಾರೋಗ್ಯ  ಮಗಳೆನ  ಅನಾರೋಗ್ಯ  ಅರೆನ  ಮನಶ್ಶಾಂತಿನ್   ಕದಡೊಂದಿತ್ತಿಂಡ್. ಮೈಸೂರು ಬುಡುದು ಊರುಗು ಪೋದ್ ನಿಲೆಯಾವೊಡು ಇಂದ್ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್.  ಅದಗದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಡ್ ಅರೆಗ್ ಒವುಲಾ ಸಮಕಟ್ಟ ಆಯಿಜಿ. ಆರೋಗ್ಯ  ವಂತೆ ಕೈಕೊರುಂಡು.
೧೯೮೨ದ ಡಿಸೆಂಬರ್‍ ತಿಂಗೊಳುದ  ೨೮ ದಾನಿ  ಮೈಸೂರುದ ಕಾಮಾಕ್ಷಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಡ್‍  ಬೂದೆರ್ ಕಾಲನ ಕೈಸೇರಿಯೆರ್‍.‍  ಎಣ್ಣಂದೆ ಆಯಿನ ಅಮ್ಮೆರೆನ  ಸಾವು  ಜೋಕುಲೆನ್  ಕಂಗಾಲ್ ಮಲ್ತ್ಂಡ್.
ಕಾಲ ಉಂತುಂಡಾ? ….. ಕರಿಯೊಂದೇ ಪೋಂಡು.
ಕಾಲ ೨೦೦೪:  ರವೀಂದ್ರೆರ್  ಕುಡಲೊಡು ಸಂಸಾರ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತೆರ್.  ರಾಜೇಂದ್ರೆರ್‍ ಮೈಸೂರುಡ್ದು  ಇಲ್ಲ್  ಖಾಲಿ ಮಲ್ತ್ದ್ ಬೆಂಗಳೂರುಗು ವರ್ಗ ಆದ್ ಪೋದ್ ಅವುಲು ಸಂ‍ಸಾರ ಮಲ್ತೊದಿತ್ತೆರ್. ರವೀಂದ್ರೆರ್‍ ಒಂಜಿ ದಿನ ತಂನ  ವಿಶ್ವ ವಿದ್ಯಾಲಯದ ಸರ್ಟಿಫಿಕೇಟುಲೆನ್  ನಾಡೊಂದು  ಮೆಗ್ಯನ ಇಲ್ಲಡೆ  ಬೆಂಗಳೂರುಗು  ಬತ್ತೆರ್. ಸರ್ಟಿಫಿಕೆಟುಲೆನ್ ನಾಡುನಗ ರವೀಂದ್ರೆರೆಗ್ ಅಯಿತೊಟ್ಟುಗು  ಅಮ್ಮೆರೆನ  ಕೈ ಬರವುದ  “ತುಳು ಪಾತೊರ”  ಪ್ರತಿ ತಿಕ್ಕ್ಂಡ್.
ಅದಮುಟ್ಟ  ನಮ ರವೀಂದ್ರೆರ್‍ ಈ ತುಳುತ್ತ ಬರವುನು ಓದುನ ಬುಡುಲೆ,  ತೂದೇ ಇತ್ತಿಜೆರ್!  ಅಮ್ಮೆರೆನ  ಕೈಬರಾವುದ ಪ್ರತಿ ಅರೆಗ್ ಮನಸ್ಸ್‌ದ  ಉಲಯಿಯೇ ಇತ್ತಿನ  ಅಮ್ಮೆರೆನ  ನೆನಪುನು ಕುಡ  ಒರ  ಕಲಡಾದ್ ಕೊರುಂಡು.

ತುಳುಪಾತೆರೊ
ತುಳುಪಾತೆರೊದ  ಹಸ್ತ ಪ್ರತಿನ್ ಕುಡಲಾಗ್ ಕಣತ್ ದ್  ಕಂಪ್ಯೂಟರಡ್ ಮೈಕ್ರೋಸಾಫ್ಟ್ ವರ್ಡ್ ಡ್  ಅದಗ ರೂಡಿಡಿತ್ತಿನ ಕನ್ನಡಲಿಪಿತ ತಂತ್ರಾಂಶ  ಬರಹೊನು ಬಳಕೆ ಮಲ್ತ್ ದ್ ತುಳು ಪಾತೆರೊನು ಆಫಸೆಟ್ ಪ್ರಿಂಟ್ ಮಲ್ಪಾಯೆರ್.  ಪ್ರಖ್ಯಾತ ವಿದ್ವಾಂಸೆರಾಯಿನ ಪ್ರೊ. ಬಿ.ಎ.ವಿವೇಕ ರೈಕುಳು ಬೂಕುಗು “ಮದಿಪು” ಬರೆದ್ ಪುಗರಿಯೆರ್. ಅದಗ ಕುಡಲದ ತುಳು ಸಾಹಿತ್ಯ ಅಕಾಡೆಮಿದ  ಅಧ್ಯಕ್ಷರ್ ತುಳುನಾಡುದ ಪ್ರಖ್ಯಾತ ಸಂಶೋಧಕೆರಾಯಿನ ಡಾ. ವಾಮನ ನಂದಾವರೆರ್. ಅರೆನ ಮುತಾಲಿಕೆಡ್ ನವೆಂಬರ್ 26, 2004 ದಾನಿ  ಕುಡಲದ ಮಹಾನಗರಪಾಲಿಕೆಡ್ ಇತ್ತಿನ ತುಳು ಅಕಾಡಮಿತ್ತ ಚಾವಡಿಡ್, ತುಳುತ್ತಾ ಮಲ್ಲ ಭಾಷಾ ವಿಜ್ಞಾನಿಯಾಯಿನ ಡಾ. ಯು.ಪಿ. ಉಪಾಧ್ಯಾಯೆರ್ ಮಲ್ಲ ಬಿನ್ನೆರ್ ಏರ್ಯ ಲಕ್ಷ್ಮೀ ನಾರಾಯಣ ಆಳ್ವೆರೆನ ಸಮ್ಮುಗೊಡು ತುಳುಪಾತೆರೊ  ಲೋಕಾರ್ಪಣೆ ಆಂಡ್. ಡಾ. ಪಾದೆಕಲ್ಲು ವಿಷ್ಣು ಭಟ್ಟೆರ್ ಕೃತಿಪರಿಚಯ ಮಲ್ತೆರ್.

ಕಾಲಗರ್ಬೊಡು ತಾರ್ದು ಪೋಪಿನ ಈ ಕೃತಿನು ಅರೆನ ಮಗೆ ನಮ್ಮ ಎದುರುಗು ಕನತೆರು. ಈ ಪುಸ್ತಕೊನು ಓದಂದಿನಕುಲು ಓದೊಡು.

ಉಂದೆತ ಮೂಲ ಲೇಖನ  ಪ್ರಕಟವಾತಿನಿ  ಮುಂಬಾಯಿದ "ಮೊಗವೀರ" ಮಾಸಿೊಡು.  'ಸೌಜನ್ಯ'ಕಾದ್ ಧನ್ಯವಾದೊಲು.  ಉಂದು ಒಂಜಿ ತಿದ್ದಿದಿನ ಆವೃತ್ತಿ.

No comments:

Post a Comment